Τα δεκαπέντε χρόνια από την έναρξη της εφτάχρονης δικτατορίας στον τόπο μας σημειώθηκαν στον Τύπο, στη Ραδιοφωνία και στην Τηλεόραση όχι μόνο με τρόπο λειψό, αλλά και με ασύγγνωστη επιπολαιότητα. Σάμπως κανείς να μη θέλει να αναφερθεί ρητά και συγκεκριμένα τόσο στη στρατιωτική, πολιτική και πολιτιστική συμπεριφορά της χούντας, όσο και στις ενδεικτικές αντιδράσεις του ελληνικού λαού, κλιμακωμένες κατά κανόνα μόλις από το μηδέν στο ελάχιστο και κατ’ εξαίρεση μόνο από το ελάχιστο στο μέσο και στο μέγιστο. Όσες αναφορές έγιναν ή είχαν πολύ γενικό και ρητορικό χαρακτήρα ή μελοδραματικά εξερέθισαν το σαδομαζοχισμό των πολλών, καθώς συγκεντρώθηκαν αποκλειστικά σχεδόν γύρω από τα βασανιστήρια και τους τόπους εξορίας.

Έτσι ό,τι θα έπρεπε επιτέλους να μάθει η νέα και η νεότερη γενιά σχετικά με την πρόσφατη αυτή περιπέτεια του τόπου, ξέπεσε και πάλι σε κομματική θριαμβολογία και σε ψευδοκαλλιτεχνική ή ψευδοεπιστημονική επίδειξη. […]

Φοβούμαι όμως πως ποτέ πια δε θα καταγραφούν για τους νεότερους και τους επιγενομένους όσες πληροφορίες συνθέτουν την πραγματική αντίσταση των Ελλήνων στα εφτά χρόνια της δικτατορίας. Αντ’ αυτού κυκλοφόρησαν, κυκλοφορούν και θα κυκλοφορήσουν μόνο αντιστασιακοί τίτλοι, προκειμένου να συντάσσεται κάθε φορά το προεκλογικό και μετεκλογικό μητρώο όσων επαγγελματικά πολιτεύονται. Έτσι η αντιστασιακή φιλολογία πρόλαβε, θαρρείς, και μόλυνε ή ακόμη χειρότερα: διέλυσε την αντιστασιακή πράξη. Και άλλοτε έκανα την πικρή σκέψη ότι η απροσδόκητη αυτή υπονόμευση της έμπρακτης αντίστασης οφείλεται ίσως στην ένοχη συνείδηση του μεγαλύτερου μέρους του ελληνικού λαού, που υποτάχτηκε στις εντολές της χούντας χωρίς πολλές σκέψεις και υπερβολική αιδώ. Η τραυματική αυτή ενοχή δικαιολογεί, νομίζω, την προτίμηση για τις αντιστασιακές φιοριτούρες και την απώθηση των πραγματικών γεγονότων. Σ’ αυτή την εκτροπή βοήθησε, πιστεύω, και η εκμεταλλευτική μυθοποίηση της εξέγερσης του Πολυτεχνείου: με τις ματωμένες αυτές δάφνες στα χέρια μας όλοι οι Έλληνες φανταζόμαστε ότι αντιμετωπίσαμε τα τανκς της χούντας προτείνοντας (παιδιά, νέοι, μεσήλικοι και γέροι) τα ιδεατά νεανικά μας στήθη.

*Απόσπασμα από επιφυλλίδα του αειμνήστου δασκάλου Δ. Ν. Μαρωνίτη, που έφερε τον τίτλο «Μέρες 1967-1974» και είχε δημοσιευτεί στην εφημερίδα «Το Βήμα» στις 8 Μαΐου 1982.

Τυπικός Μαρωνίτης: ο νους διαυγής, ο λόγος αιχμηρός, η αλήθεια ξεκάθαρη.

Ο κορυφαίος πνευματικός άνθρωπος, ο αριστερός που διώχθηκε και φυλακίστηκε από τη δικτατορία των συνταγματαρχών, τα λέει όλα μέσα σε λίγες γραμμές.

Για την πραγματική αντίδραση του ελληνικού λαού, για την κομματική θριαμβολογία, για τους αντιστασιακούς τίτλους, την αντιστασιακή φιλολογία και τις αντιστασιακές φιοριτούρες, για την απώθηση των πραγματικών γεγονότων, για την εκμεταλλευτική μυθοποίηση της εξέγερσης του Πολυτεχνείου.

Κι όλα αυτά μόλις οκτώ χρόνια μετά την πτώση της χούντας, με τα γεγονότα να είναι ακόμη νωπά, με τις αναμνήσεις ζωηρές.

Έχουμε άραγε χρεία άλλων μαρτύρων;

Headlines