Με πρωτοβουλία του ελληνοαμερικανού βουλευτή Chris Pappas κατατέθηκε στο Κογκρέσο των ΗΠΑ τροπολογία για τα F-16 που ζητά η Τουρκία και αποτελούν διακαή πόθο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Την τροπολογία, με την οποία ζητούν να μην προχωρήσει η πώληση των μαχητικών όσο η Αγκυρα συνεχίζει να παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο άλλων χωρών και να  προκαλεί με υπερπτήσεις στο Αιγαίο, υπογράφουν δέκα βουλευτές.

Η τροπολογία εντάσσεται στον αμυντικό προϋπολογισμό και αποτελεί μια πρώτη κίνηση από το ελληνοαμερικανικό λόμπι που δείχνει ότι τα πράγματα δεν θα είναι τόσο εύκολα για την Τουρκία όσο συνεχίζει την προκλητική συμπεριφορά απέναντι στην Ελλάδα.

Ειδικότερα, οι Αμερικανοί βουλευτές τονίζουν στην κοινή τους ανακοίνωση ότι:

•      Η Τουρκία παραμένει υπό το καθεστώς των κυρώσεων CAATSA λόγω της απόκτησης του ρωσικού συστήματος S-400. Η συγκεκριμένη νομοθεσία δεν επιτρέπει στην κυβέρνηση να πουλήσει ένα αμυντικό σύστημα πρώτης γραμμής σε μια χώρα που βρίσκεται υπό το καθεστώς των κυρώσεων.

•      Η Τουρκία έχει επιδοθεί σε μια σειρά ανταγωνιστικών ενεργειών στο Αιγαίο, τόσο με τις συστηματικές παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου όσο και με την πραγματοποίηση υπερπτήσεων πάνω από τα ελληνικά νησιά.

•      Η πώληση αλλά και η αναβάθμιση των F-16 παραβίαζε τον αμερικανικό Νόμο περί Ελέγχου Εξαγωγών Όπλων, καθώς ο συγκεκριμένος νόμος επιτρέπει μόνο τη μεταφορά εξοπλισμού για νόμιμες επιχειρήσεις αυτοάμυνας. Με δεδομένο ότι τα F-16 ενδέχεται να χρησιμοποιηθούν τόσο στο Αιγαίο όσο και εναντίον των Κούρδων στη Βόρεια Σύρια, οι βουλευτές κρίνουν ότι το δεν συντρέχουν οι απαραίτητες προϋποθέσεις που προβλέπονται από την νομοθεσία.

•      Η αμερικανική κυβέρνηση δεν έχει δώσει πληροφορίες σχετικά με το πώς εργάζεται για να σταματήσει την Τουρκία από αυτές τις ανταγωνιστικές ενέργειες ενάντια σε έναν σύμμαχο των ΗΠΑ (Ελλάδα).

Με βάση την τροπολογία, απαγορεύεται ο πρόεδρος των ΗΠΑ να μεταφέρει όπλα σε χώρα μέλος του ΝΑΤΟ που τον τελευταίο χρόνο έχει προβεί σε παραβιάσεις του εναέριου χώρου ή έχει παραβιάσει την κυριαρχία ή την εδαφική ακεραιότητα άλλης χώρας μέλους του ΝΑΤΟ.

Αυτά τα εμπόδια στις προεδρικές εξουσίες θα μπορούν να αρθούν από το Κογκρέσο, μόνο αν ο Λευκός Οίκος μπορεί να πιστοποιήσει στις αρμόδιες επιτροπές του ότι η εν λόγω χώρα που ενδιαφέρεται να προμηθευτεί πολεμικό υλικό από τις ΗΠΑ έχει σταματήσει για διάστημα έξι μηνών τις επιθετικές ενέργειες.

Επίσης, ο αμερικανός πρόεδρος θα μπορεί να άρει τους περιορισμούς αν πιστοποιήσει στο Κογκρέσο ότι είναι προς το συμφέρον της εθνικής ασφάλειας της Αμερικής μια τέτοια πώληση. Ωστόσο, σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να εξηγήσει λεπτομερώς τα μέτρα που λαμβάνει για να διασφαλίσει ότι τα αμερικανικά όπλα δεν χρησιμοποιούνται από τον παραλήπτη για παραβιάσεις της κυριαρχίας ή της εδαφικής ακεραιότητας άλλης χώρας μέλους του ΝΑΤΟ.

