Καθημερινές πλέον οι προκλήσεις από την Τουρκία προς την Ελλάδα. Τόσο από τον ίδιο τον Ερντογάν και μέλη της κυβέρνησης, όσο και πρώην αξιωματούχους του.

Από τις επιθέσεις που εκτοξεύονται κατά της Ελλάδας, δεν θα μπορούσε να λείπει ο «πατέρας» του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου.

Ο επικεφαλής του Τουρκικού Κέντρου Ναυτιλίας και Παγκόσμιας Στρατηγικής Müstafi, αντιναύαρχος εν αποστρατεία Τζιχάτ Γιαϊτζί, που έγινε γνωστός ως ο εμπνευστής του παράνομου μνημονίου θαλασσίων ζωνών μεταξύ της Τουρκίας και της κυβέρνησης Σάρατζ, είπε ότι δεν υπάρχει τουρκοελληνικό πρόβλημα, «η Ελλάδα έχει απαιτήσεις».

Ανυπόστατοι ισχυρισμοί

Επισημαίνοντας ότι οι απαιτήσεις των Ελλήνων δεν θα τελειώσουν, ο Γιαϊτζί προέβη στα εξής σχόλια: «Η διαπραγμάτευση με τους Έλληνες σημαίνει να συζητάμε τα αιτήματά τους, να μιλάμε για το πόσα θα τους δώσουμε. Η στιγμή που θα καθίσουμε με τους Έλληνες στο τραπέζι είναι η στιγμή που θα χάσουμε. Λέγαμε ‘ας ελέγξει το χέρι αυτός που δίνει τα χέρια με τον Έλληνα. Να μετρήσει τα δάχτυλά του’. Φτάσαμε σε στιγμή να αποδειχτεί ότι έχουμε δίκιο. ‘Η ιστορία έτσι έγραψε. Σε όλη την ιστορία, οι Έλληνες κέρδισαν τα εδάφη τους από την Τουρκία 6 φορές νικώντας στον πόλεμο και μεγάλωσαν τα εδάφη τους».

Στη συνέχεια προχώρησε σε μία επεξήγηση -κατά τον ίδιο- για τους ισχυρισμούς της Αγκυρας. «Ας ξεκινήσουμε κάνοντας μια διόρθωση. Δεν υπάρχει καθεστώς αφοπλισμού. Ο καθένας πρέπει προσέξει. Μιλάμε για καθεστώς ‘μη στρατιωτικό’» είπε και στη συνέχεια μίλησε και για καταληφθέντα νησιά:

«23 νησιά μεταβιβάστηκαν στην Ελλάδα με τις Συνθήκες Ειρήνης της Λωζάνης και των Παρισίων σε μη στρατιωτική βάση. Σε 23 από τα νησιά, η κατάσταση αυτή έχει επιδεινωθεί. Εκείνη τη στιγμή, άλλαξε η κατάσταση για την κυριαρχία. Αυτή η γνώμη είναι και δική μου. Κανείς δεν είχε εκφράσει αυτήν την άποψη πριν από μένα. Το σημείο στο οποίο φτάσαμε είναι μια νομική πραγματικότητα».

Γιατί… τώρα;

Το γεγονός ότι η Τουρκία θέτει ξανά ζήτημα αποστρατιωτικοποίησης και κυριαρχίας των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και της Δωδεκανήσου ήρθε να θυμίσει τον τρόπο με τον οποίο η Τουρκία τις τελευταίες δεκαετίες ανακυκλώνει συστηματικά τα ίδια ζητήματα, με απώτερο σκοπό να διαμορφώσει μια εικόνα γενικευμένης ύπαρξης «γκρίζων ζωνών», κάτι που κατά τη γνώμη της τουρκικής διπλωματίας θα διευκολύνει μια συνολική αναδιαπραγμάτευση του καθεστώτος στο Αιγαίο και συνολικά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Δεν πρέπει, βέβαια, να παραβλέψουμε το γενικότερα ανατολικό παζάρι που κάνει η Αγκυρα, με φόντο και την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.

Είναι αλήθεια ότι προηγούμενες συνθήκες όρισαν ένα καθεστώς μερικής ή ολικής αποστρατιωτικοποίησης για αρκετά νησιά του Αιγίου.

Τα πράγματα άλλαξαν σημαντικά μετά την επιδείνωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και ιδίως μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974. Η εκτίμηση ότι η Τουρκία προχωρά σε νέα επιθετική κατεύθυνση οδήγησε τις ελληνικές κυβερνήσεις στην επιλογή για επαναστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου. Σε αυτό συνετέλεσε και η ίδρυση το 1975 από την Τουρκία της «Στρατιάς του Αιγαίου» (Τέταρτη Στρατιά) με έδρα τη Σμύρνη.

Σε αυτό το πλαίσιο επιλέχτηκε η επαναστρατιωτικοποίηση των νησιών με βάση το άρθρο 51 του Χάρτη του ΟΗΕ που ρητά επιτρέπει σε μία χώρα την αναγκαία αμυντική προπαρασκευή για να μπορεί να ασκήσει το δικαίωμα της νόμιμης άμυνας.

Ουσιαστικά, τις τελευταίες δεκαετίες η ελληνική πλευρά υποστηρίζει ότι σε σχέση με το καθεστώς των νησιών υπάρχει μια συνολική αλλαγή των συνθηκών σε σχέση με την εποχή της υπογραφής των Συνθηκών, ότι υπάρχει θέμα απειλής, νόμιμης προληπτικής άμυνας και αντιμέτρων απέναντι σε προπαρασκευή επιθετικών ενεργειών.

Headlines