Πόλεμος στην Ουκρανία: Οι ήττες και οι επιτυχίες του Πούτιν σε δυο αριθμούς

Πριν την εισβολή της 24^ης Φεβρουαρίου, οι ρωσικές δυνάμεις ήδη ήλεγχαν περίπου το 30% της περιοχής του Ντονμπάς, στην ανατολική Ουκρανία – τμήματα που είχαν καταληφθεί από αυτονομιστές που δρούσαν με την υποστήριξη του Κρεμλίνου. Η κατάληψη των εδαφών, προέκυψε μέσα από έναν πόλεμο, συνήθως χαμηλής έντασης, που είχε ξεσπάσει στην περιοχή από το 2014 και έκτοτε αναζωπυρωνόταν διαρκώς.

Αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με τους Times της Νέας Υόρκης, η Ρωσία έχει κυριαρχήσει περίπου στο 75% του Ντονμπάς. Ορισμένες από τις πιο πρόσφατες ρωσικές κτήσεις αφορούν την περιοχή γύρω από το Σεβεροντονέτσκ.

• Διαβάστε επίσης: Ουκρανία: Οι Ρώσοι «εδραιώνουν τις θέσεις τους» – Η στρατηγική πόλη στην ανατολική πλευρά

Δυο αριθμοί

Από κοινού, αυτοί οι δύο αριθμοί – το 30% και το 75% – προσφέρουν, σύμφωνα με τους Times, μια χρήσιμη σύνοψη του πολέμου.

Η ανάλυση των δημοσιογράφων Ντέιβιντ Λέονχαρντ και Ίαν Πρασάντ Φίλμπρικ, αναγνωρίζει ότι οι στρατιωτικές επιδόσεις της Ρωσίας αποδείχθηκαν πολύ χειρότερες από τις περισσότερες προβλέψεις. Αντί να καταλάβει το Κίεβο μέσα σε λίγες ημέρες, ο ρωσικός στρατός αναγκάστηκε να οπισθοχωρήσει και να περιορίσει τους στόχους του στο Ντονμπάς, μια περιοχή στα σύνορα των δυο χωρών που έχει γίνει πολλές φορές αντικείμενο εδαφικών διεκδικήσεων. Όμως ενδέχεται να επιτύχει αυτό τον πιο περιορισμένο στόχο. Και ο Βλαντίμιρ Πούτιν ποντάρει στο ότι έχει μεγαλύτερη υπομονή από τους δυτικούς συμμάχους της Ουκρανίας.

Το μεγάλο ερώτημα για τις επόμενες εβδομάδες, σύμφωνα με τους Times, είναι αν η Ρωσία θα μπορέσει να περικυκλώσει τις ουκρανικές δυνάμεις στο Ντονμπάς. Αν η Ρωσία τα καταφέρει, οι ουκρανοί στρατιώτες θα αποκοπούν από την υπόλοιπη χώρα και θα υποστούν βαριές απώλειες. Η Ρωσία ενδέχεται τότε να είναι σε θέση να καταλάβει σχεδόν ολόκληρο το Ντονμπάς.

Στρατηγική από το παρελθόν

Αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών έχουν δηλώσει επανειλημμένως, τόσο δημοσίως όσο και ιδιωτικά, ότι αυτή η επόμενη φάση θα είναι πολύ σημαντική και θα δώσει τον τόνο για τον πόλεμο στη διάρκεια των μηνών που θα ακολουθήσουν. Θα κρίνει αν η κατάσταση θα βρεθεί σε ένα αδιέξοδο ή αν κάποια πλευρά θα πάρει το πάνω χέρι.

Κατά τις πρώτες εβδομάδες του πολέμου, η Ρωσία επιχείρησε να κινηθεί γρήγορα και να καταλάβει μεγάλα τμήματα της επικράτειας. Ο στρατός της αποδείχθηκε ανίκανος για κάτι τέτοιο και αποκρούστηκε από τα ουκρανικά στρατεύματα με τη βοήθεια των εξοπλισμών που της παραχώρησαν οι ΗΠΑ, η ΕΕ και άλλοι σύμμαχοι. Στο σημερινό στάδιο του πολέμου, η Ρωσία έχει στραφεί σε μια στρατηγική που έχει εφαρμόσει και σε άλλους πολέμους, όπως στη Συρία και την Τσετσενία: στη χρήση πυραύλων και άλλου οπλισμού βαρέως τύπου, για τον βομβαρδισμό πόλεων και την κατάληψή τους.

Βαριές απώλειες

Σύμφωνα με τον Άντον Τροϊανόφσκι, επικεφαλής των κεντρικών των Times στη Μόσχα, «Είναι προφανές ότι ο πόλεμος έχει κρατήσει περισσότερο από όσο υπέθετε ο οποιοσδήποτε, συμπεριλαμβανομένων των Ρώσων. Και οι Ρώσοι, έπειτα από τις αρχικές τους αποτυχίες έχουν προσαρμοστεί και έχουν επιστρέψει στις παραδοσιακές τους μεθόδους για τον πόλεμο».

