Έβρος: Ανυπολόγιστη οικολογική καταστροφή στη Δαδιά

«Από την πυρκαγιά που ξέσπασε την περασμένη Πέμπτη συνεχίζει να πλήττεται το ώριμο δάσος μαύρης πεύκης στη Δαδιά. Κι αυτό είναι πρόβλημα, διότι δεν πρόκειται για άλλο ένα δάσος με πεύκα, αλλά για έναν μοναδικό τόπο όπου, μεταξύ άλλων, φτιάχνει τις φωλιές του ο μαυρόγυπας…».

Αυτό επισημαίνει, μιλώντας στα «ΝΕΑ», η προϊσταμένη της Μονάδας Διαχείρισης του Πάρκου Ελένη Μακρυγιάννη. Ηδη, όπως λέει, έχουν καταστραφεί χιλιάδες στρέμματα δάσους (μέχρι τη Δευτέρα υπολογιζόταν ότι έχουν καεί περίπου 20.000) μέσα στον μεγάλο πυρήνα του Εθνικού Δρυμού.

Κατά τον αναπληρωτή καθηγητή στο Τμήμα Περιβάλλοντος του Ιονίου Πανεπιστημίου και πρώην πρόεδρο του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Δαδιάς – Λευκίμμης – Σουφλίου Κώστα Ποϊραζίδη, αυτή τη στιγμή είναι πολύ σημαντικό – προκειμένου να περιοριστεί όσο γίνεται περισσότερο η καταστροφή – να αντιμετωπιστούν οι εστίες στην περιοχή του Πάρκου όπου ζει και αναπαράγεται ο σπάνιος μαυρόγυπας. Για το θέμα αυτό, σε ανακοίνωση του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), επισημαίνεται πως γίνεται προσπάθεια ώστε η φωτιά να μην επεκταθεί δυτικά, προς τις θέσεις φωλεοποίησης του μαυρόγυπα.

Οπως υποστηρίζει ο Κώστας Ποϊραζίδης, για την καλύτερη αντιμετώπιση της πυρκαγιάς η Πυροσβεστική με τα πεζοπόρα τμήματα θα πρέπει να επιχειρεί και το βράδυ, εκμεταλλευόμενη τη μικρότερη ένταση της φωτιάς. Για τον ίδιο, είναι πολύ σημαντικό που στη μάχη της κατάσβεσης παίρνουν μέρος και οι συνεταιρισμοί υλοτόμων που είναι γνώστες της περιοχής.

Κάηκαν πολλές φωλιές αρπακτικών πουλιών

Η οικολογική καταστροφή είναι πλέον δεδομένη στον Δρυμό, που αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες περιοχές Natuta 2000. Οι φλόγες έκαψαν πολλές φωλιές αρπακτικών πουλιών, ωστόσο κανείς από τους ειδικούς που έχουν σπεύσει στην περιοχή δεν μπορεί – ακόμα – να εκτιμήσει τον ακριβή αριθμό τους. Το Εθνικό Πάρκο Δαδιάς – Λευκίμμης – Σουφλίου είναι ένα από τα σημαντικότερα της χώρας αλλά και της Ευρώπης. Καλύπτει μια έκταση 428.000 στρεμμάτων, εκ των οποίων 72.000 στρέμματα είναι αυστηρά προστατευόμενη περιοχή.

Στη Δαδιά συναντώνται τρία από τα συνολικά τέσσερα είδη γύπα της Ευρώπης (μαυρόγυπας, όρνιο και ασπροπάλης), ενώ φιλοξενείται η μοναδική αποικία μαυρόγυπα στα Βαλκάνια. Αποτελεί, επίσης, ένα από τα λίγα καταφύγια και άλλων σπάνιων αρπακτικών, όπως ο θαλασσαετός, ο βασιλαετός και ο κραυγαετός, που αναπαράγονται στην περιοχή.

