Πυροσβέστες στο εδώλιο για τις φωτιές του 2021

Σε ένα απέραντο… εδώλιο μετατρέπεται η Πυροσβεστική Υπηρεσία, καθώς περίπου 200 αξιωματικοί και απλοί πυροσβέστες θεωρούνται ύποπτοι για διάπραξη αδικημάτων – όπως εμπρησμοί από αμέλεια, ανθρωποκτονία από συγκλίνουσα αμέλεια κ.ο.κ. – στη διάρκεια της καταστροφικής πυρκαγιάς του περσινού καλοκαιριού στη Βαρυμπόμπη.

Μάλιστα, όπως σημειώνουν πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, δεν αποκλείεται παρόμοια να είναι η κατάληξη των δικαστικών ερευνών και για τις φωτιές σε Εύβοια και Αρχαία Ολυμπία κατά το ίδιο διάστημα.

Πρόκειται για έναν πρωτοφανή αριθμό κατηγορουμένων για δασικές πυρκαγιές στη χώρα μας, αφού ακόμη και για φονικές πυρκαγιές, όπως αυτή με την εκατόμβη θυμάτων στο Μάτι το 2018, ο αριθμός των κατηγορούμενων στελεχών της Πυροσβεστικής δεν ξεπέρασε τα 15-20 άτομα.

Στον απόηχο των παραπάνω, υψηλόβαθμα στελέχη του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας μιλούν για δημιουργία «κλίματος ευθυνοφοβίας» στο Πυροσβεστικό Σώμα που αποτυπώθηκε και στις πρόσφατες πυρκαγιές στο Πανόραμα Βούλας και στον Κουβαρά.

Συγκεκριμένα κάνουν λόγο για «διστακτικούς πυροσβέστες, οι οποίοι για να μην κατηγορηθούν μελλοντικά ζητούν σχεδόν όλα τα διαθέσιμα ενάερια μέσα και υπερ-ενισχύσεις ακόμη και για μικρής έκτασης, εύκολα ελεγχόμενες πυρκαγιές». Οπως λένε χαρακτηριστικά, «λόγω αυτού του κλίματος δημιουργείται σύγχυση στην κατανομή των δυνάμεων και στον επιτελικό σχεδιασμό».

Η πυρκαγιά το τετραήμερο 3-7 Αυγούστου 2021 στη Βαρυμπόμπη, που οδήγησε στην κλήση για ανωμοτί καταθέσεις εκατοντάδες στελέχη της Πυροσβεστικής, άφησε πίσω της αποτεφρωμένα 100.000 στρέμματα δασικής έκτασης. Μάλιστα, στην πύρινη λαίλαπα αποδίδονται οι θάνατοι τριών ατόμων (εθελοντές δασοπυροσβέστες, άτομα που υπέκυψαν στα τραύματά τους αργότερα).

Το πόρισμα

Η δικαστική έρευνα βασίστηκε σε πόρισμα 252 σελίδων του ειδικού πραγματογνώμονα για τους δασικούς εμπρησμούς και πρώην υπαρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος Ανδριανού Γκουρμπάτση, ο οποίος ανέλαβε τη διερεύνηση της υπόθεσης κατόπιν νομικών κινήσεων κατοίκων της πληγείσας Ιπποκρατείου Πολιτείας.

Σε αυτό μνημονεύονται λάθη και παραλείψεις που οδήγησαν στην καταστροφή. «Οπως συνέβη και στη φονική πυρκαγιά στο Μάτι, δεν υπήρξε την ημέρα έναρξης της πυρκαγιάς στη Βαρυμπόμπη – ενώ οι καιρικές συνθήκες ήταν δυσμενείς – καμιά εναέρια επιτήρηση στην Αττική, κάτι που προβλεπόταν από τον επιχειρησιακό σχεδιασμό» αναφέρεται στο πόρισμα.

Ακόμη, σημειώνεται ότι μεγάλος αριθμός πυροσβεστικών δυνάμεων είχε παραμείνει σε προγενέστερη πυρκαγιά στη Ρόδο, που εν τω μεταξύ είχε περιοριστεί. Επίσης, προσδιορίζεται ότι από τον χρόνο ένταξης της πυρκαγιάς μέχρι να γεμίσει η δεξαμενή ελικοπτέρου που βρισκόταν στο αεροδρόμιο του Τατοΐου παρήλθαν 20 κρίσιμα λεπτά.

Στο πόρισμα περιέχονται, επιπλέον, αναφορές για πλημμελείς ενέργειες πυροσβεστών που επέτρεψαν την οδυνηρή αναζωπύρωση στις 5 Αυγούστου, γεγονός που προκάλεσε πολυδιάσπαση των δυνάμεων.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι δικαστικοί λειτουργοί έλαβαν καταθέσεις από άτομα που τραυματίστηκαν στη διάρκεια της συγκεκριμένης πυρκαγιάς, ενώ ζήτησαν από το Πυροσβεστικό Σώμα λίστα με 170-180 πυροσβέστες από το επιχειρησιακό κέντρο που ασχολούνταν με το σύστημα εναέριας επιτήρησης-αεροπυρόσβεσης και οι οποίοι έχει προγραμματιστεί να κληθούν σταδιακά για ανωμοτί καταθέσεις ως «ύποπτοι».

Στόχος των κλήσεων, όπως υποστηρίζουν νομικοί, είναι να ασκηθούν πιέσεις σε μεγάλη ομάδα στελεχών της Πυροσβεστικής προκειμένου να διαπιστωθεί τι ακριβώς συνέβη και φτάσαμε στα γνωστά καταστροφικά αποτελέσματα, μία ανάσα από το κέντρο της Αθήνας.

Από την πλευρά τους, στελέχη του Σώματος μιλούν για οξύμωρο σχήμα, καθώς πυροσβέστες που καλούνται να επέμβουν σε κατασβέσεις ή διασώσεις κατηγορούνται μετά ως… εμπρηστές. Μάλιστα, συνεχίζουν, οι συνάδελφοί τους θα κληθούν να απολογηθούν και για τις ζημιές που είναι δεδομένο ότι προκύπτουν στη διάρκεια πυρκαγιών.

Οπως λένε, «ο σεβασμός στη Δικαιοσύνη είναι δεδομένος», όμως, «το θεσμικό ζήτημα που δημιουργείται είναι τεράστιο και με άγνωστα αποτελέσματα. Και όλα αυτά ενώ η ένταση των καταστροφικών φαινομένων πολλές φορές ξεπερνά τους μηχανισμούς διαχείρισης».

Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες από τον δικαστικό χώρο, η αναστάτωση που έχει δημιουργηθεί δεν αποκλείεται να οδηγήσει στην απόφαση οι υπό κατηγορία δεκάδες πυροσβέστες να κληθούν σαν μάρτυρες. Χωρίς, όμως, αυτό να είναι απολύτως σαφές μέχρι αργά το βράδυ της Δευτέρας.