Οι βομβαρδισμοί φαίνεται ότι προκαλούν βαριές απώλειες στους Ουκρανούς. Σε μια τυπική ημέρα, περίπου 50 με 100 ουκρανοί στρατιώτες χάνουν τη ζωή τους, σύμφωνα με πρόσφατη εκτίμηση του ουκρανού προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Η Ρωσία έχει καταφέρει επίσης να συλλάβει ορισμένες περιοχές με μεγάλη οικονομική σημασία, όπως λιμάνια και καλλιέργειες σιτηρών.

Ο Πούτιν έχει υιοθετήσει μια στρατηγική που ακολουθείται από τη Ρωσία στο μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας της: στον συνδυασμό τεράστιων πόρων με την υψηλή ανοχή στις απώλειες, με στόχο τα αργά στρατιωτικά κέρδη. Σε αυτό τον πόλεμο, ο Πούτιν πιστεύει ότι οι δυτικοί σύμμαχοι της Ουκρανίας θα κουραστούν από τη μάχη πολύ πριν ο ίδιος αισθανθεί πίεση για κάτι τέτοιο. «Ποντάρει στο ότι η Δύση θα κουραστεί και η προσοχή της θα αποσπαστεί», υποστηρίζει ο Τροϊανόφσκι των Times.

Ρωσικά προβλήματα

Παρόλα αυτά, ο Πούτιν αντιμετωπίζει πολλά από τα προβλήματα που είχαν υπονομεύσει εξ αρχής τη ρωσική εισβολή. Ο στρατός του έχει αποδειχθεί ένας αναποτελεσματικός, συγκεντρωτικός οργανισμός που απαιτεί σε πολλές περιπτώσεις την αναμονή των διοικητών στο πεδίο για εντολές από τα υψηλότερα κλιμάκια. Μεγάλο μέρος του ρωσικού εξοπλισμού είναι απαρχαιωμένο και οι στρατιώτες δεν είναι καλά εκπαιδευμένοι. Επιπλέον, δεν περίμεναν ότι θα συμμετείχαν σε έναν πόλεμο πλήρους κλίμακας και οι χιλιάδες νεκροί σύντροφοί τους έχουν κάμψει περαιτέρω το ήδη χαμηλό ηθικό τους.

Οι Ρώσοι επιχειρούν να κατακτήσουν μια τεράστια χώρα με καλά οργανωμένο στρατό που πολεμά για την πατρίδα του – και αυτό είναι πολύ δύσκολο για έναν στρατό που περιλαμβάνει στρατιώτες που δεν ξέρουν καν για ποιο λόγο βρίσκονται στην Ουκρανία.

Εμπόδια για την ειρήνη

Πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι τα στρατιωτικά προβλήματα της Ρωσίας θα καταστήσουν πολύ δύσκολο τον έλεγχο μεγάλων τμημάτων της Ουκρανίας από τον Πούτιν για μήνες ή και χρόνια. Όμως στο Ντονμπάς, ο ρώσος πρόεδρος ενδέχεται να πετύχει αυτά που θέλει.

«Η συνολική στρατιωτική ισορροπία σε αυτό τον πόλεμο εξακολουθεί να τείνει υπέρ της Ουκρανίας, δεδομένης της διαθεσιμότητας των στρατιωτών της και της πρόσβασής της σε εκτεταμένη στρατιωτική υποστήριξη από τη Δύση», έγραψε πρόσφατα ο Μάικλ Κόφμαν, διευθυντής ρωσικών μελετών στον ερευνητικό οργανισμό CAN. «Αυτό θα φανεί περισσότερο με τον καιρό. Όμως η τοπική ισορροπία στο Ντονμπάς σε αυτή τη φάση, είναι διαφορετική υπόθεση».

Το πιο πιθανό μεσοπρόθεσμο σενάριο είναι η Ρωσία να καταφέρει να ελέγξει ένα μεγάλο τμήμα του Ντονμπάς και έπειτα ο Πούτιν θα επιχειρήσει να διευρύνει υπομονετικά και βάναυσα τις ρωσικές κτήσεις. Εκείνος – όπως και η Ουκρανία και οι σύμμαχοί της – θα αποφασίσουν στη συνέχεια αν είναι εφικτό οποιοδήποτε είδος εκεχειρίας.

«Δεν θα πιέσω την ουκρανική κυβέρνηση – δημοσίως ή ιδιωτικά – να προχωρήσει σε εδαφικές παραχωρήσεις», έγραψε πρόσφατα ο Μπάιντεν σε άρθρο του στους Times.