Σε διπλό ταμπλό Σαουδική Αραβία και ΗΑΕ – Η δύσκολη αποστολή του Μπάιντεν

Ο Τζο Μπάιντεν έκανε την… καρδιά του πέτρα για να συναντήσει τον πρίγκιπα-διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν και να λησμόνησε τα εγκλήματα που – με βάση τα τεκμήρια από τις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ – έχουν διαπράξει ο ίδιος και η Σαουδική Αραβία. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει πως από εδώ και στο εξής θα είναι… φιλαράκια και οι αντιθέσεις τους θα εξαλειφθούν ως δια μαγείας.

Στην πραγματικότητα, οι Αμερικανοί παραμένουν καχύποπτοι απέναντι στους Σαουδάραβες, όπως και το αντίστροφο. Όσο για τον μπιν Σαλμάν, μοιάζει αποφασισμένος να συνεχίσει να παίζει σε περισσότερα από ένα ταμπλό – και πάντως, σίγουρα σε δύο: Των Ηνωμένων Πολιτειών (και του συμμάχου τους, του Ισραήλ) και της Ρωσίας (και του δικού της εταίρου στην περιοχή, του Ιράν).

Διαβάστε επίσης: Τι σηματοδοτεί η επαναπροσέγγιση των ΗΠΑ με τη Σαουδική Αραβία

Στην ίδια γραμμή Σ. Αραβία-ΗΑΕ

Η αλήθεια, μάλιστα, είναι ότι αντίστοιχη γραμμή ακολουθεί και η έτερη μεγάλη δύναμη της Αραβικής Χερσονήσου, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, που συνήθως ακολουθούν την ίδια γραμμή με τους Σαουδάραβες. Κάτι που σημαίνει πρακτικά ότι, πέρα από τις φιλοφρονήσεις κατά την επίσημη επίσκεψη του Μπάιντεν στη Τζέντα, ο βασικός στόχος που έχει θέσει – να «σπάσει» τη συμμαχία του μπιν Σαλμάν με τον Πούτιν – δύσκολα θα επιτευχθεί.

Για του λόγου το αληθές, ο διπλωματικός σύμβουλος του προέδρου των ΗΑΕ, Σεΐχη Μοχάμεντ μπιν Ζαγιέντ αλ-Ναχιάν – ο οποίος την ερχόμενη Δευτέρα θα επισκεφθεί το Παρίσι – ξεκαθάρισε ότι η χώρα του δεν είναι διατεθειμένη να ευθυγραμμιστεί με την Ουάσιγκτον σε ό,τι αφορά τόσο τη Ρωσία όσο και το Ιράν. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι, όπως ξεκαθάρισε, θέλει να συνεχίσει τις στενές και καλές σχέσεις και με τις ΗΠΑ.

«Υπάρχουν πολλοί Ρώσοι οι οποίοι δεν έχουν υποστεί κυρώσεις και ενδιαφέρονται να βρουν ασφαλή καταφύγια. Πολλοί από αυτούς δεν αισθάνονται ευπρόσδεκτοι στις ευρωπαϊκές χώρες, αισθάνονται ότι αυτός ο πόλεμος θα συνεχιστεί για πολύ και αναζητούν εναλλακτικές. Αυτά τα άτομα ουδεμία σχέση έχουν με τον πόλεμο και το να επιχειρήσουμε να τους τσουβαλιάσουμε με μεγαλύτερα ζητήματα είναι προβληματικό», είπε χαρακτηριστικά ο Ανουάρ Γκαργκάς.

«Δεν έχουμε στόχο το Ιράν»

Ο ίδιος, αναφερόμενος στο Ιράν και το σενάριο μιας συμμαχίας ανάμεσα στους Άραβες και το Ισραήλ που θα το απομόνωνε, διαχώρισε επίσης τη θέση των ΗΑΕ – αποδεικνύοντας, έτσι, πως ούτε το Ριάντ επιθυμεί πλήρη ρήξη των σχέσεών του με την Τεχεράνη.