Εκεί συναντώνται ακόμη 205 είδη πουλιών, ενώ έχουν καταγραφεί συνολικά 360-400 είδη φυτών, από τα οποία 25 είναι ορχιδέες, 104 είδη πεταλούδων, 12-13 είδη αμφιβίων, 29 είδη ερπετών και 60-65 είδη θηλαστικών, εκ των οποίων 24 είναι νυχτερίδες.

Το μεγαλύτερο μέρος του Πάρκου καλύπτεται από δασική βλάστηση, η σύνθεση της οποίας είναι αποτέλεσμα της επίδρασης του κλίματος, της γεωμορφολογίας, των εδαφικών συνθηκών και της γειτνίασης με τον ποταμό Εβρο.

Η βλάστηση αποτελείται κυρίως από μαύρη πεύκη και τραχεία πεύκη σε μείξη με δρυς και άλλα φυλλοβόλα, καθώς και από θαμνώνες μακίας βλάστησης (αποτελείται από αείφυλλα σκληρόφυλλα φυτά και μικρά δέντρα).

Ειδικότερα, στο κέντρο και στα ανατολικά του Πάρκου υπάρχουν δάση κωνοφόρων, στα οποία κυριαρχεί η τραχεία πεύκη και δευτερευόντως η μαύρη πεύκη, ενώ τα φυλλοβόλα, τα μεικτά δάση και η μακία βλάστηση καλύπτουν μια μικρή μόνο έκταση. Στα βόρεια και στα νοτιοδυτικά κυριαρχούν τα αμιγή δάση δρυός, με είδη όπως η πλατύφυλλη δρυς, το τσέρο και η χνοώδης δρυς, που έχουν υποστεί έντονη υλοτομία στο παρελθόν. Στις ενδιάμεσες ζώνες υπάρχουν μεικτά δάση πεύκης – δρυός. Σκληρόφυλλοι θάμνοι, όπως αγριοκουμαριά, φυλλίκι, ρείκι και λαδανιά, συναντώνται στα νοτιοδυτικά του Δρυμού. Σε ό,τι αφορά την παραποτάμια βλάστηση, κυριαρχεί το κοινό σκλήθρο, αλλά και η ιτιά, η λεύκα και τα αλμυρίκια.

Μάχη για να σωθεί ο μαυρόγυπας

Οι προσπάθειες – σε αυτό το στάδιο – επικεντρώνονται στο να σωθούν οι φωλιές του μαυρόγυπα, οι οποίες, όπως επισημαίνουν από την περιβαλλοντική οργάνωση WWF, βρίσκονται σε ώριμα μεγάλα πεύκα. Επί τόπου, εκτός από τους ειδικούς της WWF, έχουν σπεύσει και μέλη της Εταιρείας Προστασίας Βιοποικιλότητας Θράκης για να συνδράμουν στο έργο της πυρόσβεσης αλλά και συμβουλευτικά, δίνοντας κάθε δυνατή βοήθεια στους αρμόδιους φορείς.

Σύμφωνα με τον ΟΦΥΠΕΚΑ, τις επόμενες μέρες θα σταλεί στην περιοχή κλιμάκιο ειδικών επιστημόνων – ορνιθολόγων για την επί τόπου καταγραφή των ζημιών σε φωλιές και ενδιαιτήματα των ειδών προκειμένου να προταθούν και άμεσα μέτρα. Την επόμενη ημέρα της κατάσβεσης, όπως λένε από τον Οργανισμό, θα ενεργοποιηθεί ο Κόμβος Μεταπυρικής Παρακολούθησης και Αποκατάστασης Βιοποικιλότητας και Φυσικού Κεφαλαίου της ΕΕ, ώστε να καταγραφούν χωρικά οι πιθανές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα και κυρίως στον πληθυσμό και στις φωλιές του μαυρόγυπα κι άλλων πτωμοφάγων και αρπακτικών. Ηδη, πάντως, έχει δεσμευτεί ποσό από τον προϋπολογισμό του ΟΦΥΠΕΚΑ ώστε να γίνουν άμεσα όλες οι αναγκαίες παρεμβάσεις – επισκευές.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΑ ΝΕΑ