Η θέση της γυναίκας στην ελληνική κοινωνία

Τη Δευτέρα 27 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση των αποτελεσμάτων του ερευνητικού προγράμματος, με θέμα «Η θέση της γυναίκας στην ελληνική κοινωνία», που πραγματοποιήθηκε από το Κέντρο Μελετών Πολιτικής για το Φύλο και την Ισότητα (ΚΕΜΕΦΙ) σε συνεργασία με την MRB Hellas και την υποστήριξη της Eurolife FFH. Στόχος της έρευνας που παρουσιάστηκε κατά τη διάρκεια εκδήλωσης στο Μουσείο της Ακρόπολης, ήταν να χαρτογραφήσει και να αποτυπώσει τη θέση της γυναίκας στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία.

Τα αποτελέσματα της έρευνας παρουσιάστηκαν αναλυτικά από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της MRB, Δημήτρη Μαύρο, ο οποίος στάθηκε ιδιαίτερα στα ευρήματα που συγκέντρωσαν τα υψηλότερα νούμερα και που καταδεικνύουν τις αντιλήψεις και τις τάσεις στην Ελλάδα για τη γυναικεία ταυτότητα σήμερα. Τα βασικά συμπεράσματα που αναδείχθηκαν από την έρευνα, είναι τα εξής:

• Ο ρόλος της γυναίκας στην κοινωνία σήμερα προβάλλεται ως πολυσύνθετος και απαιτητικός, ενώ αναγνωρίζεται ομόφωνα πως τις τελευταίες δεκαετίες έχουν γίνει αρκετά βήματα προόδου σχετικά με τη θέση της γυναίκας στην Ελληνική κοινωνία.
• Ωστόσο, η θέση ισχύος που κατέχει το ανδρικό φύλο αντανακλά τις προκαταλήψεις και τις ανισότητες που βιώνει το γυναικείο κοινό. Οι γυναίκες αισθάνονται πως πρέπει να διανύσουν ακόμα πολύ δρόμο ώστε να κατακτηθεί η πραγματική ισότητα.
• Κάτι τέτοιο εντοπίζεται και στο πολιτικό σκηνικό της χώρας, με την πολιτική εξουσία στην Ελλάδα να παραμένει κυρίαρχα ανδρική. Καταγράφεται μειωμένη παρουσία των γυναικών τόσο στα ψηφοδέλτια, όσο και στις δομές λήψης πολιτικών αποφάσεων. Θετικά αντιλαμβάνεται ωστόσο η πλειοψηφία της κοινής γνώμης το γεγονός ότι μια γυναίκα κατέχει το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας (85,4%). Σε αντίστοιχα πλειοψηφικά ποσοστά επίσης, οι πολίτες δηλώνουν ότι θα ήθελαν να εκλεγεί μια γυναίκα για Πρωθυπουργός της χώρας (84,6%).
• Ιδιαίτερα έντονο θεωρεί το πρόβλημα της έμφυλης βίας 1 στις 2 γυναίκες (46%), δηλαδή της βίας εναντίον των γυναικών, ενώ 10,7% των γυναικών δηλώνουν ότι οι ίδιες έχουν υπάρξει θύματα έμφυλης βίας και 10,3% έχουν βιώσει βία στο στενό περιβάλλον.
• Ένα άλλο σημαντικό θέμα αποτελεί η παρενόχληση στον χώρο εργασίας, η οποία συχνά αποσιωπάται υπό τον φόβο της κοινωνικής κατακραυγής. Το 12,2% των εργαζόμενων γυναικών έχουν παρατηρήσει περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης εσωτερικά στην εργασία τους κατά των γυναικών.
• Εν κατακλείδι, η Μέση Ελληνίδα φαίνεται να προσπαθεί να «ξεφύγει» από το «κολλώδες πάτωμα» (δυσκολιών και στερεοτύπων σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνίας), ενώ οι «ισχυρές» γυναίκες καλούνται να «σπάσουν» τη «γυάλινη οροφή» (μέχρι πού μπορεί μια γυναίκα να φτάσει).

