Πέρσι, οι κάτοικοι των Ψαρών συνειδητοποίησαν για πρώτη φορά πόσο πραγματικά πολύτιμο είναι το νερό. Το μικρό ακριτικό νησί του Βορειοανατολικού Αιγαίου, που έχει γραφτεί ανεξίτηλα στις πιο ένδοξες σελίδες της νεοελληνικής ιστορίας, είχε την τύχη μιας ευλογίας εξαιρετικά σπάνιας για το νησιωτικό χώρο της Ελλάδας: από το υπέδαφός του ανάβλυζε μέσω των γεωτρήσεων πόσιμο νερό, επαρκές για να καλύψει τις ανάγκες του. Στη διάρκεια του 2021 όμως, το σοκ της ξαφνικής έλλειψής του, θα έκανε τους Ψαριανούς να εκτιμήσουν ακόμη περισσότερο την αξία του.

Το FINISH, που συνεχίζει για 3η χρονιά την πρωτοβουλία «Το Νερό είναι στα Χέρια μας», ταξίδεψε στα Ψαρά, με στόχο να υποστηρίξει τους κατοίκους στην προσπάθειά τους να εξοικονομήσουν πολύτιμο νερό για τον τόπο τους και να τους ενημερώσει για τη σημασία της αλλαγής συνηθειών και τον αντίκτυπο που έχουν στο περιβάλλον και στο μέλλον των παιδιών μας.

Από τις 26 έως τις 29 Ιουνίου, η ομάδα του FINISH, σε συνεργασία με τους εκπροσώπους του Global Water Partnership – Mediterranean, βρέθηκε στην Ηρωική Νήσο των Ψαρών, όπου και τοποθέτησε συσκευές εξοικονόμησης νερού σε όλα τα νοικοκυριά και τα τουριστικά καταλύματα του νησιού, ενημέρωσε τους κατοίκους για την αλλαγή συνηθειών και έβαλε μαζί με τους Ψαριανούς στόχο την εξοικονόμηση 1.500.000 λίτρων σε ένα χρόνο.

Το in ακολούθησε το FINISH στο ταξίδι του στο γοητευτικό ακριτικό νησί και παρακολούθησε από κοντά την προσπάθεια διάσωσης του πιο σημαντικού μας πόρου.

Υπεράντληση και αλλαγή φιλοσοφίας

Ας ταξιδέψουμε, όμως, λίγο πίσω και συγκεκριμένα στα τέλη Ιουλίου του 2021, όταν η βασική γεώτρηση που τροφοδοτούσε το νησί με πόσιμο νερό, ικανό να καλύψει πλήρως τις ανάγκες του, κατέρρευσε εξαιτίας της υπεράντλησης. Οι ημέρες που ακολούθησαν ήταν πρωτοφανείς για τα Ψαρά. Λόγω της μέχρι τότε υδρευτικής αυτονομίας του, το νησί δεν διέθετε μονάδες αφαλάτωσης, αλλά ούτε και δυνατότητα παραλαβής νερού που θα μπορούσε σε άλλη περίπτωση να μεταφερθεί ως εκεί με πλοίο. Ως αποτέλεσμα ο δήμαρχος, Κωνσταντίνος Βρατσάνος, σε μια σειρά από δραματικές εκκλήσεις, κάλεσε τους κατοίκους να περιορίσουν τη χρήση του στα απολύτως απαραίτητα, ενώ δεν έλειψαν και οι έκτακτες διακοπές νερού.

Ένα χρόνο αργότερα, ο Δήμος έχει προχωρήσει στη διάνοιξη νέας γεώτρησης, η οποία δίνει μεν νερό κατάλληλο για άρδευση, ντους και άλλες καθημερινές χρήσεις, όχι όμως και για πόση από τον άνθρωπο – τουλάχιστον προς το παρόν. Όμως, ακόμη και αν το πόσιμο νερό επιστρέψει στο νησί από τα γενναιόδωρα υπεδάφη του, οι Ψαριανοί έχουν αντιληφθεί πολύ καλά πως πρέπει να πάψουν να καταναλώνουν αλόγιστα το πιο πολύτιμο αγαθό τους.

