Μεγάλη Παραίτηση

Τι συμβαίνει και το ρεύμα της λεγόμενης Μεγάλης Παραίτησης είναι εδώ και συναντάται στις δυτικές χώρες; Μπορεί να αλλάζει, σήμερα που και ο ιός έχει σχεδόν ενσωματωθεί στη ζωή μας, αλλά είναι εδώ ως ισχυρή τάση. Και στην Ελλάδα, που πάντα διαφοροποιείται έχει σχέση όχι μόνον με την απογοήτευση στην εργασία αλλά και με τη διαθεσιμότητα για αλλαγή (έρευνα Workmonitor της εταιρείας Randstad δείχνει ότι στην ελληνική αγορά εργασίας οι εργαζόμενοι σε ποσοστό 74% δηλώνουν ανοιχτοί σε νέες ευκαιρίες εργασίας). Τι έφτιαξε όλη αυτή τη νέα συμπεριφορά; Μήπως οι εγκλεισμοί μας έκαναν να ξανασκεφτούμε μερικά πράγματα; Μήπως ο ζόφος του ιού και το πένθος των ημερήσιων ανακοινώσεων θανάτων – διασωληνώσεων – κρουσμάτων -επαναλοιμώξεων μας βύθισαν σε φιλοσοφικά ερωτήματα για την ίδια τη ζωή; Και πώς μια νέα επισφαλή πραγματικότητα ζωήρεψε το ρίσκο και όχι την ασφάλεια ενός καθημερινού εργασιακού βίου;

Νομίζω, πως το κλειδί των απαντήσεων είναι ο χρόνος. Ο μέσος δυτικός άνθρωπος αντιμέτωπος με νέες ρευστότητες και προκλήσεις έχει ως μεγάλο του στοίχημα τη διαχείριση του χρόνου του. Η ενοποίηση των δραστηριοτήτων περνάει από ένα συνεχές timeline. Σε μια οθόνη, ο υπάλληλος γραφείου ή ο νέος τηλεργαζόμενος έχει τα πάντα: από το τι θα φάει μέχρι το τι θα ψωνίσει ή ακόμη και την τηλεσύσκεψη της εργασίας του. Αυτό φτιάχνει μια ζωή που ταυτίζεται με την ιντερνετική ροή – δείτε πώς αντιδρούν σε ένα μπλακ άουτ πλέον όλοι – και που δεν αφήνει χώρο για συγκέντρωση παλιού τύπου, για διαχωρισμό του εργάσιμου και ελεύθερου χρόνου για αναλογικές συνήθειες.

Ο άνθρωπος σήμερα αναζητά τον χαμένο του χρόνο. Η τελευταία πυκνή διετία έδειξε πως είναι επισφαλή τα πάντα. Πως αρκεί μια επιδημία για να κλείσει στο ίδιο σπίτι τον νοικοκύρη και τον τυχοδιώκτη. Η τελευταία πυκνή διετία επίσης έδειξε πως οι κονσεπτάκηδες και οι προτζεκτάκηδες βράζουν στην ίδια φωτιά. Ολη αυτή η τάση θα ενταθεί το επόμενο διάστημα. Οι αβίωτες πόλεις όπως η Αθήνα, θα εντείνουν μια επιστροφή στη μικρή επαρχία, μια μεταβολή σε συνήθειες. Ο ντετερμινισμός του δυτικού ανθρώπου που θα συναρτά την ψυχολογία του από το τι του είπε ο κάθε προϊστάμενός του γενικά δεν θα διατηρηθεί για πολύ, την ίδια ώρα που οι εργασιακές σχέσεις θα εξασθενούν και δεν θα εγγυώνται με τον ίδιο τρόπο το παλιό καλό μεταπολεμικό κοινωνικό συμβόλαιο – που πάντως πρόκυψε μέσα από καπνούς και ερείπια.

Η Μεγάλη Παραίτηση θα είναι το πρώτο στάδιο του ανεύρετου χρόνου, της ζωής με ουσία, ίσως και ενός αντεστραμμένου μοντέλου που θα ξεκινά απ’ τον χρόνο και θα καταλήγει στον τρόπο. Τα παραπάνω προφανώς θα επηρεάσουν την παραγωγικότητα, τη διαφήμιση, τα ΜΜΕ, τις διακοπές, τα ταξίδια, τις σχέσεις. Ο άνθρωπος των ασθενικών δεσμών με τα πράγματα, της αποεδαφικοποίησης, του δικαιώματος του log out από τα pc του ή τα κινητά του θα δώσει τον τόνο σε έναν πλανήτη που οδεύει στη σύγκρουση των πολλών καπιταλισμών. O κόσμος του καθημερινού ζόφου των στόχων και των deadlines θα είναι εδώ. Η συζήτηση όμως για τον Χαμένο Χρόνο θα διαπεράσει και εκείνον. Και όλο και πιο πολύ καθώς η ζωή μας θα αλλάζει επίσης.