Οι ταινίες της εβδομάδας – Χρυσή μετριότητα και μια χρυσή επανέκδοση

Βαθμολογία

5: εξαιρετική

4: πολύ καλή

3: καλή

2: ενδιαφέρουσα

1: μέτρια

0: απαράδεκτη

«Στα άκρα» («Entre la vie et la mort», 2022, Βέλγιο / Γαλλία / Ισπανία)

Τόσο λόγω του «αστυνομικού» θέματός της, όσο και για τον γλαφυρό τρόπο αφήγησης η ταινία του Χιλιανού Τζιορντάνο Γκεντερλίνι ξεχωρίζει από την πλούσια σε γαλλοφωνία σοδειά της νέας κινηματογραφικής εβδομάδας. Πραγματεύεται την προσπάθεια ενός σιωπηλού και μοναχικού οδηγού τρένων στο μετρό των Βρυξελλών (Αντόνιο Ντε λα Τόρε) να βρει την άκρη στην υπόθεση θανάτου του γιού του, ο οποίος έπεσε στις ράγες του τρένου που οδηγούσε ο ίδιος (σκηνή με την οποία η ταινία αρχίζει). Σύντομα αντιλαμβάνεσαι ότι ο Γκεντερλίνι έχει σχηματίσει στο μυαλό του μια ταινία «εκδίκησης» με νουάρ ατμόσφαιρα συνδυασμένη με σεναριακές ανατροπές που στόχο έχουν να ξαφνιάσουν και τον τραυματισμένο ψυχικό κόσμο του οδηγού ο οποίος είναι Ισπανός μετανάστης στο Βέλγιο και όλα δείχνουν ότι από μόνος του κρύβει κάποιο μυστήριο. Ανάμεσα στον κεντρικό ήρωα και την αστυνομικό που έχει αναλάβει την υπόθεση (η Μαρίν Βαχτ που θαυμάσαμε στην «Νέα & όμορφη» του Φρανσουά Οζόν αλλά που δεν είχε την συνέχεια που κανείς θα περίμενε) δείχνει ότι πάει να δημιουργηθεί μια πολύ ενδιαφέρουσα σχέση, πόσο μάλλον από το γεγονός ότι προϊστάμενος της αστυνομικού είναι ο ίδιος ο πατέρας της (Ολιβιέ Γκουρμέ). Αυτό το γεγονός δίνει στην ταινία και μια διάσταση οικογενειακού δράματος, στοιχείο ωστόσο που δεν ισορροπεί και τόσο αρμονικά με την υπόλοιπη ταινία. Σε κάθε περίπτωση, το «Στα άκρα» έχει ρυθμό, παρότι πολλά από τα όσα συμβαίνουν μοιάζουν να προσφέρουν περισσότερο «σάλτσα» και λιγότερο ουσία.

Βαθμολογία: 2 ½

ΑΘΗΝΑ: ΔΑΦΝΗ – ΚΑΡΜΕΝ – ΣΤΕΛΛΑ – ΜΑΡΙΛΕΝΑ – ΛΑΟΥΡΑ – ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ – ΜΙΜΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ – ΦΛΕΡΥ – ΑΙΓΛΗ ΧΑΛΑΝΔΡΙ – ΑΙΓΛΗ ΣΑΡΩΝΙΔΑ – ΣΙΝΕ ΒΑΡΚΙΖΑ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: ΑΛΕΞ

——————————————————

«Αϊφελ» («Eiffel», Γαλλία, 2021)

«Η ζωή με έμαθε να αποφεύγω τις εκπλήξεις» ακούμε κάποια στιγμή στην ταινία του Μαρτέν Μπουρμπουλόν, όμως όπως συχνά συμβαίνει σε όσους προσπαθούν να τις αποφύγουν, οι εκπλήξεις ήταν που όρισαν τελικά την ζωή του κεντρικού ήρωα της ιστορίας, του Γάλλου μηχανικού Γκουστάβ Αϊφέλ (Ρομάν Ντουρίς) υπεύθυνου για την δημιουργία του πασίγνωστου σιδερένιου μνημείου στο Παρίσι βάρους 10.000 τόνων). Εδώ όμως, η ίδια η κατασκευή του Πύργου του Αϊφελ (1889) μοιάζει περισσότερο με πρόσχημα: η πραγματική φύση της ταινίας είναι εκείνη του ερωτικού δράματος, το αλλόκοτο (και τραγικό) love story ανάμεσα στον Αϊφέλ και μια γυναίκα από το παρελθόν του (Εμα Μακέι) που εμφανίζεται στην ζωή του, ακριβώς την στιγμή που προσπαθεί να κτίσει τον πύργο, μόνος εναντίον όλων (όλο σχεδόν το Παρίσι είχε στραφεί εναντίον του Αϊφέλ με διαδηλώσεις στους δρόμους κ.ο.κ.). Το πυρακτωμένο πάθος αυτής της σχέσης είναι ο κινητήριος μοχλός μιας ταινίας που μάλλον «από σπόντα» λειτουργεί και εκπαιδευτικά, παρουσιάζοντας άγνωστες στο ευρύ κοινό πτυχές γύρω από την κατασκευή του σιδερένιου μνημείου. Μοιράζοντας ισομερώς την ταινία ανάμεσα σε παρελθόν (στο Μπορντό όπου ο Αϊφέλ είχε αναλάβει την κατασκευή μιας γέφυρας) και παρόν (στο Παρίσι), ο Μπουρμπουλόν δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο λεπτομερές ντεκόρ και τα κοστούμια, φτιάχνοντας ένα ατμοσφαιρικό μεν αλλά κάπως μονότονο δράμα περιόδου που ενώ το παρακολουθείς με περιέργεια, με ένα περίεργο τρόπο σε κρατά σε απόσταση.

