Η υψηλότερη θερμοκρασία που είχε έως τώρα καταγραφεί ποτέ στο Ηνωμένο Βασίλειο  ήταν στον Βοτανικό Κήπο του Κέιμπριτζ στις 25 Ιουλίου 2019, όταν το θερμόμετρο είχε δείξει 38,7 βαθμούς Κελσίου. Το προηγούμενο ρεκόρ ήταν με 38,5 βαθμούς Κελσίου στο Φέβερσαμ του Κεντ τον Αύγουστο του 2003.

Όμως όλα αυτά ίσως να ανήκουν από σήμερα στο παρελθόν εν μέσω του φονικού καύσωνα που πλήττει τη δυτική Ευρώπη. Οι  μετεωρολόγοι δεν αποκλείουν ο υδράργυρος να αγγίξει μέσα στην ημέρα ακόμη και τους 41 βαθμούς Κελσίου στο Λονδίνο.

«Θα είναι σαν κάποιος να άνοιξε το φούρνο», προϊδέασε τις προάλλες ο Στίβεν Κιτς, στέλεχος της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας του Ηνωμένου Βασιλείου (Met Office).

Στον βρετανικό τύπο γίνονται συγκρίσεις με εξωτικά μέρη, όπως οι Μαλδίβες και οι Μπαχάμες.

Απροετοίμαστοι απέναντι στον καύσωνα

Οι Βρετανοί δεν είναι λαός που έχει συνηθίσει σε τέτοιες θερμοκρασίες. Στην περίπτωσή τους, δε, ασύγκριτα πιο αφόρητες από άλλες ευρωπαϊκές χώρες και περιοχές εξαιτίας των υψηλών επιπέδων υγρασίας στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Δεδομένων μάλιστα των καιρικών συνθηκών που συνήθως επικρατούσαν έως σήμερα στη χώρα, τα περισσότερα σπίτια δεν έχουν καν κλιματιστικά, καθώς δεν κρίνονταν απαραίτητα.

Τουναντίον, επισημαίνει η Met Office, τα κτίρια «είναι σχεδιασμένα για να διατηρούν τη θερμότητα, σε σύγκριση με τις πιο ζεστές χώρες». Γεγονός που κάνει επίσης χειρότερες τις «τροπικές νύχτες», όταν η θερμοκρασία δεν πέφτει κάτω από τους 20 βαθμούς Κελσίου.

Σχεδόν απροετοίμαστο στο νέο κύμα καύσωνα δείχνει μέχρι και το ίδιο το κράτος. Το σύστημα συναγερμού για ακραία ζέστη -που έχει τώρα σημάνει «κόκκινο συναγερμό» στο μεγαλύτερο μέρος της Αγγλίας- δημιουργήθηκε μόλις πέρυσι.

Στους αγγλικούς σιδηροδρόμους τα δρομολόγια έχουν από χθες αναγκαστικά περιοριστεί, το ίδιο και η ταχύτητα όσων συρμών κινούνται, καθώς οι ράγες έχουν κατασκευαστεί με ανθεκτικότητα σε χαμηλότερες θερμοκρασίες. Αρκετές αναφέρεται ότι έχουν τώρα λυγίσει.

Όμως δεν είναι μόνο αυτές οι υποδομές που προκύπτουν προβληματικές απέναντι στις αυξανόμενες προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής. Χθες, εν μέσω ενός διαρκούς χάους στις αερομεταφορές, στο αεροδρόμιο του Λούτον στο Λονδίνο προστέθηκε ακόμη ένα πρόβλημα.

Σε ένα τμήμα στο διάδρομο προσγείωσης και απογείωσης έλιωσε η άσφαλτος από τις ασυνήθιστα για την περιοχή υψηλές θερμοκρασίες.

Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ…

Αυτή είναι η πρώτη φορά που κηρύσσεται «κόκκινος συναγερμός» για καύσωνα στη χώρα. Τόση είναι η ανησυχία των αρχών και τόσο άμαθοι οι Βρετανοί σε τόση ακραία ζέστη, που οι αρμόδιοι φορείς ανέβασαν στο επίπεδο 4 την προειδοποίηση για την δημόσια υγεία. Οδηγία που εν προκειμένω εκδίδεται όταν ένας καύσωνας είναι τόσο έντονος, ώστε να μπορεί να προκαλέσει προβλήματα και σε υγιείς ανθρώπους.

Όλα αυτά «δείχνουν ότι η κλιματική αλλαγή είναι τώρα μαζί μας», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Met Office. Όπως όλοι ωστόσο γνωρίζουμε, πρόκειται για το χρονικό μιας προαναγγελθείσας κρίσης…

Τα επίσημα στοιχεία από το 1884 στο Ηνωμένο Βασίλειο δείχνουν ότι οι δέκα πιο ζεστές χρονιές έχουν καταγραφεί από το 2002 και εντεύθεν. Αντίθετα, η πιο πρόσφατη από τις ιστορικά πιο κρύες χρονιές ήταν πριν από σχεδόν 60 χρόνια, το 1963…

Η κλιματική αλλαγή σημαίνει ότι τα κύματα καύσωνα αποκτούν περισσότερη διάρκεια, ένταση και επικινδυνότητα, τονίζουν οι ειδικοί. Πλέον ζούμε στην πιο καυτή περίοδο εδώ και 125.000 χρόνια, σύμφωνα με τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) του ΟΗΕ.

«Γνωρίζουμε τι κρύβεται πίσω από αυτό: οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που προκαλούνται από την καύση ορυκτών καυσίμων όπως ο άνθρακας και το φυσικό αέριο», γράφει στο BBC ο περιβαλλοντικός συντάκτης του, Τζάστιν Ρόουλατ.

