Σίφνος: Το εκκλησάκι των Επτά Μαρτύρων στο Κάστρο

Οι Άγιοι Επτά Παίδες της Εφέσου που
κατέφυγον εις σπήλαιον να κρυφθούν
από τον διωγμόν των εθνικών, κ’ εκεί εκοιμήθησαν
και την επαύριον εξύπνησαν. Επαύριον γι’ αυτούς.
Μα εν τω μεταξύ, είχαν παρέλθει σχεδόν δύο αιώνες.

Ξύπνησε την επαύριον και πήγε
ένας των, ο Ιάμβλιχος, για ν’ αγοράσει άρτον,
κ’ είδεν εμπρός του άλλην Έφεσον,
όλην καθηγιασμένη μ’ εκκλησίες, και σταυρούς.

K’ εχάρηκαν οι Άγιοι Επτά Παίδες,
και τους ετίμησαν και τους προσκύνησαν οι χριστιανοί
κ’ ήλθε κι απ’ την Κωνσταντινούπολιν ο βασιλεύς,
ο Θεοδόσιος, ο γιος του Αρκαδίου,
και τους προσκύνησεν κι αυτός, ως πρέπον, ο ευλαβέστατος.

Και χαίρονταν οι Άγιοι Επτά Παίδες
σ’ αυτό τον κόσμο τον ωραίο, και τον χριστιανικόν,
τον αγιασμένο μ’ εκκλησίες, και σταυρούς.

Μα έλα που ήσαν όλα τόσο διαφορετικά,
και τόσα είχαν να μάθουν και να πουν,
(και τέτοια δυνατή χαρά ίσως εξαντλεί κι αυτή)
που γρήγορα κουράσθηκαν οι Άγιοι Επτά Παίδες,
από άλλον κόσμο φθάσαντες, από σχεδόν δύο αιώνες πριν,
και νύσταξαν μες στην συνομιλία
και τους αγίους οφθαλμούς των έκλεισαν.

Το ποίημα του Κωνσταντίνου Καβάφη «Οι Άγιοι Επτά Παίδες», έργο του 1925, περιλαμβάνεται στο βιβλίο «Κ. Π. Καβάφης, Ατελή Ποιήματα 1918-1932» (Ίκαρος, 1994).

Οι Άγιοι Επτά Παίδες εν Εφέσω (Μαξιμιλιανός, Εξακουστωδιανός, Ιάμβλιχος, Μαρτινιανός, Διονύσιος, Ιωάννης και Κωνσταντίνος) έζησαν τον 3ο αιώνα μ.Χ. Στα χρόνια του ρωμαίου αυτοκράτορα Δεκίου (249-251 μ.Χ.) οι επτά παίδες, αφού διένειμαν όλα τα υπάρχοντά τους στους φτωχούς, εισήλθαν σε μια σπηλιά της Εφέσου, προκειμένου να αποφύγουν την παράδοσή τους στον ειδωλολάτρη ρωμαίο αυτοκράτορα, και παρακάλεσαν το Θεό να τους πάρει κοντά του. Το στόμιο του σπηλαίου σφραγίστηκε κατόπιν εντολής του Δεκίου, και οι επτά παίδες παρέμειναν εκεί εν υπνώσει επί δύο σχεδόν αιώνες.

Όταν, επιτέλους, βγήκαν από το βαθύ ύπνο τους, στα χρόνια του βυζαντινού αυτοκράτορα Θεοδοσίου Β’ του Μικρού (408-450 μ.Χ.), οι επτά παίδες, που δεν είχαν υποστεί καμία φθορά από την πάροδο του χρόνου, είχαν την εντύπωση πως είχαν κοιμηθεί το προηγούμενο μόλις βράδυ. Η είσοδος του σπηλαίου ήταν πλέον ελεύθερη, και ένας από αυτούς μετέβη στην Έφεσο σε αναζήτηση τροφής. Η επαφή του με τους κατοίκους της πόλης αποκάλυψε το συγκλονιστικό γεγονός που είχε λάβει χώρα, κι όλοι έσπευσαν με δέος στο σπήλαιο, για να συναντήσουν τους αγίους και να γίνουν κοινωνοί του θαύματος που είχε συντελεστεί.

Τελικά, οι Άγιοι Επτά Παίδες, καταπονημένοι από τις ατέλειωτες συνομιλίες που επακολούθησαν, έκλεισαν τα μάτια τους, έγειραν το κεφάλι τους στο πλάι και αποκοιμήθηκαν. Ο ύπνος τους θα διαρκέσει αυτήν τη φορά έως την ημέρα της κοινής αναστάσεως των νεκρών.

Ένα και μόνον από τα αμέτρητα θρησκευτικά μνημεία της Σίφνου, του νησιού των Δυτικών Κυκλάδων με τις εκατοντάδες εκκλησιές, είναι αφιερωμένο στους επτά αγίους της Εφέσου.

Το γραφικό εκκλησάκι των Επτά Μαρτύρων (Εφταμάρτυρος), χτισμένο στην κορυφή ενός βράχου που μοιάζει να αναδύεται από τους αφρούς της θάλασσας, βρίσκεται στο ανατολικό άκρο του Κάστρου, της παλαιάς πρωτεύουσας του νησιού, με τα ερείπια της ακρόπολης της αρχαίας Σίφνου και τον περίφημο μεσαιωνικό οικισμό.

Πηγή: Γιάννης Κοντός

Πηγή: Γιάννης Τούντας

Πηγή: Γιάννης Κοντός

Πηγή: Γιάννης Κοντός

Πηγή: Γιάννης Κοντός

Πηγή: Γιάννης Τούντας

*Στην κεντρική φωτογραφία του παρόντος άρθρου, το εκκλησάκι των Επτά Μαρτύρων (πηγή: Αργυρώ Πιτσιλού).