Ταινία για την πριγκίπισσα Νταϊάνα: Ο μύθος ενός έθνους

Στις 31 Αυγούστου συμπληρώνονται 25 χρόνια από τον θάνατο της Νταϊάνας, πριγκίπισσας της Ουαλίας. Το ντοκιμαντέρ του Εντ Πέρκινς «Η πριγκίπισσα» αφηγείται την ιστορία της χρησιμοποιώντας μόνο υπάρχοντα πλάνα αρχείου και κάποιο υλικό από βίντεο.

Η ιστορία της είναι ήδη γνωστή. Ξέρουμε σχεδόν τα πάντα για την τρομακτική δυστυχία που συνέβη στα παρασκήνια του βίου της. Γνωρίζουμε, για παράδειγμα, πώς την ξεγέλασαν στη συνέντευξη στο «Panorama» με τον Μάρτιν Μπασίρ, στην οποία αποκάλυψε ότι υπήρχαν «τρεις άνθρωποι» στον γάμο της και ότι ήθελε να είναι «βασίλισσα στις καρδιές των ανθρώπων».

Το επινοητικό μοντάζ στο ντοκιμαντέρ του Εντ Πέρκινς επιχειρεί να δώσει νέες αναλαμπές πίσω από την κουρτίνα, συμπεριλαμβανομένων των ανέμελων αναφορών, στο σχόλιο του βασιλικού γάμου, του άψογα πιστού και υποστηρικτικού ζεύγους, κυρίου και κυρίας Πάρκερ Μπόουλς.

• Διαβάστε επίσης: Αποζημίωση 1,5 εκατ. λιρών από το BBC στη βασιλική οικογένεια για τη συνέντευξη της Νταϊάνα

Το ντοκιμαντέρ αυτό είναι σίγουρα πιο ικανοποιητικό από το υπερβολικό «Spencer» του Πάμπλο Λαρέν, με μια διασκεδαστική ερμηνεία της Κρίστεν Στιούαρτ (αν και όχι τόσο καλή όσο της Εμα Κόριν στον ίδιο ρόλο, στη σειρά «The Crown»). Είναι σαγηνευτικό και αγωνιώδες ξανά να βλέπεις πόσο εκθαμβωτική ήταν η Νταϊάνα, πόσο απλή και αυθόρμητη ήταν – συγκρινόμενη τόσο με τα παχυλά βασιλικά μέλη όσο και με την κοσμική τάξη των διασημοτήτων -, πώς ενστικτωδώς ήξερε να συνεργάζεται με τον Τύπο όταν ήταν ακόμη ουσιαστικά συμπονετικός απέναντί της. Αλλά και πόσο πανικόβλητη και δυσλειτουργική έγινε όταν αυτός ο ίδιος Τύπος έγινε άξεστος και ληστρικός.

Στα τελευταία στάδια της ταινίας, όταν υπάρχουν βίντεο που τραβήχτηκαν από τους φωτογράφους, μπορούμε να τους ακούσουμε να βρίζουν και να αποδοκιμάζονται μεταξύ τους.

Οσο για την ίδια την Νταϊάνα, μετά το διαζύγιο, συχνά υποχωρούσε δυστυχισμένη πίσω από ένα καπέλο του μπέιζμπολ ή μια ρακέτα του τένις ή απεικονιζόταν να φτάνει με ακτινοβολία σε ατελείωτα νεοϋορκέζικα φιλανθρωπικά γκαλά, συχνά φιλώντας σταυρωτά κάποιον με σμόκιν, ο οποίος βρισκόταν εκεί για να την καλωσορίσει. Σε μια φρικιαστική περίπτωση, αυτός ήταν ο Χένρι Κίσινγκερ.

