Σχέδιο… Μάρσαλ για την καινοτομία και την έρευνα

Οι έλληνες πανεπιστημιακοί ανά τον κόσμο, που προσπαθούν να στηρίξουν τα ΑΕΙ και την έρευνα στη χώρα μας, αυξάνονται διαρκώς, με όλο και πιο δυναμικές επιστημονικές ομάδες να στρέφουν την ακαδημαϊκή ματιά τους πίσω στην Ελλάδα.

Μία εξ αυτών, μάλιστα, παρουσιάζεται σύντομα στη χώρα μας. Ο πυρήνας της όμως βρίσκεται στο φημισμένο ΜΙΤ της Μασαχουσέτης, όπου άλλωστε εργάζονται οι δύο πρώην πρόεδροι των παλαιότερων συμβουλίων διοίκησης ελληνικών ΑΕΙ: ο Μιχάλης Τριανταφύλλου του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και ο Δημήτρης Μπερτσιμάς του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Ετσι, το Σχέδιο… Μάρσαλ, ενίσχυσης της έρευνας, με κωδικό «HIAS», βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. HIAS είναι το ακρωνύμιο του Ελληνικού Ινστιτούτου Ανωτέρων Σπουδών, το οποίο ιδρύθηκε ακριβώς για να μεταφέρει στην Ελλάδα προηγμένης τεχνολογίας επιστημονικές προσεγγίσεις και νέες, δυναμικές εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες.

Πάνω από 100 μέλη

Η ομάδα αριθμεί κιόλας περισσότερα από 100 μέλη και, όπως χαρακτηριστικά λέει στα «ΝΕΑ» ο Μιχάλης Τριανταφύλλου, το εναρκτήριο συμπόσιο της πρωτοβουλίας θα πραγματοποιηθεί στις 8 Ιουλίου στο Ιδρυμα Ευγενίδη υπό τον τίτλο «Γέφυρες στην εκπαίδευση, την επιστήμη και την καινοτομία». Εκεί, μερικοί από τους σημαντικότερους έλληνες επιστήμονες θα συναντηθούν για να αναζητήσουν μεθόδους εκπαιδευτικής και επιστημονικής υποστήριξης της χώρας μας.

Μεταξύ αυτών, ο Αλμπερτ Μπουρλά της Pfizer, που θα βρεθεί σε κοινό πάνελ για να συζητήσει περί καινοτομίας και επιχειρηματικότητας με τον Νεκτάριο Ταβερναράκη, πρόεδρο του Ινστιτούτου Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ) της Κρήτης, τον Σπύρο Αρταβάνη Τσάκωνα του Χάρβαρντ, τον Δημήτρη Μπερτσιμά του ΜΙΤ, και άλλους επιφανείς συναδέλφους τους από όλον τον κόσμο. Στο ίδιο συμπόσιο, κορυφαίοι πανεπιστημιακοί θα μιλήσουν για επιστήμη και τεχνολογίες, περιβάλλον, ενέργεια και θάλασσες, και (φυσικά) ηλεκτρικούς υπολογιστές και τεχνητή νοημοσύνη.

Ρομποτική

Ηδη, μάλιστα, όπως τονίζει ο Μιχάλης Τριανταφύλλου, έχει εκπονηθεί μια μεγάλη μελέτη για το εκπαιδευτικό όραμα του νέου ινστιτούτου σε θέματα ενίσχυσης της έρευνας και της εκπαίδευσης σε Ρομποτική και Τεχνητή Νοημοσύνη και την υποστήριξη των συναφών ελληνικών νεοφυών επιχειρήσεων.

Μεταξύ των πολιτισμικών αλλαγών που φέρνει το περιεχόμενό της στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, οι συντάκτες της εξηγούν πως πρωτεύουσα θέση κατέχει η ανάγκη εκπαίδευσης «ενός έθνους έρευνας και καινοτομιών».

Η μελέτη αυτή έγινε έπειτα από σχετική συμφωνία επιστημόνων της Ρομποτικής από την ελληνική διασπορά, που προσέφεραν εθελοντικά την επιστημονική τους εμπειρία για να βοηθήσουν στη θεμελίωση και υλοποίηση ενός οράματος για την επιστήμη τους στην Ελλάδα. Στόχος, βέβαια, σε κάθε περίπτωση, είναι το να ξεκινήσει ο διάλογος για την ανάπτυξη μιας εθνικής στρατηγικής στον συγκεκριμένο επιστημονικό τομέα.

«Η Ελλάδα θα πρέπει να οραματιστεί τη δημιουργία ενός ινστιτούτου παρόμοιου με το Ιταλικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας», αναφέρεται στη μελέτη των επιστημόνων και διευκρινίζεται πως αυτό που ξεχωρίζει το εν λόγω ίδρυμα από άλλα ερευνητικά ινστιτούτα είναι η έμφαση που δίνει στη μεταφορά τεχνολογίας και στην καινοτομία χωρίς να θυσιάζει την ερευνητική αριστεία.

«Παρά τις εμφανείς διαφορές μεταξύ ελληνικής και ιταλικής οικονομίας (η παρουσία της βαριάς βιομηχανίας στην Ιταλία είναι μία από αυτές), το πρωταρχικό όραμα πίσω από τη δημιουργία του ινστιτούτου αυτού ήταν το να οδηγήσει σε ερευνητικά αποτελέσματα παγκόσμιας κλάσης, να προσελκύσει και να διατηρήσει εξαιρετικά ταλέντα στη χώρα και βέβαια να επιδράσει θετικά στην οικονομία της». «Ετσι, στρατηγικά», συνεχίζουν οι επιστήμονες, «ένα παρόμοιο ελληνικό ινστιτούτο θα πρέπει να επικεντρωθεί σε τομείς σημαντικούς για τη μελλοντική ελληνική οικονομία, όπως μεταξύ άλλων η ρομποτική ή η τεχνητή νοημοσύνη».

Προετοιμασία

Γιατί επικεντρώνονται στη Ρομποτική; Οπως αναφέρουν στη μελέτη τους, η εκπαίδευση στον συγκεκριμένο τομέα αποτελεί έναν από τους πιο εμπνευσμένους τρόπους «για να προετοιμάσεις τους νέους για την τεχνολογική επανάσταση που έρχεται καθώς συνδυάζει την τεχνητή νοημοσύνη (το μυαλό) που ενσωματώνεται στη συνέχεια σε διάφορα συστήματα, αυτοκίνητα, αεροπλάνα ή άλλες κατασκευές (το σώμα)».

Τα παραπάνω, καθώς και η επιστημονική ζύμωση που θα φέρουν γύρω τους, μπορούν να οδηγήσουν «στην εκπαίδευση ενός έθνους το οποίο θα περιέχει πια έναν πυρήνα ερευνητών, επιστημόνων, κατασκευαστών, χάκερ, τεχνιτών, ανθρώπων που θα χρησιμοποιούν το μυαλό και τα χέρια τους για να συλλάβουν και να υλοποιήσουν ιδέες».

«Η Ελλάδα είναι σημαντικά κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο στον κατασκευαστικό τομέα των νέων τεχνολογιών ανά εκατομμύριο πολίτες», τονίζουν οι ερευνητές και καταλήγουν: «Ενώ απαιτείται μια σημαντική επένδυση από όλα τα μεγάλα τεχνολογικά πανεπιστήμια της χώρας, ώστε να δημιουργήσουν σχετικά εργαστήρια, ωστόσο, το πιο σημαντικό είναι ο τρόπος που σκεφτόμαστε στο εκπαιδευτικό μας μοντέλο».