Πέθανε η Ελένη Βούλγαρη – Γκολέμα: Η ζωή της ενέπνευσε την ταινία «Πέτρινα χρόνια»

Σε ηλικία 87 ετών άφησε την τελευταία της πνοή η Ελένη Βούλγαρη – Γκολέμα, η ζωή της οποίας αποτυπώθηκε το 1985 στη γνωστή ταινία του Παντελή Βούλγαρη τα «Πέτρινα χρόνια». Πολλά χρόνια όμως πριν η ζωή της Ελένης μεταφερθεί στο πανί του κινηματογράφου, οι εφημερίδες μίλησαν για τον γάμο της παρομοιάζοντας το γεγονός με ταινία του… Φελίνι!

Γάμος πολιτικών κρατουμένων στις φυλακές με κουμπάρο το παιδί τους

Η Ελένη Βούλγαρη δεν είναι η μοναδική αγωνίστρια της γενιάς εκείνης που υπέστη διώξεις και μοίρασε τη μισή της ζωή ανάμεσα στην παρανομία και τις φυλακές σχεδόν από τη μέρα που γεννήθηκε.

Ήταν όμως ο γάμος της στις φυλακές Αβέρωφ το 1970 με τον Μπάμπη Γκολέμα -επίσης πολιτικό κρατούμενο επί χούντας- ο πρώτος γάμος πολιτικών κρατουμένων μέσα στις φυλακές και μάλιστα με κουμπάρο το ίδιο τους το τρίχρονο παιδί!

«Κουφέτα στις φυλακές Αβέρωφ» τιτλοφορούσε το ρεπορτάζ της η εφημερίδα «Απογευματινή» σπεύδοντας να διευκρινίσει: «Μη νομίζετε αγαπητοί αναγνώστες ότι σας παρουσιάζουμε κάποια ταινία του Φελίνι».

Ο Μπάμπης Γκολέμας και η Ελένη Βούλγαρη – Γκολέμα

Στην περίπτωση της Ελένης, ο έρωτας, η φυλακή και οι διώξεις, η επανάσταση, η τέχνη και η πραγματική ζωή έγιναν αδιάσπαστο σύνολο. Από τις σκηνές μάλιστα της ταινίας «Πέτρινα χρόνια» που έχει χαραχτεί στη μνήμη όσων την έχουν δει είναι η στιγμή που η Ελένη και ο Μπάμπης, σε αντικρινά κελιά, ομολογούν την αγάπη τους με σήματα μέσα από τα κάγκελα των φυλακών.

Χρησιμοποιούν τη λευκή πλευρά των πακέτων τσιγάρων ως καθρέφτη. Καθώς επίσης και η σκηνή όπου η Ελένη σηκώνει ψηλά το μικρό Μίλτο για να τον δει ο Μπάμπης. Δεν πρόκειται για όμως για μυθοπλασία αλλά για πραγματικά γεγονότα.

Η φυλακή της στέρησε τον πατέρα της

Σε αυτές τις φυλακές (Αβέρωφ) η Ελένη Βούλγαρη – Γκολέμα έφερε και το πρώτο παιδί της στον κόσμο. Η φυλακή πάλι ήταν αυτή που στέρησε από την ίδια την Ελένη τον πατέρα της στα παιδικά της χρόνια σε μια τραγική επανάληψη της οικογειακής της ιστορίας.

Η Ελένη Γκολέμα γεννήθηκε το 1935 στο χωριό Φιλιαδώνα (Χιλιαδού) Δομοκού Φθιώτιδας και τον επόμενο χρόνο το 1936 με την επιβολή της δικτατορίας Μεταξά ο πατέρας συλλαμβάνεται και φυλακίζεται ως κομμουνιστής στην Ακροναυπλία για να παραδοθεί από τις ελληνικές φασιστικές αρχές στους κατακτητές μετά τη γερμανική εισβολή και να εκτελεστεί το 1942 στο στρατόπεδο Παύλου Μελά.