Η τελευταία νύχτα

Στη συνέχεια, υπήρξε η τρομερή σύγκρουση. Εκείνο το ασυνήθιστο γεγονός για εκείνες τις μέρες που δεν υπήρχαν μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όταν ήταν ακόμα δυνατό να πουν οι δημοσιογράφοι στον κόσμο τις ειδήσεις. Αυτή η ταινία μεταδίδει, έστω και έμμεσα αλλά ίσως ακούσια, πόσο συναρπαστικό ήταν να βρίσκεσαι στο Λονδίνο την εβδομάδα μεταξύ του δυστυχήματος και της κηδείας. Με ένα ξέσπασμα υστερίας να κυριαρχεί στον αέρα. Αυτό το γεγονός ήταν που δημιούργησε τις νέες αλήθειες για το συναισθηματικό άνοιγμα και την ψυχική υγεία στον βρετανικό δημόσιο βίο.

Ο Πέρκινς απαθανατίζει την τελευταία νύχτα της Νταϊάνας στις 31 Αυγούστου 1997 όχι μέσω έκπληκτων αναγνωστών εφημερίδων, αλλά των αυστραλών τουριστών. Εκείνων οι οποίοι στρέφουν προς τα φώτα της αστυνομίας έξω από τη σήραγγα κυκλοφορίας Pont de l’Alma στο Παρίσι τη βιντεοκάμερά τους. Αλλωστε ήταν τέλη της δεκαετίας του ’90. Τότε που νέες ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές πλημμύριζαν την αγορά και μια τεχνολογική επανάσταση μόλις ξεκινούσε.

Ο παραγωγός του ντοκιμαντέρ «The Princess» Σάιμον Τσιν θυμάται θολά εκείνη την περίοδο στα τέλη του καλοκαιριού, καθώς σε ηλικία 28 ετών ξεκινούσε μια τηλεοπτική καριέρα, βουτώντας στο ρεπορτάζ ειδήσεων τις μέρες μετά τον θάνατο της Νταϊάνας. «Ειλικρινά ένιωσα ότι το έθνος είχε χάσει το μυαλό του», λέει. «Υπήρχε αυτή η συναίνεση ότι ήμασταν όλοι συντετριμμένοι – για μένα και για τους φίλους μου, απλά δεν ήταν αλήθεια. Οπότε ακόμα και τότε σκέφτεσαι: «Χμ! Δύο διαφορετικές Βρετανίες, σωστά;»».

Οι δύο νύφες της

Και για το κλείσιμο της ταινίας του ο Εντ Πέρκινς συμπεραίνει πως η Νταϊάνας άφησε πίσω της όχι μόνο δύο γιους, αλλά και δύο νύφες που είναι σχεδόν οι απόκοσμες Τζέκιλ και Χάιντ περσόνες κατά το ήμισυ της Νταϊάνα: η δούκισσα του Κέιμπριτζ έχει κάτι από την κομψότητα και τη γλυκύτητά της, αλλά όχι το χάρισμα. Η δούκισσα του Σάσεξ έχει την ενέργεια της διαφωνίας, αλλά όχι τη γοητεία. Ισως ολόκληρη η ταινία να δικαιολογείται από την εκπληκτική ακολουθία ανθρωποθυσίας με την οποία έμοιαζε η ημέρα του γάμου: η σπαρακτικά νεαρή και παρθένα Νταϊάνα, που οδηγείται στον καθεδρικό ναό του Αγίου Παύλου – ένα γεγονός παράξενα όμοιο στην ευλαβική του μη πραγματικότητα με την κηδεία της στο Αβαείο του Γουέστμινστερ, μόλις 16 χρόνια αργότερα.

Ο γρίφος που ενόχλησε τον Εντ Πέρκινς στα 11 του – όταν σκοτώθηκε η Νταϊάνα – έχει κατά το ήμισυ βρει απάντηση στην ταινία του. Οπως λέει ο ίδιος, «αν θέλετε μια βασιλική οικογένεια, το βασικό ερώτημα είναι: θέλετε πραγματικά να είναι άνθρωποι; Ή θέλετε πραγματικά ακόμα παραμύθια; Γιατί και τα δύο ταυτόχρονα είναι αδύνατο να τα έχετε».