Τα 3 κλειδιά για τις μεταβιβάσεις ακινήτων – Τι ισχύει για την α’ κατοικία

Με αμείωτη ένταση συνεχίζεται το κύμα μεταβιβάσεων ακινήτων. Παρά τον πόλεμο στην Ουκρανία και την αύξηση των αντικειμενικών αξίων τα στοιχεία δείχνουν ότι από την αρχή του έτους έχουν υποβληθεί περισσότερες από 84.000 δηλώσεις για μεταβιβάσεις ακινήτων.

Οι συμβολαιογράφοι σε καθημερινή βάση, υποβάλλουν περίπου 800 ηλεκτρονικές δηλώσεις για αγοραπωλησίες, γονικές παροχές και δωρεές ακινήτων.

Ο αριθμός αυτός ανεβαίνει ακόμη περισσότερο αν ληφθούν υπόψη και οι χειρόγραφες δηλώσεις που υποβάλλονται στις Εφορίες ενώ όπως αναφέρουν πηγές της ΑΑΔΕ οι μεταβιβάσεις ακινήτων που θα είχαν ολοκληρωθεί στο πρώτο πεντάμηνο του έτους θα ήταν ακόμη περισσότερες εάν δεν είχε μεσολαβήσει η αποχή των συμβολαιογράφων τον Απρίλιο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, από την αρχή του έτους μέχρι και τις 30 Μαΐου η πλατφόρμα myProperty της ΑΑΔΕ υποδέχθηκε 84.530 ηλεκτρονικές δηλώσεις μεταβιβάσεων ακινήτων. Οι αγοραπωλησίες πρωταγωνιστούν με χιλιάδες ακίνητα να αλλάζουν χέρια καθώς υποβλήθηκαν 47.036 δηλώσεις φόρου μεταβίβασης. Ακολουθούν οι γονικές παροχές οι οποίες είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς μετά την αύξηση του αφορολογήτου ορίου στις 800.000 ευρώ.

Στο πρώτο πεντάμηνο του έτους υποβλήθηκαν 26.115 δηλώσεις φόρου γονικής παροχής με τους γονείς, τους παππούδες και τις γιαγιάδες να γράφουν ακίνητα στα παιδιά και τα εγγόνια τους. Το ίδιο διάστημα υποβλήθηκαν ηλεκτρονικά και 11.379 δηλώσεις δωρεάς ακινήτων.

Οδηγός

Με την κίνηση στα συμβολαιογραφικά γραφεία να παραμένει αυξημένη, οι  φορολογούμενοι που σχεδιάζουν να αποκτήσουν ακίνητα ή να γράψουν την περιουσία τους στα παιδιά ή τα εγγόνια τους θα πρέπει να γνωρίζουν τους κανόνες της Εφορίας:

1. Αγοραπωλησία ακινήτου

Η αύξηση των αντικειμενικών αξιών σε πάνω από 7.000 περιοχές σε όλη τη χώρα «φούσκωσε» τον φόρο μεταβίβασης αλλά και τα συμβολαιογραφικά έξοδα καθώς και τα έξοδα μεταγραφής του ακινήτου στο Κτηματολόγιο που πληρώνουν οι αγοραστές των ακινήτων.

Ο φόρος ανέρχεται σε 3% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου και εξοφλείται εφάπαξ ενώ η δήλωση φόρου μεταβίβασης υποβάλλεται ηλεκτρονικά στην πλατφόρμα myProperty της ΑΑΔΕ.

Α’ κατοικία

Για την αγορά πρώτης κατοικίας ισχύει αφορολόγητο όριο το οποίο ανέρχεται σε 200.000 ευρώ για τον άγαμο, αυξάνεται στις 250.000 ευρώ για τον έγγαμο και προσαυξάνεται κατά 25.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 30.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα ανήλικα τέκνα, των οποίων την επιμέλεια έχει ο δικαιούχος.

Στο ποσό της απαλλαγής περιλαμβάνεται και η αξία μιας θέσης στάθμευσης αυτοκινήτου και ενός αποθηκευτικού χώρου για επιφάνεια εκάστου έως 20 τ.μ., εφόσον βρίσκονται στο ίδιο ακίνητο και αποκτώνται ταυτόχρονα.

Οικόπεδο

Σε περίπτωση αγοράς οικοπέδου στο οποίο μπορεί να ανεγερθεί πρώτη κατοικία προβλέπεται απαλλαγή από τον φόρο μέχρι το όριο αξίας των 50.000 ευρώ για τον άγαμο και μέχρι 100.000 ευρώ για τον έγγαμο. Το όριο προσαυξάνεται κατά 10.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 15.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του δικαιούχου.

2. «Φθηνές» μεταβιβάσεις ακινήτων

Από την Πρωτοχρονιά που ενεργοποιήθηκαν οι νέες αντικειμενικές αξίες, οι μεταβιβάσεις ακινήτων έχουν γίνει «φθηνότερες» σε 2.860 περιοχές λόγω μείωσης των τιμών ζώνης ενώ σε 3.314 περιοχές οι αξίες παρέμειναν αμετάβλητες.

Για παράδειγμα, διαμέρισμα 120 τετραγωνικών στην Πεντέλη όπου η κατώτερη τιμή μειώθηκε κατά 20% από τα 1.750 ευρώ στα 1.400 ευρώ το τετραγωνικό, ο φόρος μεταβίβασης από 6.300 ευρώ που ήταν μέχρι και το τέλος του 2021 έχει μειωθεί τώρα σε 5.040 ευρώ. Ετσι, ο φορολογούμενος κερδίζει 1.260 ευρώ.

3. Γονικές παροχές ακινήτων

Εφαρμόζεται αφορολόγητο όριο 800.000 ευρώ προς τα πρόσωπα που υπάγονται στην Α’ κατηγορία.

Στην πρώτη κατηγορία υπάγονται ο/η σύζυγος του φορολογούμενου ή το πρόσωπο που έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης με τον φορολογούμενο, οι κατιόντες πρώτου βαθμού, δηλαδή τα παιδιά από νόμιμο γάμο, παιδιά χωρίς γάμο έναντι της μητέρας, παιδιά αναγνωρισθέντα εκούσια ή δικαστικά έναντι του πατέρα, νομιμοποιηθέντα με επιγενόμενο γάμο ή δικαστικά έναντι και των δύο γονέων.

Επίσης στην κατηγορία αυτή ανήκουν οι κατιόντες εξ αίματος δεύτερου βαθμού (εγγονοί) και οι ανιόντες εξ αίματος πρώτου βαθμού (γονείς). Για το τμήμα της περιουσίας που υπερβαίνει τις 800.000 ευρώ επιβάλλεται συντελεστής 10%.