Βαθμολογία: 2

ΑΘΗΝΑ: ΑΘΗΝΑΙΑ – ΧΛΟΗ – ΨΥΧΙΚΟ – ΦΙΛΟΘΕΗ – ΑΡΤΕΜΙΣ – ΠΑΛΛΗΝΗ – ΑΛΣΟΣ Ν. Φιλαδέλφεια – ΛΙΛΑ – ΑΜΥΝΤΑΣ – ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ – ΟΝΑΡ κ.ά. ΘΕΣ/ΚΗ: ΑΛΕΞ – ΠΑΝΟΡΑΜΑ κ.α.

——————————————————

«Η πανσιόν» («Maison de retraite», Γαλλία, 2022)

Τα γερόντια έχουν τον τελευταίο λόγο στην γαλλική κομεντί του Τομά Ζιλού, η δράση της οποίας είναι τοποθετημένη σε έναν οίκο ευγηρίας στον οποίο θα πρέπει να δουλέψει ένας ατίθασος νεαρός (Κεβ Ανταμς) που καταδικάστηκε σε 300 ώρες εθελοντικής εργασίας προκειμένου να μην μπει στην φυλακή. Προβλέψιμης εξέλιξης αλλά με μπόλικες ευχάριστες στιγμές, η ταινία κτίζει την σταδιακή «μεταμόρφωση» του κεντρικού της ήρωα χάρη στην συμπάθεια που τελικά θα νιώσει απέναντι σε μια παρέα ηλικιωμένων όπου ηγέτης είναι ένας φαινομενικά δύστροπος αλλά κατά βάθος τρυφερός πρώην πυγμάχος (έχει την μορφή ενός παραφουσκωμένου αλλά πάντα γοητευτικού Ζεράρ Ντεπαρντιέ και η αλήθεια είναι ότι ο ρόλος του ταιριάζει γάντι). Γέλιο και συγκίνηση πάνε μαζί, η ώρα περνά ευχάριστα και ως εκεί. Κλασική περίπτωση γαλλικής ταινίας που τα παλαιότερα χρόνια ήταν προορισμένη να γίνει αμερικάνικο ριμέικ – και θα μπορούσε όντως, ίσως με τον Τζον Γκούντμαν στον ρόλο του πρώην πυγμάχου και τον Kέβιν Χαρτ σε εκείνο του νεαρού.

Βαθμολογία: 2 ½

ΑΘΗΝΑ: ΑΙΓΛΗ ΧΑΛΑΝΔΡΙ – ΦΛΟΙΣΒΟΣ – ΜΑΡΙΛΕΝΑ – ΑΕΛΛΩ – ΠΑΛΑΣ ΠΑΓΚΡΑΤΙ – ΑΙΓΛΗ ΣΑΡΩΝΙΔΑ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: ΕΛΛΗΝΙΣ κ.α.

——————————————————

«Μυστικός πράκτορας OSS 177: Από την Αφρική με αγάπη» («OSS 117: Alerte rouge en Afrique noire, Γαλλία, 2021)

