Ο ρόλος της μάνας, οι αμβλώσεις, η τεχνητή γονιμοποίηση

Όχι ότι πριν δε μας ρωτούσαν, ή δε μας προόριζαν από μικρές για τον -αποκλειστικά βιολογικό- ρόλο μας: Εσύ πότε θα γίνεις μάνα; Ή, ακόμη καλύτερα, ο προορισμός της γυναίκας είναι η μητρότητα. Ιδανικά, μέσω γέννας.

Με τα χρόνια εξελίχθηκε. Δηλαδή δεν τελείωνες το σχολείο, παντρευόσουν, έκανες παιδιά, πέθαινες. Τώρα τελειώνεις το σχολείο, σπουδάζεις, δουλεύεις, παντρεύεσαι, κάνεις παιδιά, δικαιούσαι και σύνταξη και μετά, όπως όλοι μας, πεθαίνεις.

Η μητρότητα είναι μία από τις πιο καλοστημένες και πιο ακριβές μπίζνες του κόσμου. Ειδικά όταν η αναπαραγωγή είναι υποβοηθούμενη, κυρίως, δηλαδή.

Η αξία μιας γυναίκας

Ελπίζαμε ότι η ανθρωπότητα θα πήγαινε κυρίως μπροστά. Ότι οι νεότερες γενιές γυναικών στην πλειοψηφία τους θα ξέφευγαν από το αφήγημα της μητέρας ως ιερής μορφής. Τα πράγματα είναι σίγουρα καλύτερα από την εποχή των γιαγιάδων μας, αλλά έχουν μία περίεργη αναδίπλωση σε σχέση με την εποχή των μαμάδων μας. Την δεκαετία του ‘80 ή του ‘90 που γεννιόμασταν εμείς, οι γυναίκες ζούσαν την φεμινιστική τους απελευθέρωση, ήταν οικονομικά ανεξάρτητες ή, μάλλον, αντιλαμβάνονταν πως έχουν τα δικά τους χρήματα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Τι συμβαίνει στην Ελλάδα με την εξωσωματική γονιμοποίηση και την κατάψυξη ωαρίων – Γιατρός μιλά στο in για τα νέα δεδομένα

Κι έπειτα, η απελευθέρωση της διαδικασίας του διαζυγίου τις έκανε να νιώθουν ή και να είναι πιο αυτόνομες. Η μητρότητα ήταν μεν κάτι που κοινωνικά μια γυναίκα όφειλε να κάνει, όπως πάντα, αλλά δεν την ανάγκαζε να μην προσδιορίζεται ως τίποτε άλλο. Μεγαλώσαμε με μαμάδες που δούλευαν, είχαν πολιτική τοποθέτηση και άποψη μέσα στην οικογένεια. Εμφανώς, έστω.

Τι συνέβη με τις δικές μας γενιές, όμως; Εμείς τα χάσαμε απότομα όλα. Τη διαβεβαίωση ότι θα δουλέψουμε, ας πούμε, ότι θα αυτονομηθούμε. Και όσο περνάει ο καιρός, χωρίς να περνάει η κρίση, βλέπουμε δύο ταχύτητες: τις γυναίκες που αφιερώνονται με στόμφο στη μητρότητα κι εκείνες που λένε ανοιχτά ότι δεν θέλουν τώρα ή δεν μπορούν επειδή δεν έχουν λεφτά. Βλέπουμε να αυξάνεται και ο μέσος όρος ηλικίας που μια γυναίκα θα γεννήσει, πράγμα λογικό μέσα στις συγκυρίες και τις αβεβαιότητες. Αλλά παραμένει ταμπού αυτό το “δεν θέλω να κάνω παιδιά ποτέ”.

Και αν δεν κάνεις παιδιά ποτέ, σε λυπούνται. Έχεις αποτύχει ως γυναίκα, ίσως. Αλλά και να κάνεις, αρχίζουν άλλου είδους κριτικές: Γιατί τόσο μεγάλη; Γιατί γύρισες τόσο νωρίς στη δουλειά; Γιατί δεν το θηλάζεις; Γιατί δεν το έχεις παντού μαζί σου; Σα να έχουμε ανάγκη να αυτοπροσδιοριστούμε σε μία εποχή που δε μας επέτρεψε τίποτε ή σχεδόν τίποτε. Καμία καριέρα, κανένα όνειρο, καμία διάθεση. Η γενιά των Χαμένων Παιδιών.

Βέβαια, αυτή η περιγραφή αφορά κυρίως συγκεκριμένες κοινωνικές τάξεις και αστικά περιβάλλοντα. Στην περιφέρεια (στα μη αστικά κέντρα) γενικώς δεν έχουν αλλάξει πολλά σε σχέση με το μέσο όρο της ηλικίας που γίνεται κάποια γυναίκα μητέρα, όπως ούτε και στα πιο λούμπεν κοινωνικά στρώματα, που έχει μία γραμμική πορεία η ζωή. Οι μικρές κοινωνίες και η φτώχεια δεν αφήνουν μεγάλα περιθώρια για υπαρξιακές αναζητήσεις τέτοιου τύπου.

