Τράπεζα της Ελλάδος: Ανάπτυξη στο 1,8% «βλέπει» για φέτος στο δυσμενές σενάριο

*Του Γιάννη Αγουρίδη

Σε επί τα χείρω εκτίμηση για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας προχωρά ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας.

Ειδικότερα, προβλέπει ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ στο 3,2% για φέτος από 3,8% προηγουμένως, ενώ στο δυσμενές σενάριο θέτει τον πήχη ακόμη και στο 1,8%! Και μάλιστα με ταυτόχρονη πρόβλεψη για οριακή ανάπτυξη το 2023 μόλις στο 0,3%. Ακόμη, εκτιμά ότι ο πληθωρισμός θα εκτοξευτεί στο 7,6% για το 2022.

Όπως αναφέρεται στην έκθεση, στο δυσμενές αυτό περιβάλλον, η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας συνεχίστηκε και το α΄ τρίμηνο του 2022, αλλά ο πόλεμος στην Ουκρανία, η διαμόρφωση του πληθωρισμού σε πολύ υψηλά επίπεδα και η ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής αναμένεται να μετριάσουν τον υψηλό αναπτυξιακό ρυθμό στη συνέχεια του έτους. Σύμφωνα με τις πλέον πρόσφατες προβλέψεις του βασικού σεναρίου της Τράπεζας της Ελλάδος, ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το 2022 αναμένεται να διαμορφωθεί σε 3,2%, αναθεωρημένος προς τα κάτω σε σχέση με την πρόβλεψη (3,8%) που είχε δημοσιευθεί στην Έκθεση του Διοικητή τον Απρίλιο του 2022.

Αύξηση αβεβαιότητας

Η αναθεώρηση αντανακλά την περαιτέρω αύξηση της αβεβαιότητας στην οικονομία, λόγω της συνεχιζόμενης πολεμικής σύγκρουσης μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, και τη συνακόλουθη αύξηση του κόστους και των τιμών εν γένει. Το 2023 ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να επιταχυνθεί στο 4,1%, ενώ και για το 2024 εκτιμάται ότι θα είναι σχετικά υψηλός, στο 3,6%, υπό την προϋπόθεση ότι η γεωπολιτική κρίση θα αποκλιμακωθεί έως το τέλος του 2022 και ότι οι τιμές της ενέργειας θα μειωθούν.

Διαβάστε επίσης: Τράπεζα της Ελλάδος: Συνεχής άνοδος της χρήσης των καρτών πληρωμής

Οι προβλέψεις οικονομικής μεγέθυνσης του βασικού σεναρίου θα μπορούσαν να διαμορφωθούν υψηλότερα του 3,2%, εάν ο ισχυρός ρυθμός μεγέθυνσης του πρώτου τριμήνου συνεχιστεί
και κατά τα επόμενα τρίμηνα του έτους. Ωστόσο, οι κίνδυνοι υπερισχύουν σε σχέση με τα θετικά ενδεχόμενα. Κινδύνους αποτελούν η περαιτέρω κλιμάκωση της γεωπολιτικής αστάθειας, η επιδείνωση του διεθνούς οικονομικού κλίματος, η διαταραχή στην προσφορά ενέργειας και η συνακόλουθη περαιτέρω αύξηση των τιμών της.

Το 2023 ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να επιταχυνθεί στο 4,1%, ενώ και για το 2024 εκτιμάται σχετικά υψηλός, στο 3,6%, υπό την προϋπόθεση ότι η γεωπολιτική κρίση θα αποκλιμακωθεί
έως το τέλος του 2022 και ότι οι τιμές της ενέργειας θα μειωθούν.

Ανησυχητικό σενάριο

Στο δυσμενές σενάριο, ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας εκτιμάται ότι θα είναι 1,8% το 2022, 0,3% το 2023 και 4,9% το 2024. Αυτές οι εκτιμήσεις βασίζονται σε υποθέσεις δυσμενών εξελίξεων σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ειδικότερα, αυτό το σενάριο υποθέτει τη συνέχιση των πολεμικών συγκρούσεων έως και το 2023, την πλήρη διακοπή των εισαγωγών φυσικού αερίου και πετρελαίου από τη Ρωσία και την αδυναμία άμεσης υποκατάστασης αυτών των πηγών ενέργειας από άλλους προμηθευτές.

