Κλιματική αλλαγή: Απειλεί τις ενεργειακές υποδομές στην Ελλάδα – Προειδοποίηση από τη Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας

«Καμπανάκι» για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στις ενεργειακές υποδομές και την ηλεκτροδότηση χτυπά η νέα έκθεση της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (ΙΕΑ) για την Ελλάδα.

Τα μεγαλύτερα προβλήματα παρουσιάζονται ιδίως στις παράκτιες περιοχές, ενώ αιτίες αποτελούν οι υψηλότερες θερμοκρασίες και τα συχνά ακραία καιρικά φαινόμενα.

Ανησυχία για τη στάθμη των υδάτων

Αναλυτικότερα, η αύξηση της στάθμης των υδάτων αναμένεται να συνεχιστεί και κατά τη διάρκεια του 21ου αιώνα, φτάνοντας από 0,2 έως 2 μέτρα μέχρι το 2100. Η ΙΕΑ παρατηρεί ότι οι παράκτιες περιοχές της χώρας φιλοξενούν το μεγαλύτερο μερίδιο της κοινωνικοοικονομικής δραστηριότητας, καθώς και ενεργειακές υποδομές – κλειδιά για το δίκτυο. Συνεπώς, δεδομένου ότι το 21% της ακτογραμμής της Ελλάδας είναι εκτεθειμένη (ήπια ή πολύ) στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας, οι ενεργειακές υποδομές σε παράκτιες περιοχές ενδέχεται να επηρεαστούν αρνητικά.

Η μέση θερμοκρασία

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΙΕΑ, η μέση θερμοκρασία στη χώρα αυξάνεται από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 και τα τελευταία 20 χρόνια ο ρυθμός αύξησης είναι ταχύτερος από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Η Υπηρεσία αναμένει ότι η μέση θερμοκρασία θα συνεχίσει να αυξάνεται μέχρι το τέλος του αιώνα, με διαφορετική ένταση ανά εποχή και τοποθεσία. Συγκεκριμένα μάλιστα αναμένεται ότι η μέση θερμοκρασία του αέρα στην Ελλάδα θα είναι από 3 έως 4,5 βαθμούς Κελσίου υψηλότερη σε σχέση με την περίοδο 1961 έως 1990.

Μείωση βροχοπτώσεων

Με βάση την ανάλυση της ΙΕΑ, οι περισσότερες περιοχές της Ελλάδας κατέγραψαν μείωση των βροχοπτώσεων κατά το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Αυτές οι τάσεις αναμένεται να συνεχιστούν και κατά τη διάρκεια του 21ου αιώνα και ιδίως τα καλοκαίρια. Στο χείριστο σενάριο, κατά το οποίο θα αυξηθούν και οι εκπομπές ρύπων, οι βροχοπτώσεις μπορεί να μειωθούν κατά 17% μέχρι το τέλος του αιώνα σε σχέση με την περίοδο 1961-1990. Τα καλοκαίρια οι βροχοπτώσεις μπορεί να μειωθούν έως και κατά 47%.

Σύμφωνα με την ΙΕΑ, η χαμηλή βροχόπτωση σε συνδυασμό με τις αυξημένες θερμοκρασίες ενδέχεται να οδηγήσουν σε χαμηλότερη παραγωγή θερμικής και υδροηλεκτρικής ενέργειας.

Ειδικότερα, επικαλούμενη παλαιότερη έκθεση από την Τράπεζα της Ελλάδος, η ΙΕΑ υπογραμμίζει ότι η άνοδος της θερμοκρασίας όχι μόνο μπορεί να μειώσει την απόδοση των εργοστασίων, αλλά και να ενισχύσει τις ποσότητες νερού ψύξης που απαιτούν. Επιπλέον, η αιφνίδια αύξηση της ενεργειακής ζήτησης, ιδίως σε περιόδους καύσωνα ή παγετού, μπορεί να αυξήσει και τα blackout, όπως συνέβη στους καύσωνες του 2017 και του 2021.

Επίπεδο πλημμυρών, ξηρασιών και τροπικών κυκλώνων στην Ελλάδα σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο (2000-2020)

Με βάση την Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας, η ελληνική στρατηγική για το κλίμα περιλαμβάνει τη βιομηχανία ενέργειας στους 15 τομείς προτεραιότητας και προτείνει δράσεις για την διασφάλιση της ομαλούς ροής ενέργειας.

Για παράδειγμα, προτείνει την εγκατάσταση έξυπνων δικτύων για την διαχείριση από την πλευρά της ζήτησης, την λήψη προληπτικών μέτρων στον προγραμματισμό ενεργειακών υποδομών και εξετάζει την ευαισθησία των ενεργειακών δικτύων, εργοστασίων και σχετικών υποδομών.

Συν τοις άλλοις, προτείνει μέτρα για την προστασία του υφιστάμενου ενεργειακού δικτύου, των πηγών υδροδότησης που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ρεύματος και επιτρέπει την έρευνα και ανάπτυξη νέων τεχνολογιών.