Με τις… ευλογίες Μπάιντεν;

Σημειώνεται πως ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, εξέφρασε τη στήριξή του για την πώληση των F-16 στην Τουρκία σε ανακοίνωσή του την Πέμπτη, εκφράζοντας αισιοδοξία ότι θα δοθεί έγκριση από το Κογκρέσο.

Ο Μπάιντεν είχε συναντηθεί με τον τούρκο πρόεδρο την προηγούμενη ημέρα, αλλά αρνήθηκε ότι η προτεινόμενη συμφωνία ήταν ένα «αντάλλαγμα» ώστε να υποστηρίξει η Τουρκία τα αιτήματα ένταξης της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.

Αξίζει να σημειωθεί πως έχουν υπάρξει διάφορες εικασίες ότι οι ΗΠΑ θα έπρεπε να κάνουν παραχωρήσεις προκειμένου να πειστεί η Τουρκία να κάνει πίσω σε ό,τι αφορά τις αντιρρήσεις της για την ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ.

Παρ’ όλα αυτά, ο Μπάιντεν και άλλοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι αρνούνται ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ των σχεδίων πώλησης των μαχητικών αεροσκαφών και την απόφαση της Τουρκίας να άρει τις ενστάσεις της νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.

«Δεν υπήρξε κάποιου είδους “ανταλλαγή” [quid προ quo] σε ό,τι αφορά αυτό το θέμα. Είναι απλά ότι πρέπει να κάνουμε την πώληση» δήλωσε ο Μπάιντεν σε δημοσιογράφους την Πέμπτη. «Χρειάζομαι την έγκριση του Κογκρέσου ώστε να μπορέσω να το κάνω αυτό, και πιστεύω πως μπορούμε να την έχουμε».

Ρεπουμπλικανός Γερουσιαστής: «Θα κάνω ό,τι μπορώ» για την πώληση των F-16 στην Τουρκία

Από την πλευρά του, πάντως, ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ, ο οποίος πραγματοποίησε επίσκεψη στην Τουρκία το Σαββατοκύριακο, δήλωσε ότι θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για να κλείσει η συμφωνία της πώλησης των μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Άγκυρα.

Σε μια σειρά από αναρτήσεις στο Twitter, ο Γκράχαμ έκανε λόγο για «παραγωγική επίσκεψη» στην Τουρκία.

«Παρ’ όλο που κατά περιόδους είχαμε προβληματικές σχέσεις, επιβάλλεται η Τουρκία και οι ΗΠΑ να κάνουν βήματα για την ενίσχυση των δεσμών μεταξύ των δύο χωρών» έγραψε στο Twitter.

«Θα κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου για να υποστηρίξω την απόφαση της κυβέρνησης Μπάιντεν να πουλήσει τα F-16 στην τουρκική Πολεμική Αεροπορία» πρόσθεσε. «Αυτά τα μαχητικά αεροσκάφη, στα χέρια των συμμάχων μας στο ΝΑΤΟ, θα δημιουργήσουν μια αίσθηση σταθερότητας και θα ενισχύσουν τις δυνατότητες του τουρκικού στρατού, κάτι που είναι σίγουρα προς το εθνικό συμφέρον των ΗΠΑ».

Αναλυτικά η επιστολή

Στις 30 Ιουνίου, ο πρόεδρος Μπάιντεν επιβεβαίωσε τις προθέσεις του να προχωρήσει στην πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία. Στις δηλώσεις του, σημείωσε ότι πριν προχωρήσει σε οποιαδήποτε πώληση και μεταφορά όπλων, το Κογκρέσο θα πρέπει να εγκρίνει το αίτημα.

Ενώ η υποχώρηση της Τουρκίας στην αντίθεσή της στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ είναι μια ευπρόσδεκτη εξέλιξη, υπάρχουν ακόμη πάρα πολλά εκκρεμή ζητήματα για να μην προχωρήσουμε με την πώληση των F-16 στην κυβέρνηση του Ερντογάν. Την τελευταία δεκαετία, η Τουρκία δεν ήταν παραγωγικό μέλος του ΝΑΤΟ ούτε αξιόπιστος σύμμαχος των ΗΠΑ.

