Τα μαθήματα της Γαλλίας

Όπως και να το δει κανείς ο Μακρόν δέχτηκε ένα σοβαρό εκλογικό πλήγμα.

Δεν είναι μικρό πράγμα ότι δεν κατάφερε να εξασφαλίσει την πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση.

Πράγμα που ισοδυναμεί με το να πούμε ότι είναι κατά κάποιον τρόπο «πρόεδρος μειοψηφίας».

Και σίγουρα θα συναντήσει πολλά προβλήματα στην προσπάθεια να ασκήσει την πολιτική του.

Καθώς θα έχει ισχυρή αντιπολίτευση εντός Βουλής και θα πρέπει να διαπραγματεύεται κάθε του βήμα.

Φάνηκε, δηλαδή, ότι κάθε άλλο παρά κυρίαρχος του παιχνιδιού ήταν.

Και ας είχε μόλις επανεκλεγεί πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας.

Όμως, όλα αυτά δεν αφορούν μόνο τη Γαλλία, αλλά όλη την Ευρώπη.

Και προσφέρουν σημαντικά μαθήματα για τη δύσκολη περίοδο την οποία διανύουμε.

Μάθημα πρώτο: το Κέντρο δεν αρκεί να έχει «κοινωνικό πρόσωπο». Πρέπει να έχει κοινωνικό πρόγραμμα. Δεν αρκεί να έχει ένα πλάνο μεταρρυθμίσεων που θα το στηρίξει μόνο ένα τμήμα της κοινωνίας. Χρειάζεται να έχει κάτι απτό να προσφέρει στους αδικημένους, στους φτωχούς, στους επισφαλείς. Διαφορετικά θα βλέπει κοινωνικές εκρήξεις και εκλογικά χαστούκια.

Μάθημα δεύτερο: Οι κοινωνίες δεν χρειάζονται ένα νέο «όραμα», ούτε ένα νέο «αφήγημα». Χρειάζονται ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο. Δηλαδή, ένα δεσμευτικό πρόγραμμα που θα εξηγεί πώς σε μια δύσκολη περίοδο θα μπορέσει το σύνολο της κοινωνίας να μπορέσει να επωφεληθεί από την τεχνολογική πρόοδο και ταυτόχρονα πώς θα επιμεριστεί δίκαια το κόστος πολιτικών όπως η Πράσινη Μετάβαση. Διαφορετικά, απλώς σωρεύονται «εκρηκτικά υλικά».

Μάθημα τρίτο: Η απάντηση στην Ακροδεξιά δεν είναι να αντιγράφει το Κέντρο την ατζέντα της. Δεν σημαίνει να είναι «σκληρό» στα θέματα καταστολής και μετανάστευσης. Η απάντηση είναι να αντιπαλεύει τον ρατσισμό και να μην τον αφήνει να δημιουργεί ρήγματα και διαιρέσεις μέσα στην κοινωνία.

Μάθημα τέταρτο: Οι κοινωνίες χρειάζονται πολιτικά κινήματα που να τους εμπνεύσουν και όχι απλώς «ηγέτες» που θα τους ακολουθήσουν. Δεν αρκεί να βλέπουν τον «ηγέτη στις οθόνες» να αγορεύει. Θέλουν να βλέπουν και το κόμμα ως ενεργή συλλογικότητα με δράση μέσα στην κοινωνία. Διαφορετικά, η ψήφος τους θα είναι πάντα ένα διακύβευμα και ο πειρασμός της αποχής θα καραδοκεί.

Μάθημα πέμπτο: Οι πολιτικοί πρέπει να μάθουν να ακούν την κοινωνία, ιδίως όταν εξεγείρεται. Τα μεγάλα κοινωνικά κινήματα δεν είναι εκφράσεις ανομίας, αλλά διαβήματα της κοινωνίας που πρέπει να συναντούν ευήκοα ώτα, διαφορετικά τα κόμματα και οι πολιτικοί απλώς πριονίζουν το κλαδί πάνω στο οποίο κάθονται.

Μάθημα έκτο: Η Ευρώπη πρέπει να ξαναβρεί τη δημοκρατία. Όχι ως τυπική διαδικασία. Ούτε ως απλό σύνθημα. Αλλά ως εκείνο το σύνολο πολιτικών διεργασιών που εξασφαλίζουν ότι οι κοινωνίες μπορούν να αποφασίζουν οι ίδιες για το μέλλον τους. Η αποχή δεν είναι ούτε συναίνεση, ούτε συγκατάθεση. Εχθρότητα είναι που απλώς δεν έχει σχηματοποιηθεί.

Όλα αυτά πρέπει να τα δούμε πολύ σοβαρά και να τα συζητήσουμε όπως τους αξίζει. Γιατί η Γαλλία είναι πολύ πιο κοντά από όσο νομίζουν ορισμένοι…