Η Πρόεδρος Δ.Σ. του Κέντρου Μελετών Πολιτικής για το Φύλο και την Ισότητα, Βουλευτής Ν.Δ. Α’ Αθηνών, Όλγα Κεφαλογιάννη, δήλωσε σχετικά: «Η σημερινή παρουσίαση των αποτελεσμάτων ενός σημαντικού ερευνητικού προγράμματος, αποτελεί ένα  βήμα προόδου για τη διερεύνηση και χαρτογράφηση της θέσης της γυναίκας στην ελληνική κοινωνία. Πρόκειται για μια εξαιρετική εργασία. Μια σημαντική πηγή γνώσης και κατανόησης  των στάσεων και των αντιλήψεων της κοινής γνώμης για τον ρόλο της γυναίκας σήμερα, σε μια ιστορική περίοδο μετάβασης, όπου καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε τεράστιες προκλήσεις. Προκλήσεις απέναντι στις οποίες χρειάζεται να οικοδομήσουμε βιώσιμες οικονομίες και ανθεκτικές κοινωνίες, περισσότερο δίκαιες και δημοκρατικές. Αντίθετα, όμως, όλες και όλοι βλέπουμε καθημερινά ότι συγκεκριμένες πτυχές κοινωνικών ανισοτήτων, όπως είναι οι έμφυλες ανισότητες, όχι μόνο δεν αμβλύνονται, αλλά δυστυχώς οξύνονται περισσότερο. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι η αύξηση των γυναικοκτονιών στην Ελλάδα. Ένα φαινόμενο που εντείνεται διαρκώς, σοκάρει, αλλά κυρίως μας επιβάλλει να δράσουμε άμεσα και αποτελεσματικά. Απέναντι, λοιπόν, σε αυτή τη σκληρή πραγματικότητα που διαμορφώνεται και τις πολλαπλές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε, φιλοδοξούμε να δημιουργήσουμε ένα πεδίο παρεμβάσεων, για να κινητοποιήσουμε δυνάμεις προς την κατεύθυνση επίτευξης της ισότητας των φύλων και της κοινωνικής ισότητας συνολικά. Από την πρώτη στιγμή, άλλωστε, που γεννήθηκε η ιδέα της ίδρυσης του Κέντρου Μελετών Πολιτικής για το Φύλο και την Ισότητα, πιστέψαμε ότι ο δημόσιος διάλογος και οι παρεμβάσεις στη δημόσια σφαίρα είναι ο δρόμος που θα μας φέρει πιο κοντά στον στόχο μας. Στην αναζήτηση δηλαδή, των κατάλληλων δράσεων αλλά και των πολιτικών προτάσεων για την προαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ισότητας. Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τη Eurolife FFH αλλά και την MRB HELLAS A.E. για την πολύτιμη συνεργασία που είχαμε, ώστε να πραγματοποιηθεί με επιτυχία αυτή η μελέτη, που αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση της άρσης των έμφυλων ανισοτήτων, της επίτευξης της κοινωνικής δικαιοσύνης, της προόδου και ευημερίας της κοινωνίας μας».

