Αυτός είναι ο έλληνας γιατρός των αστροναυτών

Από το παιδικό του δωμάτιο στη Λάρισα, εκεί όπου πρωτοξεφύλλισε, τη δεκαετία του ’90, τα συναρπαστικά μυθιστορήματα του Ιουλίου Βερν, με τη φαντασία του να ταξιδεύει εκατομμύρια φορές από τη Γη στη Σελήνη, ο 35χρονος Αδριανός Γολέμης, γιατρός αποστολών των ευρωπαίων αστροναυτών, περιγράφει στα «ΝΕΑ» τη θαυμαστή του πορεία από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, όπου σπούδασε Ιατρική, μέχρι την Κολωνία και το European Astronaut Center. Εκεί, από το 2018 έως σήμερα… κουράρει αστροναύτες, φιλοδοξώντας να γίνει o πρώτος έλληνας αστροναύτης που θα πραγματοποιήσει έναν μικρό περίπατο στην επιφάνεια της Σελήνης. «Οταν έφτασε η ώρα του Μηχανογραφικού, είχα δίλημμα, Ιατρική – είχα και τον παππού μου Ιωάννη Καρακάση, γιατρό – ή Φυσική με βλέψεις προς Αστρονομία και Διάστημα. Τελικά διάλεξα την Ιατρική. Και επειδή πάντα μου έλειπε το κομμάτι του Διαστήματος, στην πορεία προσπάθησα να τα συνδυάσω» εξηγεί ο Αδριανός, που, τελειώνοντας τις σπουδές του το 2012, έκανε αίτηση για υποτροφία σε διεπιστημονικό πρόγραμμα του International Space University στο Στρασβούργο. «Τους τρεις τελευταίους μήνες», αναφέρει, «έκανα πρακτική στο EAC στην Κολωνία, όπου δουλεύω και σήμερα. Ηταν σαν ένα όνειρο που γινόταν πραγματικότητα».

«Το τόλμησα»

Μια αγγελία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος για μια θέση γιατρού στην Ανταρκτική ήταν το επόμενο βήμα για να βρεθεί πιο κοντά στον ενδόμυχο στόχο του: «Εκανα αίτηση πιστεύοντας ότι δεν έχω ελπίδες γιατί ήμουν μόλις 25 ετών. Θυμάμαι το mail που μου είπαν ότι με διάλεξαν και αν είμαι σίγουρος ότι θέλω να απομονωθώ για έναν ολόκληρο χρόνο για να παραγματοποιήσω ιατρικά πειράματα που προσομοιάζουν με τις δυσκολίες της ζωής στο Διάστημα. Παρά τις διάφορες δυσκολίες, χάρηκα που το τόλμησα».

Κι ύστερα ήρθε ο στρατός και το πρώτο παράσημο της ζωής, μια ήττα. «Μόλις απολύθηκα, έκανα αίτηση για μια θέση γιατρού αστροναυτών στην Κολωνία αλλά τερμάτισα δεύτερος. Ηταν μια ωραία υπενθύμιση ότι δεν είναι όλα ρόδινα και ένα κίνητρο για παραπάνω προσπάθεια» θυμάται. Και όταν το 2018 άνοιξε ξανά η θέση, αυτή τη φορά η τύχη ήταν με το μέρος του. «Τα κατάφερα και με πήραν» λέει με χαρά απαριθμώντας τις τέσσερις διαστημικές αποστολές που έχει λάβει μέρος, είτε με πλήρη είτε με μερική συμμετοχή: του Λούκα Παρμιτάνο, του Τομά Πεσκέ, της Σαμάνθα Κριστοφορέτι και του Ματίας Μάουρερ.

Διαρκής μάχη

Οπως εξηγεί ο ίδιος, «όλοι οι ευρωπαίοι αστροναύτες πηγαίνουν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό που είναι σε τροχιά γύρω από τη Γη. Πριν από την αποστολή κάνουμε ιατρικά τεστ, μετά έχουμε την εκτόξευση, τη φάση της πτήσης, κατά την οποία κάνουμε τηλεϊατρική, την προσεδάφιση/προσθαλάσσωση και, τέλος, την αποκατάσταση σε συνθήκες Γης. Οι αστροναύτες είναι σχετικά νέοι και σε καλή υγεία. Οπότε πρέπει να σιγουρευτούμε ότι η υγεία τους είναι τέλεια. Είναι μια διαρκής μάχη να μην ξεφύγει κάποια λεπτομέρεια. Οταν επιστρέφουν από το Διάστημα, υπάρχουν αλλαγές στο σώμα – απώλεια ισορροπίας, ναυτία, κούραση, η εξάμηνη επίδραση της έλλειψης βαρύτητας -, που σημαίνει ότι γυρίζουν με μειωμένη μυϊκή μάζα και οστική πυκνότητα. Παρακολουθούμε και το επίπεδο της ακτινοβολίας που δέχονται στο Διάστημα και το κυκλοφορικό. Και επειδή μετά την αποστολή θέλουν να τους δουν όλοι, για να γίνει σωστά η αποκατάσταση, φροντίζουμε να μην πάθουν burn out, με καθημερινή γυμναστική, χορήγηση φαρμάκων και καλό ύπνο. Μέσα σε όλα πρέπει να βρουν χρόνο και για πειράματα, οπότε κάθε πεντάλεπτο της μέρας τους είναι προγραμματισμένο».

Θεωρητικά, ο Αδριανός σήμερα βρίσκεται σε διακοπές. Αλλά επειδή μιλάμε για τον άνθρωπο που έχει στο δωμάτιό του αφίσα την ταινία του Κιούμπρικ «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος», εκτός από τα μαθήματα πτήσης που παρακολουθεί, έχει ήδη προχωρήσει σε αίτηση για μια υποψηφιότητα αστροναύτη στην Ευρώπη. «Τα επόμενα χρόνια», λέει ο 35χρονος, «υπάρχει η δυνατότητα να βρεθεί κάποιος Ευρωπαίος στην επιφάνεια της Σελήνης. Αυτό θα είναι κάτι μοναδικό. Εγώ είμαι ένας υποψήφιος από πολλούς αξιόλογους».

Αραγε ποια είναι η γνώμη του για τις θεωρίες συνωμοσίας γύρω από την πρώτη αποστολή στη Σελήνη το 1969; «Το να υπάρχει αμφιβολία για κάποια πράγματα είναι φυσιολογικό. Απλώς, πρέπει να έχουμε και την οξυδέρκεια να αποδεχόμαστε την πραγματικότητα» απαντά, δηλώνοντας σίγουρος ότι κάποια στιγμή η ανθρωπότητα θα εποικήσει και άλλον πλανήτη. «Εχουμε πάντα την τάση της εξερεύνησης. Οπότε είμαι πεπεισμένος ότι θα βρεθούν λύσεις για να ζήσει ο άνθρωπος και εκτός της Γης. Πρώτο στάδιο η Σελήνη και αργότερα, ίσως, και μια μόνιμη βάση στον Αρη…»