Την εποχή που ο Ζαν Ντιζαρντέν υποδυόταν τον πράκτορα ΟSS 117 στις ταινίες του Μισέλ Χαζαναβίσιους, ούτε τον πρώτο έπαιρνε κανείς στα σοβαρά, ούτε τον δεύτερο. Μετά βέβαια έκαναν το «The artist» και με τα Οσκαρ που ακολούθησαν όλοι ξαφνικά θυμήθηκαν να υποκλιθούν στο μεγάλο ταλέντο τους… Η επιστροφή του πρώτου στα παλιά έγινε με αυτή τη νέα κωμωδία κατασκοπείας OSS 117, που τοποθετείται στη δεκαετία του 1980 και δεν σκηνοθέτησε ο Χαζαναβίσιους αλλά ο Νικολά Μπεντός. Η ιστορία θα βρει τον νάρκισσο και ολίγον μπούφο πράκτορα πρώτα στο Αφγανιστάν (να υποφέρει από τα βασανιστήρια των «κακών» Ρώσων), εν συνεχεία στο Παρίσι όπου θα πρέπει να γίνει εξπέρ της τότε πληροφορικής και τέλος στην Αφρική, όπου θα πρέπει να σώσει έναν άλλο, νεότερό του πράκτορα (Πιερ Νινέ). Προσωπικά την διασκέδασα όχι τόσο σαν spoof των ταινιών Τζέιμς Μποντ (γιατί αυτό στην ουσία είναι), όσο για το πέρα για πέρα μη πολιτικά ορθό χιούμορ της καθότι στην δεκαετία του 1980 το σινεμά δεν αυτολογοκρινόταν ακόμα λόγω του εφιάλτη της πολιτικής ορθότητας.

Βαθμολογία: 2

(δεν υπήρξε ενημέρωση από την εταιρία διανομής για τις αίθουσες)

——————————————————

«Τελευταίο καλοκαίρι» («Murina», Κροατία /Σλοβενία / ΗΠΑ / Βραζιλία, 2021),

Συμπαθητική είναι και η εικόνα που αφήνει το ντεμπούτο στην σκηνοθεσία μεγάλου μήκους μυθοπλασίας της κροάτισας Αντονέτα Αλαμάτ Κουσιγιάνοβιτς Με φόντο το μαγευτικό τοπίο της ηλιόλουστης θάλασσας της Κροατίας, παρακολουθούμε ένα παράξενο οικογενειακό δράμα με κεντρικά πρόσωπα έναν δημαγωγικό πρώην ναυτικό (Λέον Λούτσεφ), την υπομονετική γυναίκα του (Ντανιέλα Κούρτσιτς), την ανήσυχη κόρη του (Γκράτσια Φιλίποβιτς) και έναν πάμπλουτο, cool φίλο του (Κλιφ Κέρτις) που τον γνωρίζει από πολύ παλιά και υποτίθεται ότι λειτουργεί ως διαμεσολαβητής για την πώληση του εκεί σπιτιού του πρώτου. Βαρόμετρο της ιστορίας είναι η κόρη, αγέλαστη, ντροπαλή, καταπιεσμένη, την οποία η Κουσιγιάνοβιτς δεν χορταίνει να κινηματογραφεί με τα ολόσωμα μαγιό της αφήνοντας την ταινία να κυλήσει σε χαλαρούς ρυθμούς παρά τις εντάσεις που επικρατούν ανάμεσα σε όλα τα πρόσωπα. Περιμένεις την «έκρηξη», προφανώς και η κλιμάκωση έρχεται καλά. Η ρήξη της κόρης με τον πατέρα, η υπόγεια αντιζηλία με την πανέμορφη μητέρα της και η έλξη της προς τον επισκέπτη που δείχνει έτοιμος να της προσφέρει όλα όσα ο πατέρας της της απαγορεύει, δημιουργούν ένα δίχτυ συναισθημάτων ικανό να σε κρατήσει κοντά του μέχρι το φινάλε, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το «Τελευταίο καλοκαίρι» είναι μια ταινία που μένει αξέχαστη.

Βαθμολογία: 3

ΑΘΗΝΑ: ΒΟΞ – ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΕΛΛΑΔΑΣ – ΔΙΟΝΥΣΙΑ – ΦΙΛΙΠ κ.α.

——————————————————

Προβάλλεται τέλος, η «Αμίρα» («Amira», Αιγυπτος/ Ιορδανία, 2021), τελευταία δημιουργία του Αιγύπτιου Μοχαμέντ Ντιάμπ σεναριογράφου και σκηνοθέτη ταινιών που έχουν παρουσιάσει ιδιαίτερη ευαισθησία απέναντι σε γυναικεία ζητήματα χωρών όπως η πατρίδα του όπου η γυναίκα εξακολουθεί να καταπιέζεται («Η κλούβα», «Οι γυναίκες του λεωφορείου 678»). Εδώ όλα ξεκινούν από την ανακάλυψη μιας 17 χρονης της Αμίρα (Τάρα Αμπούντ) ότι ο πατέρας που την μεγάλωσε είναι στείρος, γεγονός που κινητοποιεί όλη την οικογένεια για την ανεύρεση του βιολογικού. Το ίδιο περίπου θέμα, ή μια παραλλαγή του είχε χειριστεί με μεγαλύτερη ευστοχία ο Τυνήσιος Μεχντί Μπαρσαουί στην ταινία «Ενας γιος» που είδαμε πρόπερσι. Εδώ, πολλά τα τηλεφωνήματα, πολλά τα οικογενειακά συμβούλια, πολλές οι φωνές, πολλή η υστερία.