Ο Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Eurolife FFH, τόνισε από την πλευρά του: «Για εμάς στη Eurolife FFH αξία έχει να στηρίζουμε κάθε πρωτοβουλία που βοηθά την κοινωνία μας να κάνει βήματα προόδου προς την ισότητα των φύλων, τον αλληλοσεβασμό και τη δίκαιη και αντικειμενική αντιμετώπιση της σύγχρονης Ελληνίδας. Είμαστε μια εταιρεία που έχει έμπρακτα αποδείξει την υποστήριξή της στο κομμάτι της γυναικείας ενδυνάμωσης, μέσα από την στελέχωση θέσεων ευθύνης εντός του οργανισμού μας από γυναίκες, οι οποίες καθημερινά διαπρέπουν στους ρόλους τους κάνοντας σπουδαία δουλειά. Συνεπώς, για εμάς, το να στηρίξουμε το συγκεκριμένο ερευνητικό πρόγραμμα ήταν μονόδρομος, και μια απόφαση που μας γέμισε ιδιαίτερη χαρά. Θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαιτέρως το ΚΕΜΕΦΙ, και την Όλγα Κεφαλογιάννη προσωπικά, που μοιράστηκε μαζί μας τη σκέψη της και που είδε στη Eurolife FFH τον κατάλληλο υποστηρικτή για μια τέτοια πρωτοβουλία. Θέλουμε να ελπίζουμε, ότι μέσα και από το δικό μας αυτό λιθαράκι που μπαίνει σήμερα στην ευρύτερη συζήτηση που λέγεται “Η θέση της γυναίκας στην ελληνική κοινωνία”, κάποια στιγμή, στο άμεσο μέλλον, θα μπορέσουμε να οδηγηθούμε ως κοινωνία σε μια νέα εποχή, κατά την οποία η ισότητα των δύο φύλων θα είναι μια αδιαμφησβήτητη πραγματικότητα, και δε θα υπάρχει καν ανάγκη για τη διεξαγωγή τέτοιου είδους ερευνητικών προγραμμάτων.»

Στο πάνελ βρέθηκαν επίσης η Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Βασιλική Λαζαράκου, η οποία έδωσε τη δική της οπτική γύρω από το θέμα της γυναικείας ηγεσίας, και η Καθηγήτρια Ψυχιατρικής Μαρίνα Οικονόμου – Λαλιώτη, που μίλησε για τις επιπτώσεις των πολλαπλών ρόλων που έχει να αντιμετωπίσει η σύγχρονη γυναίκα στην καθημερινότητά της. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Γιώργος Κουβαράς, ενώ την εκδήλωση χαιρέτισε ο Καθηγητής Αρχαιολογίας και Γενικός Διευθυντής του Μουσείου της Ακρόπολης Νίκος Σταμπολίδης.  

Το ερευνητικό πρόγραμμα «Η θέση της γυναίκας στην  ελληνική κοινωνία», που αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την κατανόηση ζητημάτων που αφορούν την ισότητα των φύλων, ανέδειξε τις πτυχές και τη σπουδαιότητα του θέματος. Διενεργήθηκε τον Μάρτιο και τον Απρίλιο 2022, σε δείγμα 1.005 συνεντεύξεων, αντιπροσωπευτικό του Ελληνικού πληθυσμού 17+ ετών ως προς φύλο, ηλικία και αστικότητα. Χωρίστηκε σε τρεις άξονες, με τον καθένα να συμβάλλει ουσιαστικά στη διεξαγωγή και αποτύπωση των συνολικών αποτελεσμάτων:

• την πραγματοποίηση πανελλαδικής ποσοτικής έρευνας σε γενικό κοινό, με σκοπό τη διερεύνηση των στάσεων και των αντιλήψεων της ελληνικής κοινωνίας γύρω από τα ζητήματα φύλου
• τη διεξαγωγή ομαδικών συζητήσεων σε Αθήνα και περιφέρεια, με θέμα τις σχέσεις των δύο φύλων
• συνεντεύξεις με γυναίκες opinion leaders από διάφορους κλάδους, με σκοπό τη διερεύνηση ζητημάτων Γυναικείας Ηγεσίας στο δημόσιο βίο.

Η Eurolife FFH δίνει ιδιαίτερη αξία στην υποστήριξη ενεργειών που προωθούν την ίση αντιμετώπιση όλων των μελών της κοινωνίας, το σπάσιμο των στερεοτύπων και τη δημιουργία ίσως ευκαιριών για όλους, με μοναδικό κριτήριο το ταλέντο και τις ικανότητές τους.