Κλιματική αλλαγή: Πόσο ευθύνεται για τον ακραίο καιρό του 2022;

Ακραία καιρικά φαινόμενα –από απρόσμενους καύσωνες μέχρι ασυνήθιστα ισχυρές βροχοπτώσεις και πυρκαγιές- προκαλούν φέτος θανάτους, καταστροφές και αναστάτωση σε μεγάλο μέρος του πλανήτη.

Τους τελευταίους τρεις μήνες, οι ασυνήθιστα ισχυροί μουσώνες προκάλεσαν καταστροφικές πλημμύρες στο Μπαγκλαντές και την Ινδία, ενώ ακραίοι καύσωνες ζεμάτισαν τμήματα της Ευρώπης και της Νότιας Ασίας. Την ίδια ώρα, η παρατεταμένη ανομβρία αφήνει εκατομμύρια ανθρώπους στην Ανατολική Αφρική στα πρόθυρα λιμού.

Είναι η κατάσταση που πρέπει να περιμένουμε καθώς η κλιματική αλλαγή επιδεινώνεται, λένε οι επιστήμονες.

Διαβάστε επίσης: Το φετινό καλοκαίρι σπάει ρεκόρ και νεύρα

Διεθνής μελέτη που δημοσιεύεται την Τρίτη στην έγκριτη επιθεώρηση Environmental Research: Climate επιβεβαιώνει ότι η παγκόσμια θέρμανση κατέστησε πολύ πιο πιθανά τα ακραία φαινόμενα του 2022.

Για τους καύσωνες και τις ακραίες βροχοπτώσεις «έχουμε πλέον πολύ καλύτερη εικόνα για το πώς η ένταση αυτών των συμβάντων αλλάζει» δήλωσε στο Reuters ο Λουκ Χάριγκτον, κλιματολόγος του Πανεπιστημίου Βικτώρια στη Νέα Ζηλανδία.

Ο κυκλώνας Μπατσιράι σάρωσε τη Μαδαγασκάρη τον Φεβρουάριο. Η κλιματική αλλαγή πιθανότατα αύξησε την έντασή του (Reuters)

Λιγότερο κατανοητό είναι ωστόσο το πώς η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τις δασικές πυρκαγιές και τις ξηρασίες.

Η μελέτη εξέτασε εκατοντάδες προηγούμενες έρευνες που βασίστηκαν σε κλιματικά μοντέλα για να εξετάσουν ποσοτικά το κατά πόσο η άνοδος της θερμοκρασίας ευθύνεται για μεμονωμένα καιρικά φαινόμενα.

Ένα πρόβλημα είναι ότι υπάρχουν μεγάλα κενά στα διαθέσιμα δεδομένα για χώρες χαμηλού και μέσου εισοδήματος, κάτι που περιπλέκει τις εκτιμήσεις για αυτές τις περιοχές, επισήμανε η Φριντερίκε Ότο, συνεπικεφαλής της ερευνητικής κοινοπραξίας World Weather Attribution (WWA).

Καύσωνες

Όσον αφορά τους καύσωνες, η μελέτη εκτιμά πως είναι εξαιρετικά πιθανό να επιδεινώνεται η κατάσταση λόγω της κλιματικής αλλαγής.

«Όλοι οι καύσωνες σε όλο τον κόσμο έχουν γίνει πιο έντονοι και πιο πιθανοί» ανέφερε ο Μπεν Κλαρκ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.

Σε γενικές γραμμές, καύσωνες που παλαιότερα συνέβαιναν μια φορά ανά 10 χρόνια συμβαίνουν πλέον κάθε τρία χρόνια και είναι θερμότεροι κατά περίπου έναν βαθμό Κελσίου λόγω της παγκόσμιας θέρμανσης.