Στα «Αετόπουλα» της ΕΠΟΝ στον εμφύλιο

Στη φυλακή οδηγήθηκε και η μητέρα της Ελένης μεσούντος του εμφυλίου πολέμου το 1947 και έτσι η μικρή Ελένη βρέθηκε στην Αθήνα με τη θεία της. Σε αυτή την ηλικία των μόλις 12 ετών εντάχθηκε στα «Αετόπουλα» της παράνομης ΕΠΟΝ και ανέπτυξε παράνομη δράση στο πλευρό του ΚΚΕ, στο οποίο οργανώθηκε στα 19 της χρόνια, το 1954 στη Λάρισα όταν και τέλειωσε το γυμνάσιο.

Εκείνη τη χρονιά γνωρίστηκε και με το σύντροφό της στη ζωή και τον αγώνα, Μπάμπη Γκολέμα, ο οποίος ήταν στέλεχος του ΚΚΕ, και συνελήφθη, βασανίστηκε από την Ασφάλεια χωρίς να υποκύψει και μετά από 3,5 χρόνια υπόδικος καταδικάστηκε σε 15 χρόνια φυλάκιση με τον νόμο 375 για «κατασκοπείας».

Η ίδια η Ελένη διέφυγε της σύλληψης, αλλά επικηρύχτηκε με το ποσό των 30.000 δραχμών. Παρέμεινε κρυμμένη για 6 μήνες και στη συνέχεια πέρασε στην παράνομη δράση από το 1954 έως το 1966 όταν και συνελήφθη, όντας έγκυος.

Αποφασισμένη για όλα

Στις φυλακές Αβέρωφ γέννησε το πρώτο της παιδί όπου και το μεγάλωσε μαζί με τις συγκρατούμενές της μέχρι τα 3 του χρόνια. Εκείνα τα χρόνια συνελήφθη ξανά ο σύντροφός της Μπάμπης και παντρεύτηκαν μέσα στις Φυλακές Αβέρωφ το 1970.

Η Ελένη έμεινε στη φυλακή για περισσότερα από εφτά χρόνια καθώς αποφυλακίστηκε τον Σεπτέμβρη του 1973. Μέσα στη φυλακή, μαζί με τις συγκρατούμενές της έδωσαν αγώνα για τους όρους κράτησης και σίτισης, οργάνωσαν την μόρφωσή τους.

Μετά την αποφυλάκισή της -λίγο πριν την εξέγερση του Πολυτεχνείου- η Ελένη ρίχτηκε ξανά στη μάχη και συνέβαλε στην ανασυγκρότηση των παράνομων οργανώσεων του ΚΚΕ. Όταν έγινε το πραξικόπημα της χούντας των συνταγματαρχών το 1967 το μωρό της ήταν μόλις 2 μηνών.

Η μητέρα της εξορία στη Γυάρο

«Ήταν αποφασισμένη για όλα», όπως έλεγε και η έγνοια της για τον μικρό γιο της την οδήγησε να αναζητήσει τη μητέρα της και τότε διαπίστωσε ότι η στρατιωτική δικτατορία την είχε συλλάβει και εξοριστεί στη Γυάρο.

Το 1976 η Ελένη γέννησε το δεύτερο παιδί της ενώ μέχρι το τέλος της ζωής της συνέχισε τον αγώνα σε συνθήκες νομιμότητας μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ του οποίου ήταν μέλος μέχρι το θάνατό της.

Ο σύντροφος της Ελένης Βούλγαρη, Μπάμπης Γκολέμας πέθανε το 2014 και το βιογραφικό του πριν από τη γνωριμία τους το 1954 είναι ανάλογο με αυτό της Ελένης. Παιδί (Ο Μπάμπης Γκολέμας είχε γεννηθεί το 1932) ακόμα στην κατοχή πήρε μέρος στην αντίσταση μέσα τα «Αετόπουλα» της ΕΠΟΝ.

Για το θάνατο της Ελένης Βούλγαρη – Γκολέμα το γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ εξέφρασε τη θλίψη του και εξέδωσε την εξής ανακοίνωση:

«Το ΚΚΕ με μεγάλη θλίψη αποχαιρετά τη συντρόφισσα Ελένη Βούλγαρη – Γκολέμα, που έφυγε σήμερα από τη ζωή.

