Θαλάσσιο εμπόριο: Ποιοι θα βγουν κερδισμένοι από την ενεργειακή κρίση

Η συγκυριακή στροφή της Ευρώπης σε πιο «βρώμικα» ενεργειακά προϊόντα, προκειμένου να καλύψει τις πρόσκαιρες ανάγκες της μέχρις ότου απεξαρτηθεί πλήρως από το ρωσικό αέριο, έχει επηρεάσει και τη διεθνή ναυτιλία και ειδικότερα το εμπόριο με πλοία μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου (bulkers) και με δεξαμενόπλοια (τάνκερ).

Ωστόσο δεν επηρεάζονται όλα τα μεγέθη πλοίων με τον ίδιο τρόπο, αφού άλλα ευνοούνται περισσότερο και άλλα λιγότερο σε ένα πολυσύνθετο «παιχνίδι» που σύμφωνα με τους ειδικούς σχετίζεται με το παγκόσμιο σύστημα λιμενικών υποδομών.

Στα δεξαμενόπλοια, όπως αναφέρει ο οίκος Poten, κερδισμένα φαίνεται να είναι τα πλοία suezmax που μεταφέρουν μέχρι ένα εκατ. βαρέλια αργού πετρελαίου και τα aframaxes που μεταφέρουν μέχρι 800.000 βαρέλια πετρέλαιο σε αντίθεση με τα υπερδεξαμενόπλοια (Very large Crude Carriers) που μεταφέρουν μέχρι 2 εκατ. βαρέλια αργού πετρελαίου. Εδώ βρίσκει εφαρμογή η παροιμία «μεγάλα καράβια, μεγάλες φουρτούνες». Ο οίκος Poten εκτιμά πάντως ότι τα δεξαμενόπλοια με πολύ μεγάλη μεταφορική χωρητικότητα (VLCC) θα επανέλθουν στο προσκήνιο μετά τη λήξη του πολέμου στην Ουκρανία όταν θα αποκατασταθούν και οι ροές…

Οι νέες διαδρομές

Τα μικρότερου μεγέθους τάνκερ (aframax και suezmax) επωφελούνται από τις νέες διαδρομές του ρωσικού αργού προς τρίτες χώρες εκτός ΕΕ που δεν διαθέτουν τόσο αναβαθμισμένες υποδομές για μεγάλου τύπου πλοία. Είναι ενδεικτικό ότι ινδικές εισαγωγές ρωσικού αργού από τη Μαύρη Θάλασσα έχουν επταπλασιαστεί και από τη Βαλτική Θάλασσα έχουν δεκαπλασιαστεί. Οι εισαγωγές VLCC στην Ινδία μειώθηκαν την ίδια περίοδο, λόγω της σημαντικής μείωσης των εισαγωγών από τον Κόλπο των ΗΠΑ και την Κεντρική Αμερική. Η Δυτική Αφρική εξήγαγε επίσης λιγότερες ποσότητες στην Ινδία. Αυτές είναι όλες οι συναλλαγές VLCC για μεγάλες αποστάσεις.

Αντιθέτως στο χύδην ξηρό φορτίο και ειδικότερα στη μεταφορά άνθρακα, σύμφωνα με τον αναλυτή  του ναυλομεσιτικού οίκου Inetermodal Γιάννη Παργαντά, τα οφέλη φαίνεται να προκύπτουν για τα μεγαλύτερα πλοία (capesize) των 300.000 dwt, καθώς αυτά τα πλοία θα μεταφέρουν στην Ευρώπη τον άνθρακα από Κολομβία και Αμερική όταν τεθεί σε ισχύ η απαγόρευση εισαγωγών ρωσικού άνθρακα. Αντιθέτως, «χαμένα» είναι τα μικρότερου μεγέθους πλοία, τα panamax, τα οποία μεταφέρουν κυρίως άνθρακα προς την Κίνα. Η τελευταία εισήγαγε πέρυσι περί τους 250 εκατ. τόνους και η ΕΕ περί τους 80 εκατ. τόνους άνθρακα.

Ημερομηνία λήξης

Ο Γιάννης Παργαντάς σημειώνει πάντως πως όλη αυτή η εξέλιξη με τις ευρωπαϊκές εισαγωγές άνθρακα φαίνεται να έχει περιορισμένη διάρκεια μέχρι «να βγει ο χειμώνας» και δεν αναμένεται να τραβήξει επί μακρόν. Στο μεταξύ, καθώς η Ευρώπη απομακρύνεται από το ρωσικό αργό πετρέλαιο, εισάγει περισσότερο από τη Δυτική Αφρική, τη Μέση Ανατολή και τον Κόλπο των ΗΠΑ. Σημαντικό μέρος των εξαγωγών της Δυτικής Αφρικής και του Κόλπου των ΗΠΑ προς την Ευρώπη πραγματοποιείται κυρίως με τάνκερ τύπου VLCC, προς όφελος των ναύλων των πλοίων αυτών.