Από επιστημονικά και κυβερνητικά χείλη επαναλαμβάνεται πως το πιθανότερο σενάριο είναι να γίνει επανεκκίνηση του εμβολιαστικού προγράμματος «Ελευθερία» το φθινόπωρο με τη χορήγηση τέταρτης δόσης στον γενικό πληθυσμό.

Ομως, το ερώτημα του… ενός εκατομμυρίου είναι με ποιο εμβόλιο θα τσιμπηθούμε (προαιρετικά) δεδομένου πως στο μεταξύ εξελίσσονται πολλά υποσχόμενες μελέτες για την ανάπτυξη σκευασμάτων ακόμη και σε μορφή σπρέι.

«Με τα ήδη υπάρχοντα εμβόλια» είναι η απάντηση του καθηγητή Φαρμακολογίας, Φαρμακογονιδιωματικής και αντιπροέδρου της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακολογίας Ευάγγελου Μανωλόπουλου. Και εξηγεί πως έως τότε αυτό που εκκρεμεί και συνεπακόλουθα αναμένεται να αποσαφηνιστεί εντός του καλοκαιριού είναι εάν οι εταιρείες θα προωθήσουν μια πιο ενισχυμένη εκδοχή που στοχεύει στην παραλλαγή Όμικρον.

Ηδη την περασμένη Τετάρτη η Moderna ανακοίνωσε τα πρώτα αποτελέσματα, σημειώνοντας πως το νέο εμβόλιό της αυξάνει την ανοσία, προκαλώντας οκτώ φορές περισσότερα αντισώματα. Η εξέλιξη αυτή ενισχύει τις ελπίδες της εταιρείας να το κυκλοφορήσει ως τέταρτη δόση στα τέλη του καλοκαιριού, παρ’ όλα αυτά θεωρείται αμφίβολο εάν θα μπορέσει να καλύψει τις παγκόσμιες ανάγκες.

Και η Pfizer, όμως, προωθεί την ανάπτυξη ενός ενισχυτικού εμβολίου ειδικά για την Ομικρον, που μπορεί να παρέχει καλύτερη προστασία έναντι νέων παραλλαγών, χωρίς να έχουν γνωστοποιηθεί τα δεδομένα των κλινικών μελετών.

Εξαρση

Εν τω μεταξύ, καθώς η βαριά βιομηχανία της Ελλάδας μπαίνει σταδιακά σε… τροχιά απογείωσης, με την τουριστική κινητικότητα εντός και εκτός Ευρώπης να βρίσκεται σε πλήρη ανάπτυξη, παραμένει ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας πιθανής έξαρσης ακόμη και εντός του καλοκαιρού.

Γι’ αυτό και όπως εξηγεί ο ειδικός, μιλώντας στα «ΝΕΑ», παρότι ακόμη δεν είναι σίγουρο εάν και ποτέ θα δοθεί το «πράσινο φως» αλλά και ποιες ομάδες θα αφορά η τέταρτη δόση, στην περίπτωση ανατροπής είναι πιθανό ο επόμενος προφυλακτικός εμβολιασμός να εγκριθεί ακόμη και για το σύνολο του πληθυσμού. Αντίστοιχα, όπως προσθέτει, ουδείς μπορεί να απορρίψει την πιθανότητα το πρόγραμμα να ξεκινήσει νωρίτερα (ίσως και στα τέλη Αυγούστου), εφόσον συντρέχουν λόγοι που υποδηλώνουν τον κίνδυνο ενός νέου, δυναμικού κύματος το φθινόπωρο.

Σε κάθε περίπτωση, όσο η Ομικρον παραμένει κυρίαρχη, η κατάσταση θα είναι ελεγχόμενη σύμφωνα με τον Ευάγγελο Μανωλόπουλο, δεδομένου πως τα υπάρχοντα εμβόλια παρέχουν υψηλή προστασία: «Δεν υπάρχει κανένας κανόνας που να ορίζει ότι η προστασία που παρέχουν τα εμβόλια διαρκεί για πάντα. Υπενθυμίζεται πως ο εμβολιασμός έναντι της γρίπης είναι ετήσιος, ενώ για το εμβόλιο έναντι της COVID-19 ακόμη δεν έχουμε σαφή απάντηση. Παραμένει, όμως, ιδιαίτερα εντυπωσιακό πως τα πρώτα εμβόλια που παράχθηκαν εν μέσω πανδημίας ήταν τόσο εξαιρετικά, ώστε όσα ανακαλύφθηκαν στη συνέχεια δεν κατάφεραν να τα ξεπεράσουν. Και αυτό είναι ασυνήθιστο, γιατί συνήθως στη φαρμακολογία η πρώτη θεραπεία που κυκλοφορεί είναι μεν αποτελεσματική, όμως μετά βγαίνει δεύτερη γενιά που είναι σαφώς καλύτερη και ούτω καθ’ εξής».

Μακρόχρονη ανοσία

Οπως όλα δείχνουν, βέβαια, το μέλλον κρύβει εκπλήξεις. Εντός του 2023, πιθανόν να έχει επιτευχθεί ο στόχος ανάπτυξης εμβολίων που θα προκαλούν πιο μακρόχρονη ανοσία αλλά και που δεν θα είναι ευαίσθητα στις μεταλλάξεις. Πιο συγκεκριμένα ο Ευάγγελος Μανωλόπουλος αναφέρεται στα πολυδύναμα εμβόλια «που θα «πιάνουν» τον ιό, όχι μόνο στην πρωτεΐνη ακίδα, αλλά και στη νουκλεοπρωτεΐνη, με αποτέλεσμα να είναι πιο ανθεκτικά στις μεταλλάξεις».

Παράλληλα, πολλά υποσχόμενα είναι και τα ρινικά εμβόλια, καθώς ο «αμυντικός στρατός» θα ενεργοποιείται στο σημείο όπου εγκαθίσταται αρχικά ο ιός, αναστέλλοντας από την αρχή τη δράση του.