G7: Η επιστροφή του Τζο Μπάιντεν σε μια διαφορετική Ευρώπη – Το ραντεβού της Ομάδας των Επτά και η σύνοδος του NATO

γράφει η Μαριλίζ Φασουλοπούλου

Ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, προσγειώθηκε στο Μόναχο για την Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της ομάδας του G7 βρίσκοντας την Ευρώπη σε αισθητά διαφορετικό κλίμα από αυτό που επικρατούσε ένα χρόνο πριν, κατά το τότε ραντεβού της Ομάδας, στο Κόρνγουολ της Βρετανίας.

Όμως, και ο ίδιος είναι σε διαφορετική διάθεση, με τα φτερά του… ψαλιδισμένα από τα σοβαρά εσωτερικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ, τόσο σε οικονομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.

Διαβάστε επίσης:Υψηλές προσδοκίες από τη Σύνοδο Κορυφής της G7 – Απών αλλά… παρών ο Πούτιν 

Διαβάστε επίσης: Στο τραπέζι των G7 η άσκηση περαιτέρω πιέσων στη Ρωσία και η ανησυχία για την Κίνα Βιοκαύσιμα: Η απάντηση στην επισιτιστική κρίση

Νέα δεδομένα 

Πέρυσι, οι ηγέτες ατένιζαν το μέλλον με αισιοδοξία, ελπίζοντας πως το τέλος των περιοριστικών μέτρων της πανδημίας θα έφερνε την ανάταση των οικονομιών και μια περίοδο σταθερότητας που θα «έσβηνε» τις… μαύρες μέρες της προηγούμενης διετίας. Ο ίδιος δε, ο πλανητάρχης είχε ασκήσει ασφυκτικές πιέσεις, ώστε η Ευρώπη να τον ακολουθήσει στη νέα αμερικανική σταυροφορία κατά της Κίνας και της αυξανόμενης γεωπολιτικής και οικονομικής απειλής της.

Όλοι τους βέβαια είχαν λογαριάσει χωρίς τον… Τσάρο και τα σχέδια που κατέστρωνε στο πίσω μέρος του μυαλό του. Ξεκίνησε με παιχνίδια που είχαν να κάνουν με την έναρξη της λειτουργίας του Nord Stream 2 προκαλώντας τους πρώτους τριγμούς στην παγκόσμια αγορά των commodities. Και τελικά έφερε τα πάνω-κάτω εισβάλοντας, τον περασμένο Φεβρουάριο, στην Ουκρανία και αναβιώνοντας για την Ευρώπη σκοτεινές στιγμές που είχε να ζήσει από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

H φετινή συνάθροιση στις βαυαρικές άλπεις και στο ειδυλλιακό θέρετρο του Έλμαου θα βρει τις ΗΠΑ να προσπαθούν να εμβαθύνουν την συμμαχία της Δύσης απέναντι στην πιο σοβαρή κρίση ασφαλείας που έχει να βιώσει η διεθνής κοινότητα εδώ και δεκαετίες, αλλά και τις σοβαρές συνέπειες που έχει προκαλέσει ο πόλεμος σε όλα τα επίπεδα. Η επίτευξη μιας κοινής γραμμής σε διπλωματικό επίπεδο και όχι μόνο είναι αυτή τη φορά πιο εύκολη, όμως η ρευστότητα της κατάστασης αναγκάζει τους ηγέτες να δημιουργήσουν έναν οδικό χάρτη που θα έχει στηθεί πάνω σε σαθρό έδαφος.

Κανείς δεν ξέρει πότε θα λήξει ο πόλεμος και πόσο βαθιές θα είναι οι οικονομικές και γεωπολιτικές συνέπειες που θα επιφέρει. Είναι χαρακτηριστικό πως την περίοδο αυτή, εν μέσω καλοκαιρινής περιόδου, τα ευρωπαϊκά κράτη θα έπρεπε να έχουν επικεντρωθεί στην προσπάθεια τους να «χτίσουν» τα ενεργειακά αποθέματα τους για τον δύσκολο χειμώνα που έχουν μπροστά τους, όπως ήταν και το σχέδιο που είχε δημιουργήσει η Κομισιόν για την ενεργειακή θωράκιση της Ένωσης.

Πρόωρος ενεργειακός… χειμώνας

Αντ’ αυτού, η ξαφνική περικοπή των ροών από την Gazprom εξαντλεί τα ήδη μειωμένα αποθέματα, ανεβάζει και πάλι στα ύψη τις τιμές, ανατρέποντας τα οικονομικά σχέδια και τους προϋπολογισμούς των κρατών, ενώ πυροδοτεί εναλλακτικά σχέδια για εξοικονόμηση της κατανάλωσης και άμεση αναζήτηση εναλλακτικών προμηθευτών. Ο κίνδυνος η Ρωσία να κλείσει τελείως τις στρόφιγγες συνιστά μια συστημική απειλή στην καρδιά της ευρωπαϊκής οικονομίας αλλά και του διεθνούς συστήματος.