«Είμαστε ανοιχτοί στη συνεργασία, όχι όμως σε αυτή που θέτει στο στόχαστρό της οποιαδήποτε άλλη χώρα στην περιοχή και αναφέρομαι ειδικά στο Ιράν», είπε και πρόσθεσε: «Τα ΗΑΕ δεν θα συμμετέχουν σε οποιαδήποτε ομάδα χωρών που θα έχει ως κατεύθυνσή της την αντιπαράθεση, έστω και αν έχουμε σοβαρά θέματα με το Ιράν και τις πολιτικές του στην περιοχή μας».

Όλοι καταλαβαίνουν, βεβαίως, ότι οι μεγάλες αποφάσεις θα ληφθούν από τον μπιν Σαλμάν. Από αυτή την άποψη, το στοιχείο που έφερε στη δημοσιότητα το Reuters (όχι τυχαία την ίδια ημέρα που το Air Force One προσγειώνεται στην Τζέντα) είναι αποκαλυπτικό: Στο δεύτερο τρίμηνο του 2022, η Σαουδική Αραβία – ο μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου παγκοσμίως – υπερδιπλασίασε τις ποσότητες πετρελαίου που εισήγαγε από τη… Ρωσία!

Ο Πούτιν πουλά πετρέλαιο στον… μπιν Σαλμάν!

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Refinitiv Eikon, η χώρα εισήγαγε 647.000 τόνους (48.000 βαρέλια ημερησίως) ρωσικών καυσίμων στο διάστημα Απριλίου-Ιουνίου, έναντι 320.000 τόνων στο ίδιο διάστημα του 2021. Μάλιστα, η καμπύλη συνηγορεί στο συμπέρασμα ότι το επόμενο τρίμηνο, το τρίτο, οι εισαγωγές θα είναι πιθανώς ακόμη περισσότερες.

Σημειώνεται ότι η χώρα εισάγει εδώ και χρόνια καύσιμα από τη Ρωσία, τα οποία χρησιμοποιεί για την παραγωγή ενέργειας και την κάλυψη εσωτερικών αναγκών, έτσι ώστε να καταναλώνει όσο το δυνατόν λιγότερο από το δικό της αργό και να το διοχετεύει στις διεθνείς αγορές. Μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, μάλιστα, καθώς οι Ρώσοι πουλούν με σημαντική έκπτωση το πετρέλαιό τους, η παραπάνω διαδικασία είναι ακόμη πιο επικερδής για τους Σαουδάραβες – ενώ ταυτόχρονα, προσφέρει μια διέξοδο στις ποσότητες που έχουν μείνει στις ρωσικές αποθήκες, λόγω του εμπάργκο της Δύσης.

Ταυτόχρονα, όπως είναι γνωστό, Ριάντ και Μόσχα έχουν εδώ και μία περίπου διετία αγαστή συνεργασία στο πλαίσιο του σχήματος OPEC+, που διαμορφώνει τις συνθήκες στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου – μαζί και τις τιμές. Καμία από τις δύο πλευρές δεν δείχνει, μάλιστα, διατεθειμένη να χαλάσει αυτή τη συμφωνία, ειδικά προς χάρη των ΗΠΑ, που τα τελευταία χρόνια διεκδικούν μερίδιο, έχοντας εκτοξεύσει στα ύψη την εγχώρια παραγωγή, εξαιτίας της εκμετάλλευσης των σχιστολιθικών κοιτασμάτων.

Δούναι και λαβείν

Τα αραβικά καθεστώτα, κατά συνέπεια, θα ακούσουν τι έχει να τους πει και να τους προσφέρει ο Μπάιντεν. Πολύ δύσκολα, όμως, θα υποταχθούν πλήρως στις ΗΠΑ και, ακόμη περισσότερο, θα αποδεχθούν το Ισραήλ ως ισότιμο εταίρο τους – τουλάχιστον σε αυτή τη φάση. Αναμφίβολα θα ανοίξουν διαύλους, μόνο που το ίδιο θα συνεχίσουν να κάνουν και προς την άλλη πλευρά – όπως επίσης και προς την Τουρκία και την ΕΕ και φυσικά την Κίνα, που αποτελεί τον μεγάλο τους πελάτη.

Πρακτικά, θα επιδιώξουν μια πολυδιάστατη εξωτερική και ενεργειακή πολιτική που θα τα βοηθήσει να τα έχουν καλά με όλους, να αποφύγουν κακοτοπιές και να μεταβούν όσο το δυνατόν πιο ομαλά στην εποχή μετά τους υδρογονάνθρακες.