Οι αποκλεισμένοι

Στο κεντρικό υποκατάστημα μιας μεγάλης, γνωστής τράπεζας, ο ένας από τους τρεις υπαλλήλους στα γκισέ των καταθέσεων και των αναλήψεων, ενημερώνει τον σχεδόν άναυδο ηλικιωμένο πελάτη πως απαγορεύεται να εισπράττουν ποσά μικρότερα των χιλίων ευρώ. Η σχετική διαδικασία όταν πρόκειται δηλαδή για κατάθεση ποσού κάτω των χιλίων ευρώ γίνεται μόνον μέσω ενός παρακείμενου μηχανήματος. Δηλώνοντας ο φανερά ενοχλημένος, αν και προσπαθούσε να το κρύψει, πελάτης την άγνοια και επομένως την αδυναμία να κάνει κάτι σχετικό, ακούει τον νεαρό υπάλληλο να του λέει, ευγενέστατα είναι η αλήθεια, «ελάτε να σας δείξω πώς γίνεται η συναλλαγή ώστε την επόμενη φορά που θα ‘ρθειτε να πάτε κατευθείαν στο μηχάνημα».

Με ταχυδακτυλουργική ταχύτητα ο υπάλληλος «πάτησε» διαδοχικά έξι κουμπιά και το μηχάνημα «καταβρόχθισε» αυθωρεί δεκαέξι 50ευρα. Το ποσό δηλαδή των οκτακοσίων ευρώ που είχε γίνει αιτία για μια ανεκδήλωτη, μικρή έστω, αντιπάθεια. Ο υπάλληλος ξαναγύρισε στη θέση του, ο πελάτης έφυγε, σαν τίποτε το ιδιαίτερο να μην είχε συμβεί.

Εχουν όμως έτσι τα πράγματα; Δεν υπάρχει τίποτε πιο στενάχωρο ή δυσάρεστο (έστω και καθ’ υπερβολήν, αν σκεφτεί κανείς τα απείρως πιο στενάχωρα ή δυσάρεστα που συμβαίνουν την ίδια στιγμή όχι μόνον μακριά μας αλλά και δίπλα μας), αν και αισθάνεσαι κάτι στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα να χωλαίνει αφάνταστα, να μην μπορείς να χρεώσεις την ευθύνη του σε κανέναν απολύτως. Μια εμπεριστατωμένη ανάλυση του συγκεκριμένου περιστατικού θα μας πήγαινε τόσο μακριά ώστε θα υπήρχε κίνδυνος να γίνει περίπλοκη μια εξήγηση που προβάλλει ωστόσο πασιφανέστατη.

Και δεν είναι άλλη από το γεγονός ότι ο σημερινός κόσμος έχει οργανωθεί σε όλα τα επίπεδα με τη μέθοδο του αποκλεισμού. Εξαιρώντας δηλαδή από τη σύνθεση στην οποία αποσκοπεί εξαιρετικά ζωτικές αριθμητικά και ποιοτικά μονάδες του με ένα διττό σκεπτικό: πως η «καθυστέρησή» τους όσον αφορά τη γνώση των καινούργιων τρόπων συναλλαγής συνιστά ένα εμπόδιο στην καθολικευμένη απαίτηση για πρόοδο και, επιπλέον, αφού πρόκειται για μονάδες με προβλεπόμενο τον χρονικό ορίζοντα της παρουσίας τους, άνετα μπορεί να λογαριάζονται πως ήδη δεν υπάρχουν.

Πρόκειται για μια «θέση» που μεταστοιχειώνεται κυριολεκτικά σε ένα ανεξέλεγκτο μέγεθος συσσωρευμένης δυναμίτιδας στα θεμέλια του κόσμου. Ολες οι χρεοκοπίες σε πολιτικό επίπεδο αδυνατούν να συγκριθούν ή να έχουν τις δραματικές επιπτώσεις που δημιουργεί η συνείδηση ότι ο κόσμος μπορεί να συνεχίζει να υπάρχει και μάλιστα να αισθάνεται πως προοδεύει ενώ ένας μικρός ή μεγάλος αριθμός ανθρώπων και αν δεν είχε υπάρξει, όλα θα ήταν στη θέση τους.

Είναι γεγονός πως καμιά γενιά δεν έμεινε για πάντα στη ζωή και πως οι γενιές θα εξακολουθήσουν να διαδέχονται η μία την άλλη, η εργολαβική όμως οργάνωση της διαδοχής αυτής με την έννοια πως πρέπει να προετοιμάζεται και μάλιστα κερδοσκοπικά μια αναπόφευκτη αντικατάσταση, μεταβάλλει την κυριότερη πηγή της αγωνίας του ανθρώπου, την προσωρινότητά του, σε μια φαινομενικά διαπραγματεύσιμη, αλλά στην πραγματικότητα αφόρητα επώδυνη υπόθεση.

Οσο και αν η τέχνη προσπαθεί να πείσει τον καθένα πως συνιστά την κορωνίδα της δημιουργίας, όλοι γνωρίζουμε βαθιά μέσα μας πως τελικά δεν ήρθαμε στη ζωή αυτή παρά για να καταλάβουμε μια θέση που ακόμη και αν απουσιάζαμε, δεν θα είχε μείνει κενή. Χωρίς επιπλέον κανείς να μας έχει νοσταλγήσει αφού κάτι ανάλογο δεν συμβαίνει ούτε και τώρα που έστω και μια στοιχειώδης επαφή με λίγους ακόμη έχει υπάρξει.