»Η συντρόφισσα Ελένη Γκολέμα γεννήθηκε το 1935, στο χωριό Φιλιαδώνα (Χιλιαδού) Δομοκού Φθιώτιδας, παιδί οικογένειας αγωνιστών – κομμουνιστών. Μόλις στον πρώτο χρόνο της ζωής της, το 1936, ο πατέρας της φυλακίστηκε στην Ακροναυπλία από τη δικτατορία του Μεταξά και εκτελέστηκε το 1942 στο στρατόπεδο του Παύλου Μελά. Η μητέρα της συνελήφθη για πρώτη φορά το 1947, αλλά και αργότερα από τη Χούντα, η οποία την εξόρισε στη Γυάρο, ενώ τον ίδιο δρόμο ακολούθησαν και οι αδελφές της, που συμμετείχαν στην ΕΠΟΝ και στη συνέχεια στο Δημοκρατικό Στρατό.

»Η συντρόφισσα Ελένη μετά τη σύλληψη της μητέρας της βρέθηκε στην Αθήνα, στη θεία της. Σε ηλικία μόλις 12 ετών εντάχθηκε στα Αετόπουλα και βοηθούσε στην παράνομη δουλειά του Κόμματος.

»Τελειώνοντας το Γυμνάσιο το 1954 στη Λάρισα, οργανώνεται στο ΚΚΕ, το οποίο υπηρέτησε με αυταπάρνηση και ανιδιοτέλεια στην πορεία μιας ολόκληρης ζωής γεμάτης από αγώνες και θυσίες.

»Τον ίδιο χρόνο γνωρίστηκε και με το σύντροφό της στη ζωή και τον αγώνα, σ. Μπάμπη Γκολέμα, στέλεχος του ΚΚΕ, ο οποίος συνελήφθη, βασανίστηκε από την Ασφάλεια χωρίς να υποκύψει και μετά από 3,5 χρόνια υπόδικος καταδικάστηκε με τον νόμο 375 «περί κατασκοπείας». Η ίδια διέφυγε της σύλληψης, αλλά επικηρύχτηκε. Παρέμεινε κρυμμένη για 6 μήνες και στη συνέχεια πέρασε στην παράνομη δράση από το 1954 έως το 1966, διακινώντας τον Ριζοσπάστη και άλλα έντυπα.

»Συνελήφθη το 1966, όντας έγκυος και γέννησε το πρώτο της παιδί μέσα στις φυλακές Αβέρωφ, όπου και το μεγάλωσε μαζί με τις συγκρατούμενές της μέχρι τα 3 του χρόνια. Εκείνα τα χρόνια συνελήφθη ξανά ο σύντροφός της Μπάμπης. Παντρεύτηκαν μέσα στις Φυλακές Αβέρωφ το 1970. Η ζωή και η δράση τους αποτυπώθηκε στην κινηματογραφική ταινία του Π. Βούλγαρη «Τα Πέτρινα Χρόνια».

Μέσα στη φυλακή, μαζί με τις συγκρατούμενές της έδωσαν αγώνα για τους όρους κράτησης και σίτισης, οργάνωσαν την μόρφωσή τους.

»Η συντρόφισσα Ελένη έμεινε φυλακισμένη για περισσότερα από 7 χρόνια. Αποφυλακίστηκε τον Σεπτέμβρη του 1973 κι αμέσως συνέβαλε στην ανασυγκρότηση των παράνομων οργανώσεων του ΚΚΕ. Υπήρξε τακτικό μέλος της πρώτης Επιτροπής Πόλης Αθήνας του ΚΚΕ. Στη συνέχεια διετέλεσε Γραμματέας των Κομματικών Οργανώσεων στις Βόρειες Συνοικίες. Δούλεψε επίσης στη Γυναικεία Επιτροπή της Επιτροπής Πόλης της Αθήνας, αλλά και στον συνδικαλιστικό τομέα του Ιματισμού και της Κλωστοϋφαντουργίας, στην Εργατική Αχτίδα. Από το 1976, που έκανε το δεύτερο παιδί της, εγκαταστάθηκε στην Ηλιούπολη και συνέχισε να ανταποκρίνεται με υψηλό αίσθημα ευθύνης και προσφοράς στους αγώνες που ακολούθησαν, μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ.

»Το ΚΚΕ εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια στα δύο της παιδιά Μίλτο και Κώστα και στα εγγόνια της».