Η συγγνώμη και το φιλότιμο

«Από τότε που βρέθηκε η συγγνώμη, χάθηκε το φιλότιμο» λέει η λαϊκή μας θυμοσοφία. Και φαίνεται ότι σε πάμπολλες περιπτώσεις, στα καθ’ ημάς, αυτή η ρήση βρίσκει εφαρμογή, ιδιαίτερα στην πολιτική. Με μία συγγνώμη, που ουδείς μπορεί να γνωρίζει αν είναι ειλικρινής, όλα σβήνονται, όλα ξεχνιούνται. Το τελευταίο παράδειγμα, αλλά οφείλουμε να ομολογήσουμε όχι το μοναδικό, ήταν η παρομοίωση της υπουργού Παιδείας Νίκης Κεραμέως με τη Ρούλα Πισπιρίγκου από τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Χριστόφορο Βερναρδάκη.

Ο κ. Βερναρδάκης, ο οποίος αναφέρει στο βιογραφικό του ότι διετέλεσε και υπουργός, ζήτησε συγγνώμη για το ατόπημά του όπως το χαρακτήρισε. Μιλώντας στο «Πρώτο Πρόγραμμα» αποφάσισε βέβαια να μας… εκπλήξει – δυσάρεστα πάντα – με μία άλλη φράση του: ότι αν παρομοίαζε την υπουργό Παιδείας με τη… Μήδεια, τότε δεν θα είχε δημιουργηθεί ο σάλος που προκάλεσε η προηγούμενη ατυχής «έμπνευσή» του. Για τον ίδιο άλλωστε, το μόνο πρόβλημα είναι ότι δεν σεβάστηκε το τεκμήριο της αθωότητας της γυναίκας που κατηγορείται ως μητροκτόνος.

Υπάρχουν όμως και άλλα ζητήματα που δεν μπορούν να αγνοηθούν στην περίπτωση Βερναρδάκη. Ο νυν βουλευτής και παλαιότερα υπουργός είναι πανεπιστημιακός. Είναι επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Οφείλει να αναρωτηθεί κανείς τι μπορούμε να περιμένουμε από τους πολιτικούς μας αν ένας άνθρωπος με ακαδημαϊκό προφίλ εκφράζεται ή και σκέφτεται με αυτόν τον τρόπο. Οφείλει επίσης να αναρωτηθεί αν ο καθηγητής ενός ελληνικού πανεπιστημίου (στην προκειμένη περίπτωση του ΑΠΘ) που κατά καιρούς έχει μεταβληθεί σε άντρο ανομίας και έχει υποστεί σοβαρότατες καταστροφές είχε, σε αυτές τις περιπτώσεις, καταγγείλει εκείνες τις συμπεριφορές και δράσεις. Αν όχι, τι σημαίνει αυτό για έναν άνθρωπο του πανεπιστημίου που ανήκει σε ένα κόμμα που ομνύει στον δημόσιο χαρακτήρα των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων;

Επαναλαμβάνουμε: στη μεγάλη εικόνα, το πρόβλημα δεν είναι ο κ. Βερναρδάκης, αλλά η αίσθηση που έχει αρχίσει και ενσταλάζεται σε μεγάλη μερίδα πολιτικών ότι έχουν το ακαταδίωκτο ή και το… ακαταλόγιστο ορισμένες φορές. Το τηλεφώνημα από τον αρχηγό που ψιθυρίζει «ζήτα συγγνώμη» ή «ανασκεύασε» υπονοεί μία άτυπη συνενοχή. Αν θέλουμε να σοβαρευτούμε, η καταδίκη πρέπει να είναι ευθεία, δημόσια, απόλυτη. Εν προκειμένω, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχει πολλούς σκελετούς στην ντουλάπα του, που δυστυχώς πολλαπλασιάζονται. Και σε αυτά τα ζητήματα ο συμψηφισμός (του τύπου, «τα ίδια κάνουν και οι άλλοι») δεν συγχωρείται.

Οι πολιτικοί μας, κάθε ιδεολογίας και κατεύθυνσης, θα ήταν καλό να ασκούν κριτική με επιχειρήματα, όχι με εύκολα τσιτάτα και δήθεν εφευρήματα, «γοητευμένοι» από τη δημοσιότητα και τα «like», τα «retweet» ή τα «κλικ» που θα λάβουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε ιστοσελίδες αμφιβόλου εγκυρότητας ή σε τηλεοπτικές εκπομπές χαμηλής ποιότητας. Αν το καταλάβουν αυτό, τότε ίσως κατανοήσουν ότι οι πολίτες «δεν τρώνε σανό» και μάλλον γελάνε μαζί τους όταν τους ακούν ή τους βλέπουν, παρά τους παίρνουν στα σοβαρά.