Ανοιχτές πόρτες και αγκαλιές, κλειστές βρύσες

Το γεγονός αυτό γινόταν κάτι παραπάνω από σαφές, καθώς περπατούσαμε πλάι στην αποστολή του FINISH και του Global Water Partnership – Mediterranean στα στενά δρομάκια και το γραφικό λιμάνι των Ψαρών. Σε κάθε βήμα, μια πόρτα και μια αγκαλιά άνοιγαν για να υποδεχτούν την πρωτοβουλία. Την αποστολή στο νησί, συνόδευσαν  ο brand abassador του FINISH Άκης Πετρετζίκης, αλλά και οι ηθοποιοί Γιώργος Χρανιώτης και  Λίλα Μπακλέση, οι οποίοι και συμμετείχαν στην εγκατάσταση του εξοπλισμού εξοικονόμησης νερού στα σπίτια και τα τουριστικά καταλύματα του νησιού, ενημερώνοντας παράλληλα τους κατοίκους για τη χρησιμότητά τους.

Ο σεφ – η αγάπη του κόσμου για τον οποίο γινόταν ξεκάθαρη σε κάθε στροφή – εξέφρασε ως νέος μπαμπάς τη σημασία της ενημέρωσης και της εκπαίδευσης των νέων γενιών για ένα καλύτερο μέλλον, αλλά και της υποστήριξης πρωτοβουλιών ενημέρωσης για την προστασία του περιβάλλοντος.

Το kit με τις συσκευές για τις βρύσες της κουζίνας και του μπάνιου, το ντους και το καζανάκι της τουαλέτας, που παραδόθηκε σε όλους, αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα απλών κινήσεων που θα μπορούσαμε να εντάξουμε όλοι στην καθημερινότητά μας, εξοικονομώντας μεγάλες ποσότητες νερού.

Εξάλλου, κεντρικός στόχος της πρωτοβουλίας «Το Νερό είναι στα Χέρια μας», είναι ακριβώς η εκπαίδευση των πολιτών στην αξία του νερού και στα μέτρα που μπορούμε να λαμβάνουμε για να το προστατεύσουμε, χωρίς στην πραγματικότητα να διαταράσσουμε την καθημερινότητά μας. Το τελευταίο, γίνεται σαφές και μέσα από τις δηλώσεις του country manager της Reckitt, Βαγγέλη Παγώνη, γύρω από την πρωτοβουλία «Το Νερό Είναι στα Χέρια μας»: «Είναι ευθύνη μας, όχι απλά να προσφέρουμε προϊόντα υψηλής ποιότητας και απόδοσης, αλλά να ενθαρρύνουμε την αλλαγή καθημερινών συνηθειών που θα μας οδηγήσουν σε ένα πιο βιώσιμο τρόπο ζωής. Λέγοντας «ναι» στην ορθολογική χρήση νερού και κάνοντας πιο συνετή χρήση του πολύτιμου αυτού αγαθού – από το πλύσιμο των πιάτων μέχρι τη φροντίδα της προσωπικής μας υγιεινής- θα μπορέσουμε να γίνουμε και εμείς μέρος της παγκόσμιας προσπάθειας για την προστασία του περιβάλλοντος».

Άλλωστε, όταν λέμε ότι με μικρές προσαρμογές των καθημερινών μας συνηθειών θα μπορούσαμε να σώσουμε αδιανόητες ποσότητες νερού, κυριολεκτούμε. Στη δεύτερη μέρα του ταξιδιού μας τα Ψαρά, μάθαμε κι εμείς μαζί με τους κατοίκους ακριβώς σε ποιο βαθμό σπαταλούμε νερό χωρίς καν να το σκεφτόμαστε. Γνωρίζατε, για παράδειγμα, ότι αν δεν ξεβγάλουμε τα πιάτα πριν τα τοποθετήσουμε στο πλυντήριο, εξοικονομούμε έως και 40 λίτρα νερού σε κάθε πλύση; Εμείς ομολογούμε πως όχι.