«Οι συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα (CO2) στην ατμόσφαιρα βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο εδώ και δύο εκατομμύρια χρόνια, σύμφωνα με την IPCC», επισημαίνει.

Οι κυβερνώντες Τόρις είναι… αλλού

Τα κακά νέα είναι ότι οι εκπομπές ρύπων συνεχίζουν να αυξάνονται. Πολλώ μάλλον τώρα που, εν μέσω ενεργειακής κρίσης, πολλές κυβερνήσεις -στην Ευρώπη και αλλού- στρέφονται ξανά στα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα.

Ωστόσο «χωρίς μεγάλες περικοπές μέχρι το 2030, θα μπορούσαμε να δούμε τις θερμοκρασίες να ανεβαίνουν ακόμη υψηλότερα», τονίζει ο Ρούλατ. «Ίσως μέχρι και 4 βαθμούς Κελσίου μέχρι το τέλος του αιώνα».

Απαθής μπροστά σε όλα αυτά (και άλλα πολλά), ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον προτίμησε να παραμείνει στην εξοχική κατοικία του, στο Τσέκερς, ενόσω η κυβερνητική συντονιστική επιτροπή αντιμετώπισης εκτάκτων καταστάσεων, γνωστή ως Cobra, συνεδρίαζε χθες για τρίτη φορά με αντικείμενο τη λήψη μέτρων για τον καύσωνα.

Μέσα σε αυτό το σκηνικό… ορχήστρας στο Τιτανικό, ο αρμόδιος υπουργός για την Κλιματική Αλλαγή, Άλοκ Σάρμα προειδοποίησε ότι θα παραιτηθεί αν ο διάδοχος του Τζόνσον στην κομματική ηγεσία των Τόρις και στην Ντάουνινγκ Στριτ δεν αναλάβει δεσμεύσεις για την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητα έως το 2050.

Φευ, όλοι οι «μνηστήρες» της πρωθυπουργίας πλην του πρώην υπουργού Οικονομικών, Ρίσι Σούνακ αμφισβητούν ανοιχτά αυτόν τον στόχο. Το κόστος, υποστηρίζουν, θα είναι δυσβάσταχτο για τη χώρα εν μέσω πληθωρισμού, ενεργειακής κρίσης και ραγδαίας υποβάθμισης του μέσου βιοτικού επιπέδου.

Καύσωνες vs οικονομίας

Οι Βρετανοί μετεωρολόγοι προειδοποιούν εδώ και ημέρες για τον κίνδυνο ενός ολέθρου σε μια χώρα απροετοίμαστη για έναν ακραίο καύσωνα.

Ακόμη και χθες, στην πρώτη ημέρα της κλιμάκωσης του φαινομένου, επικρατούσε σύγχυση για το ποια και πόσα σχολεία θα λειτουργήσουν.

Η επίσημη οδηγία ήταν να κλείσουν νωρίτερα στις περιοχές αυξημένης επικινδυνότητας. Οι υπάλληλοι ενθαρρύνθηκαν να εργαστούν -όσοι μπορούν- από το σπίτι.

Στη νομοθεσία του Ηνωμένου Βασιλείου δεν υπάρχει πάντως σχετική πρόβλεψη για τη μέγιστη ή ελάχιστη θερμοκρασία, πέρα από τις οποίες κρίνεται επικίνδυνη η εργασία.

Η εθνική ρυθμιστική αρχή HSE για τις συνθήκες στο χώρο εργασίας αναφέρει απλά ότι οι θερμοκρασίες θα πρέπει να είναι «λογικές» και ότι οι εργοδότες οφείλουν να διασφαλίζουν πως υπάρχει «καθαρός, φρέσκος αέρας».

Προτείνει, δε, διάφορες πρακτικές λύσεις σε συνθήκες καύσωνα, όπως χαλάρωση του ενδυματολογικού κώδικα και μετάθεση των ωρών εργασίας σε ψυχρότερες ώρες της ημέρας.

Ωστόσο τα συνδικάτα -πολλά από τα οποία βρίσκονται ήδη σε απεργιακούς ρυθμούς- τώρα ζητούν την υιοθέτηση ενός σαφούς νομικού πλαισίου.

H ομοσπονδία TUC -που περιλαμβάνει τα περισσότερα εργατικά συνδικάτα της Αγγλίας και της Ουαλίας- ζητά να οριστεί ως μέγιστη θερμοκρασία οι 30 βαθμοί Κελσίου για κανονική εργασία και οι 27 για επίπονη εργασία σε εσωτερικούς χώρους.

Το συνδικάτο Unite εύλογα τονίζει ότι οι εργαζόμενοι σε εξωτερικούς χώρους -ως ιδιαίτερα ευάλωτοι στις ακραίες κλιματικές συνθήκες- θα πρέπει να παρακολουθούνται πολύ πιο στενά για σημάδια εξάντλησης ή θερμοπληξίας.

Ζητά να τους δίνονται πιο συχνά διαλείμματα ανάπαυσης σε σκιερούς χώρους και να υπάρχει πρόβλεψη, εάν είναι δυνατόν, για αλλαγή του ωραρίου.

Σε κάθε περίπτωση οι ακραίοι καύσωνες έχουν επιζήμια επίπτωση στις οικονομίες, παρατηρεί ο Ντέρεκ Λέμοϊν, αναπληρωτής καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα.

Επικαλούμενος πλήθος σχετικών ερευνών, επισημαίνει ότι η οικονομική δραστηριότητα μοιραία μειώνεται καθώς οι θερμοκρασίες αυξάνονται. «Η εργασία γίνεται λιγότερο παραγωγική» σε αυτές τις συνθήκες, τονίζει. «Καθώς οι θερμοκρασίες αυξάνονται, οι οικονομίες επίσης θα υποφέρουν».

Headlines