Η Τουρκία, συγκεκριμένα η Διεύθυνση της Αμυντικής Βιομηχανίας, παραμένει υπό κυρώσεις μέσω του νόμου για την Αντιμετώπιση των Αντιπάλων της Αμερικής μέσω Κυρώσεων (CAATSA) ως αποτέλεσμα της αγοράς του ρωσικού αντιπυραυλικού αμυντικού συστήματος S-400. Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν έχει δώσει απαντήσεις για το πώς η Τουρκία θα πληρούσε τις προϋποθέσεις για να εξαιρεθεί από αυτές τις κυρώσεις και πώς η κυβέρνηση θα μετριάσει τους κινδύνους της συνύπαρξης των F-16 με ένα ρωσικό οπλικό σύστημα. Άλλωστε γι’ αυτό η Τουρκία απομακρύνθηκε από το πρόγραμμα των F-35.

Από τις αρχές του 2022 η Τουρκία έχει παραβιάσει τον εναέριο χώρο της Ελλάδας, συμμάχου στο ΝΑΤΟ, πάνω από 2.377 φορές, συμπεριλαμβανομένων 120 υπερπτήσεων πάνω από το ελληνικό έδαφος. Οι ανταγωνιστικές ενέργειες της Τουρκίας στο Αιγαίο, καθώς και η εχθρική της στάση απέναντι στην ελληνική κυβέρνηση, καθιστούν σαφές ότι οι Τούρκοι δεν σκοπεύουν να αναστείλουν σύντομα αυτές τις επιθετικές και αποσταθεροποιητικές ενέργειες.

Αν οι Ηνωμένες Πολιτείες προχωρούσαν στην πώληση F-16, αναμφίβολα θα χρησιμοποιούνταν πολεμικά αεροσκάφη αμερικανικής κατασκευής για την παραβίαση του ελληνικού εναέριου χώρου. Αυτό θα παραβίαζε τον νόμο περί ελέγχου εξαγωγών όπλων, ο οποίος επιτρέπει μόνο τη μεταφορά εξοπλισμού για νόμιμες επιχειρήσεις αυτοάμυνας. Τους τελευταίους επτά μήνες, καμία από τις ενέργειες της Τουρκίας στο Αιγαίο που σχετίζεται με την Ελλάδα δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως αμυντική, αλλά μάλλον πρόκειται για εκφοβισμό. Η αμερικανική κυβέρνηση δεν έχει παράσχει πληροφορίες σχετικά με το πώς εργάζεται για να σταματήσει την Τουρκία από αυτές τις ανταγωνιστικές ενέργειες προς έναν σύμμαχο των ΗΠΑ.

Τέλος, εκτός από την επιθετικότητα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, ο πρόεδρος Ερντογάν ανακοίνωσε ότι βρίσκεται στα πρόθυρα νέας εισβολής στη Συρία με συγκεκριμένη πρόθεση να στοχεύσει τις κουρδικές δυνάμεις στο Βορρά. Πολλές από αυτές τις δυνάμεις έχουν πολεμήσει στο παρελθόν και έχουν βοηθήσει τις επιχειρήσεις των ΗΠΑ στην περιοχή. Εάν η Τουρκία αποκτούσε μαχητικά συστήματα F-16, θα χρησιμοποιούνταν σαφώς σε αυτή τη νέα επίθεση κατά των συμμάχων μας των Κούρδων της Συρίας. Η κυβέρνηση δεν έχει παράσχει πληροφορίες σχετικά με το πώς θα διασφαλίσει ότι αυτά τα άτομα, στα οποία βασιστήκαμε στο παρελθόν και μπορεί να χρειαστεί να το κάνουμε ξανά στο μέλλον, θα προστατευτούν από όπλα που έχουν αναπτυχθεί από τις ΗΠΑ.

Μέχρι να μπορέσει η κυβέρνηση να δώσει τις κατάλληλες απαντήσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο σκόπευε να μετριάσει τις προαναφερθείσες ανησυχίες, θα συνεχίσουμε να αντιτασσόμαστε σε αυτή τη μεταφορά όπλων και να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διασφαλίσουμε ότι αυτά τα F-16 δεν θα παραδοθούν στην τουρκική κυβέρνηση.

Headlines