Ουκρανία: Οι ΗΠΑ εξοπλίζουν τους Ρώσους με εργαλεία που παρακάμπτουν τη λογοκρισία

Από την αρχή της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία η αμερικανική κυβέρνηση χρηματοδοτεί τρεις εταιρείες τεχνολογίας προκειμένου να βοηθήσουν τους ρώσους πολίτες να παρακάμπτουν τον κλοιό λογοκρισίας και να αποκτούν πρόσβαση σε Δυτικά μέσα ενημέρωσης, αποκαλύπτει την Τετάρτη το Reuters.

Το πρόγραμμα εστιάζεται σε τρεις εταιρείες που πωλούν VPN (εικονικά ιδιωτικά δίκτυα), τα οποία επιτρέπουν στους χρήστες να αποκρύπτουν την ταυτότητά τους online και να δηλώνουν ψευδή γεωγραφική θέση.

Η τεχνολογία των VPN χρησιμοποιείται ήδη ευρέως από χρήστες που θέλουν να παρακάμπτουν τους γεωγραφικούς περιορισμούς σε περιεχόμενο ή να ξεφεύγουν από την κυβερνητική λογοκρισία. Εκατομμύρια Ρώσοι εκτιμάται ότι στράφηκαν σε αυτά τα εργαλεία μετά την έναρξη της εισβολής και την επιβολή περιορισμών σε Δυτικά μέσα και στα ρωσικά ρεπορτάζ για τον πόλεμο.

Το Reuters μίλησε με στελέχη των τριών εταιρειών, nthLink, Psiphon και Lantern, καθώς και με δύο αξιωματούχους στον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Open Technology Fund (OTF), μέσω του οποίου χρηματοδοτεί τις εταιρείες η αμερικανική κυβέρνηση.

Από τον Φεβρουάριο, είπαν οι πηγές του πρακτορείου, τα κονδύλια που διατίθενται στις τρεις εταιρείες VPN αυξήθηκαν σχεδόν κατά 50%, σε σχέση με τα 4,8 εκατ. δολάρια που είχαν διατεθεί από το 2015 έως το 2021, προκειμένου να μπορούν οι εταιρείες να ανταποκριθούν στην αυξημένη ζήτηση στη Ρωσία.

Εκτός από το OTF, χρηματοδότηση διατίθεται και μέσω της αμερικανικής υπηρεσίας USAGM (US Agency for Global Media), το οποίο τηλεοπτικούς και ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς που χρηματοδοτούνται από τις ΗΠΑ, όπως το Voice of America και το Radio Free Europe/Radio Liberty.

Η πρόεδρος του OTF Λόρα Κάνιγχαμ δήλωσε ότι τα κονδύλια αυξήθηκαν επειδή «η ρωσική κυβέρνηση επιχειρεί να λογοκρίνει το τι βλέπουν και λένε online οι πολίτες της προκειμένου να κρύψουν την αλήθεια και να φιμώσουν τους αντιφρονούντες».

Τα εργαλεία παράκαμψης της λογοκρισίας που προωθεί το OTF, συμπεριλαμβανομένων των VPN, είχαν πάνω από 4 εκατομμύρια χρήστες τον περασμένο μήνα στη Ρωσία, είπε.

Η ζήτηση για VPN στη Ρωσία εκτοξεύτηκε τον Μάρτιο, όταν η Μόσχα επέβαλε περιορισμούς σε ορισμένα Δυτικά μέσα, συμπεριλαμβανομένων του Facebook και του Instagram.

Την παραμονή της απαγόρευσής, η ζήτηση για VPN αυξήθηκε κατά 2.088% σε σχέση με τον ημερήσιο μέσο όρο στα μέσα Φεβρουαρίου, δείχνουν στοιχεία της βρετανικής εταιρείας Top10VPN.

Ο Μάρτιν Ζου, διευθυντής μηχανικής της εταιρείας nthLink, δήλωσε ότι οι χρήστες της εφαρμογής αυξήθηκαν χάρη στην προώθηση των VPN από το Voice of America και άλλα ΜΜΕ που χρηματοδοτούνται από τις ΗΠΑ.

«Το γράφημα ανέβηκε από τους 1.000 τη μία μέρα στους 10.000 την επομένη, τους 30.000 τη μεθεπομένη, μετά στους 50.000 και μετά περισσότερους» είπ.

Εκπρόσωπος του Voice of America επιβεβαίωσε την προώθηση του VPN και ανέφερε μάλιστα ότι ένα από τα τρία εργαλεία, το Psiphon, έχει ενσωματωθεί στο app του VOPA.

Στέλεχος της Psiphon, η οποία έχει έδρα στο Τορόντο του Καναδάς, δήλωσε ότι η εφαρμογή της εταιρείας έχει πάνω από 1,3 εκατ. χρήστες στη Ρωσία, ενώ στέλεχος της Lantern ανέφερε ότι η εταιρεία πρόσθεσε 1,5 εκατ. χρήστες στη Ρωσία μετά την έναρξη της εισβολής.

Διαφημιστικές αφίσες

Τρεις πηγές ανέφεραν στο Reuters ότι στη Μόσχα έχουν εμφανιστεί αφίσες που διαφημίζουν τα αμερικανικά MME.

Τον Μάρτιο, ένα αυτοσχέδιο πανό που διαφήμιζε το nthLink εμφανίστηκε κρεμασμένο έξω από διαμέρισμα της Μόσχας, σύμφωνα με φωτογραφία που είδε το Reuters. «Διαβάστε για τη Ρωσία και την Ουκρανία στα ρωσικά. Η γνώση της αλήθειας δεν είναι έγκλημα» έγραφε το πανό. Κάτω από το κείμενο υπήρχε ένας κωδικός QR που οδηγούσε στον ιστότοπο της nthLink.

Με το που ανοίγουν την εφαρμογή του nthLink, οι χρήστες βλέπουν τίτλους ειδήσεων για το πόλεμο από δικτυακούς τόπους που χρηματοδοτούνται από τις ΗΠΑ.