Οι ΗΠΑ από την πλευρά τους έχουν ήδη δεσμευτεί να βοηθήσουν με τη συμφωνία στην οποία είχε καταλήξει ο πρόεδρος Μπάιντεν με την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για την κάθετη αύξηση των αμερικανικών εξαγωγών LNG κατά 15 δισ. κυβικά μέτρα φέτος. Όμως, η ολοένα πιο επιθετική γραμμή του Κρεμλίνου αλλάζει συνεχώς τα δεδομένα και τις ανάγκες.

Εξάλλου, ο Λευκός Οίκος έχει πλέον και σοβαρό εσωτερικό πρόβλημα με την εκτίναξη των τιμών. Χωρίς η χώρα να αντιμετωπίζει πρόβλημα επάρκειας, η βενζίνη στα αμερικανικά πρατήρια κυμαίνεται στην τιμή ρεκόρ των 5 δολαρίων το γαλόνι και οι αναλυτές «βλέπουν» να φτάνει και τα 6 δολάρια μέσα στο καλοκαίρι.

Η αμερικανική κυβέρνηση ρίχνει την ευθύνη στον Πούτιν, αλλά και στα κερδοσκοπικά παιχνίδια των ενεργειακών εταιρειών που βλέπουν τα ταμεία τους να ξεχειλίζουν από τα κέρδη, όμως το πρακτικό πρόβλημα δεν αλλάζει. Ο πληθωρισμός καλπάζει, όπως και το κόστος ζωής και σε λίγους μήνες οι Δημοκρατικοί θα βρεθούν αντιμέτωποι με το πρώτο τεστ της διακυβέρνησης Μπάιντεν στην κρίσιμη κάλπη των ενδιάμεσων κοινοβουλευτικών εκλογών.

Εγχώριες πληγές 

Από την ακρίβεια έως το ζήτημα της οπλοκατοχής που αναζωπυρώθηκε μετά το τελευταίο μακελειό σε σχολείο του Τέξας και βέβαια το μέγα ζήτημα των αμβλώσεων που από χθες έχει διχάσει την Αμερική και έχει κατεβάσει τον κόσμο στους δρόμους σε μαζικές διαδηλώσεις, ο Αμερικανός πρόεδρος έχει μια «βαριά» εσωτερική ατζέντα θεμάτων που του αφήνει μικρά περιθώρια ευελιξίας σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και κυρίως αλλάζει το κέντρο βάρους των προτεραιοτήτων του.

Δεν είναι τυχαίο πως ο γερμανικός Τύπος, τις τελευταίες ημέρες θέτει ερωτήματα, για τις προτεραιότητες της Ουάσιγκτον μετά τα νέα δεδομένα που φαίνεται πως θα φέρει η κάλπη του Νοεμβρίου και η διαφαινόμενη ενδυνάμωση των Ρεπουμπλικάνων στο Καπιτώλιο. Στον πυρήνα του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος είναι η επιστροφή στην δημοσιονομική πειθαρχία και την προσεκτική διαχείριση των δαπανών, κάτι που προφανώς θα επηρεάσει και την ροή των αμερικανικών επενδύσεων σε μια εποχή που η οικονομική επιβράδυνση, ενδεχομένως και η ύφεση, χτυπά την πόρτα των οικονομιών.

Πάντως, τα αμερικανικά media επιμένουν πως ο κύριος Μπάιντεν θα επανέλθει και φέτος θέτοντας θέμα Κίνας στους ευρωπαίους συμμάχους του. Πληροφορίες αναφέρουν πως ο Αμερικανός πρόεδρος θα θέσει και πάλι στο τραπέζι μια συμμαχία που θα αποτελεί αντίβαρο στο μεγάλο πακέτο υποδομών του Belt and Road Initiative, ήτο του νέου Δρόμου του Μεταξιού που έχει δημιουργήσει η Κίνα, χτίζοντας συμμαχίες μέσα από την ροή κονδυλίων και επενδύσεων. Όμως, στα ταμεία των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων χρήματα δεν υπάρχουν, ούτε βέβαια διάθεση για νέα μέτωπα, ειδικά αν δεν γνωρίζουν το πώς θα έχουν διαμορφωθεί οι πολιτικές ισορροπίες στην Ουάσιγκτον σε λίγους μήνες από τώρα.

Από τη Βαυαρία στη Μαδρίτη

Σημειωτέον πως μετά τη Σύνοδο του G7, ο κύριος Μπάιντεν θα ταξιδέψει στη Μαδρίτη για τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, μια συνάντηση που επίσης λαμβάνει κρίσιμο χαρακτήρα δεδομένης της αναβίωσης της στρατηγικής σημασίας της Συμμαχίας για την διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας απέναντι στην ρωσική επιθετικότητα. Εξού και τα σχέδια για την ανάπτυξη νέων αμυντικών σχεδίων, την ενίσχυση των στρατών και βέβαια την ίδια την διεύρυνση της Συμμαχίας με την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας.