Ουκρανία: Το κρυφό αντάρτικο των drone

«Αυτή τη στιγμή έχουμε δύο μάχες» λέει στο BBC ο Ντμίτρο Ποντβορτσάνσκι, εθελοντής του Τάγματος 1 του Ντνίπρο στην εμπόλεμη Ουκρανία. «Η πρώτη είναι η μάχη του πυροβολικού. Η δεύτερη είναι η μάχη της τεχνολογίας».

Ο Ντμίτρο πολεμά αυτό τον δεύτερο, σχεδόν αθέατο πόλεμο. Είναι επικεφαλής μιας ομάδας μόλις 10 εθελοντών, ή «μαχητών του ΙΤ» όπως το θέτει ο ίδιος. Οι περισσότεροι είναι γνώστες της τεχνολογίας πληροφοριών και γνωρίζονταν πριν ξεκινήσει η ρωσική εισβολή.

Στην οθόνη του κινητού ένα μέλος της ομάδας δείχνει τα πλάνα από drone με τους στόχους που έχουν καταρρίψει –τα «greatest hits» του εναέριου αντάρτικου, λέει.

«Ένα τανκ, τρία ή τέσσερα πυροβόλα, δύο θέσεις όλμων και πέντε ως έξι θέσεις πυρομαχητών» εξηγεί ο Ντμίτρο.

«Καλό αποτέλεσμα για μόλις 10 άτομα» λέει χαμογελώντας.

Έχοντας αφήσει πίσω το μέτωπο του Σεβεροντονέτσκ, οι εθελοντές ετοιμάζονται να υπερασπιστούν το Σλοβιάνσκ. «Πιστεύω πως θα είναι ο επόμενος μεγάλος στόχος της Ρωσίας» λέει ένας στρατιώτης.

Όπλα του εμπορίου

Drone ή Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη έχουν χρησιμοποιηθεί ευρέως και σε άλλους πολέμους, όχι όμως σε αυτή τη κλίμακα. Και οι δύο πλευρές διαθέτουν μεγάλα, στρατιωτικά drone, όπως το Orlan-10 της Ρωσίας ή το τουρκικό Bayraktar της Ουκρανίας. Είναι ακριβά και περίπλοκα και λόγω μεγέθους γίνονται εύκολοι στόχοι.

Το τουρκικό Bayraktar έχει αποδειχθεί σημαντικό όπλο για την Ουκρανία. Όμως τα μικρά drone είναι πολύ περισσότερα (Reuters)

Το πιο πολυπληθές σμήνος σε αυτό τον πόλεμο είναι τα μικρά drone του εμπορίου, φθηνά και εύκολα στην αντικατάσταση.

Και οι δύο πλευρές τα χρησιμοποιούν για να εντοπίζουν τις θέσεις του εχθρού και να κατευθύνουν καλύτερα το πυροβολικό. Ορισμένα drone όμως είναι εξοπλισμένα με εκρηκτικά.

Τα μικρότερα drone< όπως το DJI mavik που δείχνουν οι εθελοντές στρατιώτες, μπορούν να μεταφέρουν εκρηκτικά φορτία 200-500 γραμμαρίων, ενώ τα μεγαλύτερα μέχρι 800 γραμμαρίων. Οι αυτοσχέδιες βόμβες κατασκευάζονται σε ένα εργαστήριο και εξοπλίζονται με κατευθυντικά πτερύγια από εκτυπωτή 3D.

Σύμμαχος ο Έλον Μασκ

Τις πρώτες μέρες του πολέμου, λένε στον ρεπόρτερ οι στρατιώτες, η Ρωσία χρησιμοποιούσε το Aeroscope, Μια πλατφόρμα ανίχνευσης που ανιχνεύει τις ραδιοεπικοινωνίες των drone σε πραγματικό χρόνο και διευκολύνει τον εντοπισμό των χειριστών τους.

Τα drone χρησιμοποιούνται και από τις δύο πλευρές για την αναγνώριση στόχων (Reuters)

Οι Ουκρανοί έχουν πια μάθει πώς να το μπλοκάρουν με παρεμβολές, όμως οι Ρώσοι «έχουν πολλά μέσα για να μπλοκάρουν τα drone και το σήμα τους». Μέχρι στιγμής έχουν χαθεί πέντε τέτοια μικρά drone.

Η Ρωσία, εξάλλου, όχι μόνο υπερτερεί των ουκρανικών δυνάμεων σε αριθμό στρατιωτών και όπλα, αλλά έχει και μακρά εμπειρία με τον ηλεκτρονικό πόλεμο. Τα συστήματα επικοινωνίας της Ουκρανίας, όπως οι δορυφορικές συνδέσεις του στρατού, μπήκαν από νωρίς στο στόχαστρο.

Τη λύση έδωσε η SpaceX του Έλον Μασκ, η οποία προσέφερε χιλιάδες δέκτες για την υπηρεσία δορυφορικού διαδικτύου Starlink και εξασφαλίζουν ασφαλείς επικοινωνίες.

Όπως λέει ο συνταγματάρχης Γιούρι Μπερσέσκα του Τάγματος Νντνίπρο 1, «ο Έλον Μασκ είναι ο καλύτερος».