 Μια εκδήλωση για όλο το νησί

Κατά τη διάρκεια της δεύτερης ημέρας της αποστολής, πραγματοποιήθηκε εκδήλωση στην Αίθουσα Εκδηλώσεων του Δήμου Ψαρών, παρουσία όλου του νησιού. Εκεί, παρουσιάστηκε αναλυτικά η πρωτοβουλία «Το Νερό Είναι στα Χέρια μας», η οποία πριν αποβιβαστεί στα Ψαρά, είχε ήδη βοηθήσει το ακριτικό νησί του Άη Στράτη να εξοικονομήσει 621.000 λίτρα νερού σε ένα χρόνο, ενώ στη δεύτερη χρονιά της δράσης, αυτή τη φορά στις Οινούσσες, η εντυπωσιακή ποσότητα των 780.000 λίτρων νερού – δηλαδή το 78% του συνόλου του ετήσιου στόχου – εξοικονομήθηκε μέσα σε μόλις ένα εξάμηνο. Στοιχεία που καθιστούν τον στόχο των 1.500.000 λίτρων για τα Ψαρά εξίσου εφικτό, όσο και φιλόδοξο.

Το ενδιαφέρον της τοπικής κοινωνίας για τη δράση εκφράστηκε δια βοής, όταν ο Head of Communications της Global Water Partnership – Mediterranean, Αλέξανδρος Κανδαράκης, μας κάλεσε να λάβουμε μέρος όλοι σε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον κουίζ για την κατανάλωση νερού. Οι ενθουσιώδεις φωνές και οι παιχνιδιάρικες διαφωνίες για τη σωστή απάντηση έδιναν και έπαιρναν – όπως και η έκπληξη, όταν διαπιστώναμε τα πραγματικά μεγέθη των χαμένων σταγόνων στα σπίτια μας, αλλά και πως αυτό μπορεί να αλλάξει.

Μικρές πινελιές για έναν μεγάλο στόχο

Φέτος, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας και των δράσεων που πραγματοποιήθηκαν στα Ψαρά, το FINISH συνεργάστηκε με τον διάσημο Street Artist Yiakou, σχεδιάζοντας ένα μοναδικό εκπαιδευτικό δρώμενο και αφήνοντας στο νησί ένα ξεχωριστό αποτύπωμα, μία παρακαταθήκη της δράσης μετά την αναχώρηση της ομάδας.

Με ανεβασμένη διάθεσή, όλοι μαζί κινηθήκαμε προς την όμορφη πλατεία του νησιού των μπουρλοτιέρηδων, όπου ο διάσημος street artist Yakou εργαζόταν ήδη επί δυο ημέρες σε ένα γκραφίτι τεσσάρων μέτρων, που επισφράγιζε τη δέσμευση των Ψαριανών στην εξοικονόμηση νερού. Μας υποδέχτηκε με ένα πλατύ χαμόγελο (που κρίνοντας από την τριήμερη συνύπαρξή μας, μάλλον είναι το σήμα κατατεθέν του) και κάλεσε όλα τα παιδιά να βάλουν τη δική τους πινελιά στο εντυπωσιακό έργο του, καθοδηγώντας τα στη χρήση του σπρέι.

Το τελικό αποτέλεσμα του ξεχωριστού εκπαιδευτικού δρωμένου που σχεδίασε ο Yiakou σε συνεργασία με το FINISH, μια περίτεχνη τοιχογραφία με ένα ισχυρό μήνυμα, πρόκειται να διακοσμήσει για τα επόμενα χρόνια τον εξωτερικό τοίχου του σχολείου του νησιού, για να θυμίζει σε όλους – και κυρίως στα παιδιά – ότι το Νερό Είναι στα Χέρια Μας, αλλά και έναν στόχο (αυτόν της εξοικονόμησης 1.500.000 λίτρων νερού) που θέτουν οι μεγάλοι, για να αφήσουν έναν υγιέστερο τόπο στους μικρούς. Και αν κρίνουμε από τη στάση τους τις ημέρες της παραμονής μας στα Ψαρά, έχουμε πολλούς λόγους να πιστέψουμε ότι θα τα καταφέρουν.

Μάθετε περισσότερα για την πρωτοβουλία «Το Νερό Είναι στα Χέρια μας».

Headlines