Στις 11 Ιουνίου η θερμοκρασία στη Σεβίλη της Ισπανίας έφτασε τους 47 βαθμούς (Reuters)

Σύμφωνα με προηγούμενη έρευνα του WWA, ο καύσωνας του Απριλίου που εκτόξευσε τον υδράργυρο πάνω από τους 50 βαθμούς σε Ινδία και Πακιστάν έγινε 30 φορές πιθανότερος λόγω των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Και οι καύσωνες του Ιουνίου στο βόρειο ημισφαίριο, από την Ευρώπη μέχρι τις ΗΠΑ, δείχνουν «ακριβώς αυτό που δείχνει η ανασκόπησή μας […[ η συχνότητα των καυσώνων έχει αυξηθεί πάρα πολύ» είπε η Ότο.

Καταρρακτώδεις βροχές

Την περασμένη εβδομάδα η Κίνα έζησε εκτεταμένες πλημμύρες, όπως συνέβη και στο Μπαγκλαντές.

Τα επεισόδια καταρρακτώδους βροχής γίνονται κι αυτά πιο συχνά και πιο έντονα, δεδομένου ότι ο θερμός αέρας συγκρατεί περισσότερη υγρασία.

Οι επιπτώσεις πάντως διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή, με τη βροχόπτωση σε ορισμένες περιοχές να έχει μειωθεί κάτω από τα αναμενόμενα επίπεδα, έδειξε η μελέτη.

Ξηρασία

Στην περίπτωση της ανομβρίας, τα κλιματικά μοντέλα δυσκολεύονται περισσότερο να προβλέψουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Ασυνήθιστες ξηρασίες πλήττουν αυτή την περίοδο την Ιταλία, όπου αρκετές περιοχές τέθηκαν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, καθώς και τις Δυτικές ΉΠΑ όπου τα χιόνια στα βουνά έλιωσαν ταχύτερα και η εξάτμιση του νερού επιταχύνθηκε, αναφέρει η μελέτη.

Και ενώ η ξηρασία στην Ανατολική Αφρική δεν έχει ακόμα συνδεθεί άμεσα με την κλιματική αλλαγή, οι ερευνητές λένε ότι η μείωση των εαρινών βροχοπτώσεων συνδέεται με τη θέρμανση των νερών στον Ινδικό Ωκεανό. Λόγω της θέρμανσης, οι βροχές πέφτουν στον ωκεανό πριν φτάσουν στο Κέρας της Αφρικής.

Πυρκαγιές

Οι καύσωνες και οι ξηρασίες επιδεινώνουν με τη σειρά τους τις δασικές πυρκαγιές, ειδικά τις «μεγα-πυρκαγιές» που σαρώνουν εκτάσεις άνω των 400.000 στρεμμάτων.

Μια τέτοια φωτιά που ξέσπασε τον Απρίλιο στην πολιτεία του Νιου Μέξικο, και έκαψε σχεδόν 1,4 εκατ. στρέμματα, αποδόθηκε σε ελεγχόμενη καύση που τελικά βγήκε εκτός ελέγχου.

Τροπικές καταιγίδες

Σε παγκόσμια κλίμακα, η συχνότητα των τροπικών καταιγίδων, των κυκλώνων και των τυφώνων δεν έχει αυξηθεί, εκτός από τις περιοχές του κεντρικού Ειρηνικού και του Βόρειου Ατλαντικού, και σε μικρότερο βαθμό στον Κόλπο της Βεγγάλης , την βορειοδυτικό Ειρηνικό και τον νότιο Ινδικό, σύμφωνα με τη μελέτη.

Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι οι τροπικές καταιγίδες και οι κυκλώνες γίνονται εντονότεροι και παραμένουν για περισσότερο χρόνο στην ξηρά, αυξάνοντας έτσι τις ζημιές.

Έτσι, η κλιματική αλλαγή μπορεί να μην κατέστησε πιθανότερη την εμφάνιση του Κυκλώνα Μπατσιράι τον Φεβρουάριο, πιθανότατα όμως αύξησε την ισχύ του αρκετά για να καταστρέψει 120.000 σπίτια στη Μαδαγασκάρη.