Το ζήτημα της τεχνητής γονιμοποίησης

Θα θυμάστε εκείνο το βίντεο του Πρώτου Συνεδρίου Γονιμότητας, που ακυρώθηκε μετά την κατακραυγή. “Πέρασες τα 40, “ξεχασες»να γίνεις μάνα και τώρα;”.  Η τεχνητή γονιμοποίηση πατά ακριβώς πάνω σε αυτό το κοινωνικό πλαίσιο: Πρέπει όχι μόνο να είσαι μητέρα, αλλά να το γεννήσεις κι όλας.

Από το 1990, που εξαπλώθηκε ως λύση η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, μειώθηκαν δραματικά οι τεκνοθεσίες. Εν ολίγοις, γονεϊκότητα σημαίνει βιολογία. Το αίμα, το DNA. Λες και δεν είχαμε ήδη αρκετούς κανόνες για το σώμα μας και τη μητρότητα, τώρα προστέθηκε επιθετικά μία ακόμη. Πρέπει να είναι αίμα σου.

Οι γυναίκες υποβάλουν τον οργανισμό τους σε ορμονικές θεραπείες, ενέσεις, τρομερές ψυχολογικές εντάσεις, άγχη, αποτυχημένες προσπάθειες, ενοχές… Συχνά εμφανίζουν αυτοάνοσα κατά τη διάρκεια ή και άλλες παθήσεις, γυναικολογικές. Μερικές δεν θα μείνουν έγκυες ποτέ.

Και, φυσικά, αυτή η πανάκριβη διαδικασία γονιμοποίησης, διανθίζεται. Πλέον μπορείς να καταψύξεις τα ωάριά σου ή να βρεις παρένθετη μητέρα. Όλα αυτά είναι τρομερά επικερδή για τη βιομηχανία της αναπαραγωγής.

Καλλιεργείται, παράλληλα, η αντίληψη ότι αν δεν είναι από μέσα σου, δεν είναι δικό σου. Αν δε γεννήσεις, δεν είσαι μητέρα. Δεν υπάρχει ούτε μία σοβαρή έρευνα που να αποδεικνύει πως τα τεκνοθετημένα παιδιά αγαπιούνται λιγότερο. Αντιστοίχως, υπάρχουν δεκάδες σοβαρές έρευνες που δείχνουν ότι μερικές γυναίκες μετάνιωσαν που έγιναν μητέρες, δεν αγάπησαν το μωρό από την στιγμή που το είδαν και, φυσικά, η επιλόχειος κατάθλιψη -αν και πλέον δεν είναι ταμπού. Να παραδέχεσαι ότι δεν αγάπησες ένα βρέφος από την στιγμή που το είδες, όμως, είναι.

Κι έτσι καλλιεργείται η φαρσοκωμωδία της “ωραιότερης περιόδου στη ζωή μιας γυναίκας”. Λες και βγαίνουμε όλες από το ίδιο εργοστάσιο, φτιαγμένες να νιώθουμε πανευτυχείς και ολοκληρωμένες μόνο αν γίνουμε μητέρες. Αλλιώς κάτι λείπει. Κάτι μας λείπει. Σπαταλήσαμε τη ζωή μας.

Η Ιερή Μάνα και οι αμβλώσεις

Όσο θεοποιείται -κυριολεκτικά- η μητρότητα, τόσο περισσότερο θα βλέπουμε να προχωρά η απαγόρευση των αμβλώσεων. Δεν είναι μόνο η πληρότητα ή ο βιολογικός προορισμός, είναι και η θεϊκή διάσταση. Η ψυχή ενός εμβρύου (που δεν υπάρχει), το θέλημα του θεού, η ζωή που σκοτώνεται (που δεν είναι ζωή μέχρι να γεννηθεί).

Δεν είναι καν ιερή η μάνα, είναι ιερό το έμβρυο. Η μητέρα είναι το μέσο. Μας ενδιαφέρει πιο πολύ το έμβρυο, παρά η γυναίκα. Γιατί το έμβρυο είναι ο στόχος κάθε γυναίκας. Να μην θέλεις το έμβρυο αυτήν την στιγμή, σε αυτήν την γενιά που απότομα επανασυντηριτικοποιείται είναι μεγαλύτερο ταμπού από ότι ήταν πριν 30 ή 40 χρόνια.

Εν ολίγοις, γεννηθήκαμε για να γεννάμε. Είναι σχεδόν μια υπόθεση που αποκλείει τον άντρα με έναν τρόπο, αλλά κάπως ανεξήγητα του δίνει το δικαίωμα να αποφασίζει αν θα γίνουμε, ή βασικά αν δεν θα γίνουμε μανάδες.

Εμείς γεννηθήκαμε για να γίνουμε Ιερές Μητέρες. Οι άντρες δεν προορίζονται για Ιεροί Πατεράδες. Ίσως επειδή μπορούν να τεκνοποιήσουν χωρίς βιολογικό όριο, κυρίως επειδή ο ρόλος του άντρα δεν θεωρούταν ποτέ η ανατροφή των παιδιών. Και αυτή η αντίληψη είναι άδικη για όλους: τις γυναίκες, τους άντρες και τα παιδιά. Μόνο στο σώμα των πρώτων επεμβαίνουν, όμως και μόνο για αυτά τα σώματα έχουν όλοι λόγο, άποψη και νόμους.