Πληθωρισμός

Ο πληθωρισμός, βάσει του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή, αναμένεται να διαμορφωθεί σε 7,6% το 2022, κυρίως λόγω της ανοδικής πορείας των ενεργειακών αγαθών, αλλά και των ανατιμήσεων στα είδη διατροφής, ενώ θα αποκλιμακωθεί το 2023 και περαιτέρω το 2024.

Διαβάστε επίσης: Πληθωρισμός: Δύσκολο στοίχημα σε ρευστό τοπίο

Ο πυρήνας του πληθωρισμού θα είναι και αυτός υψηλός το 2022 και, παρότι θα αποκλιμακωθεί το 2023 και το 2024, θα παραμείνει σχετικά υψηλός, υπερβαίνοντας μάλιστα το γενικό δείκτη, λόγω της σταδιακής ενσωμάτωσης των έντονων πληθωριστικών πιέσεων του 2022 στον πυρήνα.

Χρέος και έλλειμμα

Όσον αφορά τα δημοσιονομικά μεγέθη, το Πρόγραμμα Σταθερότητας 2022 προβλέπει μικρότερη μείωση του πρωτογενούς ελλείμματος, το οποίο θα διαμορφωθεί σε 2,0% του ΑΕΠ (έναντι 1,4% του ΑΕΠ στην Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού 2022), αλλά ταχύτερη αποκλιμάκωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ, που θα διαμορφωθεί σε 180,2% (έναντι 187,3%) εξαιτίας κυρίως της προς τα άνω αναθεώρησης της πρόβλεψης του πληθωρισμού και συνεπώς και του ονομαστικού ΑΕΠ. Ως εκ τούτου, η κατεύθυνση της δημοσιονομικής πολιτικής το 2022 αναμένεται να μεταστραφεί σε συσταλτική. Σύμφωνα με την αναθεωρημένη πρόβλεψη της Τράπεζας της Ελλάδος για το πρωτογενές αποτέλεσμα της γενικής κυβέρνησης (υπολογιζόμενο με τη μεθοδολογία της ενισχυμένης εποπτείας), το 2022 το έλλειμμα αναμένεται να διαμορφωθεί σε περίπου 2,0% του ΑΕΠ, ενώ το δημόσιο χρέος σε 177,0%.

Πρωτογενή πλεονάσματα

Μεσοπρόθεσμα, το Πρόγραμμα Σταθερότητας 2022 προβλέπει την επιστροφή κατά τα επόμενα έτη σε πρωτογενή πλεονάσματα, ύψους 1,1% του ΑΕΠ το 2023, 2,1% του ΑΕΠ το 2024 και 2,3% του ΑΕΠ το 2025, με αποτέλεσμα την περαιτέρω σταδιακή αποκλιμάκωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ σε 146,5% το 2025. Η πρόβλεψη για τα επόμενα έτη ενσωματώνει τη μονιμοποίηση των δύο κυριότερων δημοσιονομικών παρεμβάσεων της διετίας 2021-2022, που αφορούν τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες και την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα.

Στο 80% του 2019 οι τουριστικές εισπράξεις φέτος

Οι εξαγωγές αγαθών επέδειξαν ανθεκτικότητα κατά τη διάρκεια της πανδημίας και εκτιμάται ότι θα αυξηθούν με ικανοποιητικό ρυθμό την περίοδο 2022-2024. Οι εξαγωγές υπηρεσιών εκτιμάται ότι θα κινηθούν ανοδικά. Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις το 2022 αναμένεται να διαμορφωθούν στο 80% περίπου των εισπράξεων του 2019, ενώ θα ακολουθήσουν ανοδική πορεία και το διάστημα 2023-2024. Τέλος, οι εισπράξεις από τις θαλάσσιες μεταφορές εκτιμάται ότι θα συνεχίσουν την ανοδική τους τάση, λόγω της ισχυρής αγοράς ναύλων. Παράλληλα όμως άνοδο αναμένεται να σημειώσουν και οι εισαγωγές, ως αποτέλεσμα της τόνωσης της εγχώριας ζήτησης, ιδίως των επενδύσεων.

(Πηγή: ΟΤ)