Βαθμολογία: 2

ΑΘΗΝΑ: ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΧΑΛΑΝΔΡΙ – ΦΛΕΡΥ

——————————————————

Επανεκδόσεις

«Ανατολικά της Εδέμ» («East of Eden», ΗΠΑ, 1955). Στην Καλιφόρνια του 1913, ένας ατίθασος έφηβος (Τζέιμς Ντιν) εξεγείρεται κατά του πατέρα του (Ρέιμοντ Μάσεϊ), συγκρούεται με τον αδελφό του (Ρίτσαρντ Νταβάλος) και ανακαλύπτει ότι η μητέρα του (Τζο Βαν Φλιτ) την οποία θεωρούσε πεθαμένη, διευθύνει οίκο ανοχής. Από τις τρεις ταινίες της σύντομης καριέρας και ζωής του Τζέιμς Ντιν ως πρωταγωνιστή (μαζί με τον «Επαναστάτη χωρίς αιτία» και τον «Γίγαντα»), το «Ανατολικά της Εδέμ» είναι μακράν η σημαντικότερη. Ο Ελία Καζάν βρήκε την αρμονία ανάμεσα στον ρεαλισμό και την σχεδόν μυθική, σύλληψη ενός κόσμου όπου το καλό αντιμάχεται το κακό – έτσι δηλαδή όπως η ιστορία παρουσιάζεται στο αριστούργημα της αμερικανικής λογοτεχνίας του 20ού αιώνα που έγραψε ο νομπελίστας Τζον Στάινμπεκ (ενδεχομένως πατώντας πάνω στην βιβλική ιστορία Κάιν – Αβελ). Σπουδαίο σινεμά, ένα πραγματικά χορταστικό CinemaScope έπος, προτάθηκε για τέσσερα Οσκαρ και απέσπασε το Β’ γυναικείου ρόλου για την «άπιαστη» Βαν Φλιτ (οι υπόλοιπες υποψηφιότητες ήταν για τον Ντιν – Α ρόλου, για τον Καζάν – σκηνοθεσίας και για τον Πολ Οσμπορν -σεναρίου βασισμένου σε ξένο υλικό).

Βαθμολογία: 4

ΑΘΗΝΑ: ΖΕΦΥΡΟΣ – ΑΤΕΝΕ – ΟΑΣΙΣ κ.α

«Δολοφόνος για γέλια» («The battle of the sexes», Αγγλία, 1960). Γυρισμένη τρία χρόνια πριν από τον πρώτο πραγματικά μεγάλο κινηματογραφικό θρίαμβο του Πίτερ Σέλερς (1925-1980), τον «Ροζ πάνθηρα», αυτή η σχετικά ξεχασμένη «σκοτεινή» κωμωδία του Τσαρλς Κράιτον («Ένα ψάρι που το έλεγαν Γουάντα») ανήκει στις λιγότερο γνωστές του σπουδαίου βρετανού ηθοποιού, ο οποίος όπως πάντα, έτσι και εδώ είναι έκτακτος ενώ παίζει τον συνεσταλμένο λογιστή που νιώθει αποφασισμένος να δολοφονήσει την Αμερικανίδα εμπειρογνώμονα αποτελεσματικότητας (Κονστάνς Κάμινγκς) της παραδοσιακής επιχείρησης υφαντουργίας στην οποία εργάζεται.

Βαθμολογία: 3

ΑΘΗΝΑ: ΘΗΣΕΙΟ

«Το μουσικό δωμάτιο» («Jalsaghar», Ινδία, 1958). Η παρακμή του παλιού αριστοκρατικού κόσμου που αργοπεθαίνει μέσα στην μούχλα του αρνούμενος να ακολουθήσει τα φρέσκα βήματα του καινούργιου, αποκρυσταλλώνεται μέσα στο μουσικό δωμάτιο στο οποίο ένας αριστοκράτης (Τσαμπί Μπισγουάς) έχει ζήσει θεσπέσιες στιγμές αλλά αρνείται πλέον να παραδεχθεί ότι είναι πια το κελί του. Η τέταρτη ταινία του γκουρού του ινδικού σινεμά Σταγιαζίτ Ρέι (1921–1992) προβάλλεται σε ψηφιακά αποκατεστημένη κόπια.

Βαθμολογία: 3

ΑΘΗΝΑ: ΣΤΟΥΝΤΙΟ – ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ

(Πηγή: tovima.gr)