Η Ντρόπαντι Μούρμου ανήκει στη φυλή Σαντάλ από την ανατολική πολιτεία Οντίσα της Ινδίας. Ήταν το πρώτο κορίτσι από το χωριό της που κατάφερε να φοιτήσει σε πανεπιστήμιο. Αυτό από μόνο του αποτέλεσε ένα μεγάλο κατόρθωμα για την περιθωριοποιημένη εθνοτική κοινότητά της. Τώρα πάντως ετοιμάζεται να γίνει η πρώτη γυναίκα-μέλος μιας φτωχικής φυλής που θα εκλεγεί πρόεδρος της πολυπληθέστερης δημοκρατίας του κόσμου.

Σε μια χώρα έντονων αντιθέσεων, θρησκευτικών και εθνοτικών αντιπαραθέσεων και κραυγαλέων ανισοτήτων, η υποψηφιότητά της για το ύπατο πολιτειακό αξίωμα εκλήφθηκε από πολλούς ως μια ανάσα φρέσκου αέρα και ένδειξη αλλαγής. Πολλώ δε μάλλον σε ένα πολιτικό σκηνικό όπου οι δυναστείες, ο νεποτισμός και ο προσωπικός πλουτισμός κυριαρχούν εδώ και δεκαετίες…

Η Μούρμου «αφιέρωσε τη ζωή της για να υπηρετεί την κοινωνία και να ενδυναμώνει τους φτωχούς, τους κατατρεγμένους και τους περιθωριοποιημένους», έγραψε στο Twitter ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι, το εθνικιστικό κόμμα του οποίου την πρότεινε για την προεδρία.

Έμμεση, η εκλογή γίνεται με ψηφοφορία στην οποία συμμετέχουν τα μέλη του ομοσπονδιακού κοινοβουλίου και τα νομοθετικά σώματα πολιτείων και περιφερειών. Η διαδικασία ολοκληρώθηκε τη Δευτέρα. Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων θα γίνει την Πέμπτη.

Όμως η νίκη της Ντρόπαντι Μούρμου θεωρείτο a priori δεδομένη, δεδομένης της στήριξης του κυβερνώντος BJP και πιθανόν και περιφερειακών κομμάτων.

Σε πείσμα των προκαταλήψεων και της μοίρας

Η 64χρονη Μούρμου έχει δώσει από μικρή σκληρές μάχες εν μέσω πολλών αντιξοοτήτων.

Για να μπορέσει να πάει στο Πανεπιστήμιο Θηλέων στην πολιτεία της, την Οντίσα (πρώην Ορίσα), η κόρη ενός πρώην αρχηγού του συμβουλίου του χωριού της χρειάστηκε να κάνει μια μικρή επανάσταση.

Συνοδεύοντας τότε τον πατέρα της σε ταξίδι σε κοντινή πόλη όπου πραγματοποιούσε επίσκεψη υπουργός της τοπικής κυβέρνησης, πήγε μπροστά του κουνώντας το απολυτήριο του σχολείου, ζητώντας του να τη βοηθήσει να σπουδάσει. Όπερ και εγένετο.

Δούλεψε ως δασκάλα στον τόπο της. Ακολούθησε ακαδημαϊκή καριέρα, προτού μεταπηδήσει στην τοπική κυβέρνηση της Οντίσα, όπου εργάστηκε ως βοηθός.

Αν και μέλος περιθωριοποιημένης φυλής, εντάχθηκε στο BJP: πολιτικό εκφραστή του ινδουιστικού εθνικισμού. Εξελέγη δημοτικός σύμβουλος το 1997, μετέπειτα δις τοπική βουλευτής στην Οντίσα.

Όμως το 2009 λίγο έλειψε να τα παρατήσει όλα, όταν έχασε τον ένα γιο της. Λίγα χρόνια αργότερα έχασε και τον δεύτερο καθώς και τον σύζυγό της, με τον οποίο είχαν επίσης αποκτήσει μια κόρη.

Κόντρα στα απανωτά χτυπήματα της μοίρας, η Ντρόπαντι Μούρμου κατάφερε να μαζέψει τα «κομμάτια» της και επέστρεψε στην πολιτική. Το 2015 έγινε η πρώτη γυναίκα κυβερνήτης στη γειτονική πολιτεία Τζαρκάντ.

Κέρδισε την εκτίμηση κρατώντας το γραφείο της ανοιχτό σε όλους τους πολίτες. Πάλεψε για να προστατέψει τα δικαιώματα των περιθωριοποιημένων φυλών επί της γης τους, ακόμη κι εάν αυτό σήμανε ότι η ίδια έπρεπε να βρεθεί αντιμέτωπη με το κόμμα στο οποίο ανήκει.

Συμβολική ή ουσιώδης αλλαγή;

Αν και το Σύνταγμα της Ινδίας αναφέρει ότι ο αρχηγός του κράτους μπορεί να ασκήσει τις εξουσίες του άμεσα ή μέσω υφιστάμενης αρχής, η εκτελεστική εξουσία στην πράξη ασκείται από τον πρωθυπουργό και το υπουργικό συμβούλιο.

Ο ρόλος του προέδρου μπορεί ωστόσο να αποδειχθεί κομβικός σε περιόδους πολιτικής αβεβαιότητας και αστάθειας. Και δη σε ένα κράτος που συγκαταλέγεται στις παγκόσμιες πυρηνικές δυνάμεις.

Πολλοί τώρα βλέπουν στην αναμενόμενη -σχεδόν προαναγγελθείσα- εκλογή της Ντρόπαντι Μούρμου την απαρχή μιας νέας εποχής στη χώρα.

Θα είναι η πρώτη πρόεδρος που έχει γεννηθεί μετά την Ανεξαρτησία και μόλις η δεύτερη γυναίκα στο ύπατο πολιτειακό αξίωμα. Αναμένεται να στηρίξει ενεργά θέματα ισότητας και να βοηθήσει τον περιθωριοποιημένο αυτόχθονα πληθυσμό της Ινδίας.

Τα σχεδόν 1,4 δισεκατομμύρια των κατοίκων της συνθέτουν μια πολύ περίπλοκη κοινωνία, με κάστες και φυλές, μόνο μερικές από τις οποίες αναγνωρίζονται από το Σύνταγμα και αποτελούν ορισμένες από τις πιο μειονεκτικές κοινωνικο-οικονομικές ομάδες της χώρας.

Συνεχίζουν να περιθωριοποιούνται σε όλα τα επίπεδα. Φτωχά, πολλά μέλη τους δεν έχουν καν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και στην εκπαίδευση.

Ορισμένοι αναλυτές αμφισβητούν ότι η αναμενόμενη εκλογή της Μούρου θα φέρει κάποια ουσιαστική αλλαγή στη ζωή αυτών των ανθρώπων.

Προς επίρρωση υπενθυμίζουν ότι προηγούμενοι πρόεδροι με επίσης μειονοτικό υπόβαθρο -συμπεριλαμβανομένου του απερχόμενου- σπάνια εξέφρασαν τις ανησυχίες των κοινοτήτων τους.

Κάτι που μένει πάντως να φανεί εάν και κατά πόσο θα ισχύσει στην περίπτωση της Μούρου, η εκλογή και μόνο της οποίας θα φέρει ξανά το ζήτημα των φυλών της Ινδίας στη δημόσια σφαίρα.

Headlines