Κλιματική αλλαγή: Γιατί τα βράδια μας ιδιαίτερα γίνονται όλο και πιο καυτά

Μια «αλυσίδα» αρνητικών συνεπειών

Ειδικοί τονίζουν ότι ειδικά όταν η εξωτερική θερμοκρασία τα βράδυ είναι πάνω από τους 25 βαθμούς Κελσίου, ο νυχτερινός ύπνος γίνεται ιδιαίτερα δύσκολος, καθώς ο οργανισμός πρέπει να καταβάλλει μεγαλύτερη προσπάθεια για να δροσιστεί σε φυσικές συνθήκες.

Οι μύες δεν ξεκουράζονται όσο πρέπει. Ο εγκέφαλος δεν «καθαρίζει». Και το σώμα δεν ανακάμπτει όσο χρειάζεται. Σε πολλές περιπτώσεις, αρχίζει να συσσωρεύεται το θερμικό στρες.

Ερευνητές στο Επιστημονικό Κέντρο Κοινωνικών Δεδομένων στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης ανέλυσαν στοιχεία που συνέλεξαν στο πλαίσιο πρόσφατης μελέτης τους από εκατομμύρια μελέτες ύπνου και περισσότερα από 45.000 έξυπνα ρολόγια σε 68 χώρες.

«Η θερμοκρασία του δέρματος και του υπόλοιπου σώματος γίνεται πιο ευαίσθητη στην εξωτερική θερμοκρασία κατά τη διάρκεια του ύπνου», επισημαίνουν.

Στα συμπέρασμά τους αναφέρουν ότι οι υψηλότερες θερμοκρασίες μειώνουν τη διάρκεια και την ποιότητα του ύπνου παγκοσμίως. Τα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω, οι γυναίκες και οι κάτοικοι χωρών με θερμότερα κλίματα επηρεάζονται περισσότερο.

Οι κίνδυνοι για την υγεία που συνδέονται με τις ζεστές νύχτες είναι επίσης ιδιαίτερα υψηλοί για όσους δεν έχουν πρόσβαση σε μέσα ψύξης, όπως π.χ. σε χώρες χαμηλού εισοδήματος ή πλέον ακόμη και στις ανεπτυγμένες, λόγω της εκτίναξης της τιμής της ενέργειας και των οικονομικών δυσκολιών των μέσων νοικοκυριών.

Υπό αυτή την έννοια, τονίζουν οι ερευνητές, η κλιματική αλλαγή όχι μόνο διαβρώνει άνισα τον ύπνο, αλλά και διευρύνει τις παγκόσμιες ανισότητες.

Μικρές λύσεις σε ένα διογκούμενο πρόβλημα

Κλιματολόγοι, όπως η Στέφανι Τζέικομπς, αναφέρουν ότι υπάρχουν διάφορες βραχυπρόθεσμες λύσεις που θα μπορούσα να ακολουθήσουν κάτοικοι, τοπικές αρχές και κυβερνήσεις στο πλαίσιο μιας καλύτερης στρατηγικής για τη μείωση των υψηλών νυχτερινών θερμοκρασιών.

Μια πρώτη λύση είναι η δημιουργία χώρων πρασίνου, με διαφορετικά δέντρα και βλάστηση και με μέριμνα να είναι επαρκώς ποτισμένα. Οι λόγοι είναι προφανείς. Κρατούν το έδαφος δροσερό και παράγουν οξυγόνο.

Μια άλλη λύση είναι να γίνουν πιο ανακλαστικά τα κτίρια, οι οροφές τους και οι δρόμοι, με χρήση ανοιχτόχρωμων βαφών και υλικών που δεν απορροφούν τη θερμότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας.

«Είναι πολύ λιγότερο ακριβό να ζεστάνεις ένα σπίτι [τον χειμώνα] από το να ψύξεις το καλοκαίρι», εξηγεί η Τζέικομπς.

Πέραν από τα συμβατικά ρυπογόνα μέσα θέρμανσης και ψύξης εν τω μεταξύ υπάρχουν πλέον ευρύτερα διαθέσιμες και άλλες επιλογές, πιο αποδοτικές και λιγότερο ενεργοβόρες, αν και ακόμη πιο ακριβές, όπως π.χ. οι αντλίες θερμότητας.

Σε κάθε περίπτωση, η μακροπρόθεσμη λύση ήταν και παραμένει μια. Δεν είναι άλλη από τη δραστική μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και άλλων αερίων του θερμοκηπίου.