Στη χώρα τους ζουν υπό τον τρόμο των Ταλιμπάν. Στους προσφυγικούς καταυλισμούς τρίτων χωρών υπό βία και διακρίσεις. Η έξοδος διαφυγής προς τη Δύση δεν είναι για όλους ανοιχτή
Ο Καρίμ θυμάται με τρόμο την ημέρα που οι αδίστακτοιΤαλιμπάν μπήκαν στην Καμπούλ και κατέλαβαν την εξουσία στο Αφγανιστάν, στις 15 του περσινού Αυγούστου. «Ένιωσα σαν να πεθαίνω», εξιστορεί. «Σκεφτόμουν ότι θα με έβρισκαν σε λίγες μέρες και θα με σκότωναν».
Κλεισμένος τώρα στο σπίτι του, νιώθει ότι ζει σε φυλακή. Κανείς από την οικογένειά του δεν γνωρίζει ότι είναι ομοφυλόφιλος. Αν το μάθαιναν, λέει, θα τον σκότωναν…
Η αφγανική κοινωνία γενικότερα έχει παραδοσιακά εχθρική στάση απέναντι στην κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ+. Ακόμη και υπό την προηγούμενη φιλοδυτική κυβέρνηση οι ομοφυλοφιλικές σχέσεις ήταν παράνομες και οι παραβάτες μπορούσαν να τιμωρηθούν με φυλάκιση έως και δύο ετών.
Με τους Ταλιμπάν ωστόσο η κατάσταση έχει γίνει πραγματικά εφιαλτική.
Οι αναφορές πληθαίνουν για φρικτές δολοφονίες μελών της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+. Κατά τους Ταλιμπάν, υπήρχαν μόνο δύο κατάλληλες ποινές, αμφότερες θανατικές. «Ή λιθοβολισμός ή η “ανατροπή τοίχου”», είχε δηλώσει ένας δικαστής του καθεστώς τους στη γερμανική ταμπλόιντ Bild. Στην τελευταία περίπτωση, το θύμα καταπλακώνεται κυριολεκτικά από έναν τοίχο.
Η Αζίζ, μια 27χρονη τρανς, ζει και αυτή μέσα στον φόβο. «Κανείς δεν με σέβεται», λέει. «Στην οικογένειά μου θεωρούν ότι τους έχω απογοητεύσει. Ο κόσμος στο δρόμο με βρίζει. Οι θρησκευόμενοι με μισούν. Πολλές φορές ακούω πλήθος να γελά πίσω από την πλάτη μου», περιγράφει.
Αποκαλύπτει ωστόσο και τη διπλοπροσωπία της σκοταδιστικής νέας πραγματικότητας στο Αφγανιστάν. «Κάποιοι μου ζητούν ακόμη και σεξ», τονίζει. «Αν αρνηθώ, απειλούν να αποκαλύψουν την ταυτότητά μου»…
Εγκλωβισμένοι στη φρίκη
«Πολλοί ΛΟΑΤΚΙ+ στο Αφγανιστάν κατήγγειλαν ότι υπέστησαν βία, σεξουαλική επίθεση ή απειλήθηκαν άμεσα από μέλη των Ταλιμπάν λόγω του σεξουαλικού προσανατολισμού ή της ταυτότητας φύλου τους», ανέφεραν σε πρόσφατη έκθεσή τους οι οργανώσεις Human Rights Watch και OutRight Action International.
«Άλλοι ανέφεραν κακοποίηση από μέλη της οικογένειας, γείτονες ή/ και συντρόφους που τώρα υποστηρίζουν τους Ταλιμπάν ή θεώρησαν ότι έπρεπε να αναλάβουν δράση για τη δική τους ασφάλεια».
Με την πολύπαθη χώρα να βρίσκεται πλέον στα πρόθυρα μιας ανθρωπιστικής καταστροφής, ελλείψει τροφίμων και με την οικονομία κατεστραμμένη, τα δεινά των ΛΟΑΤΚΙ+ Αφγανών δείχνουν να έχουν σχεδόν ξεχαστεί από τη διεθνή κοινότητα.
Για πολλούς, η μοναδική πλέον επιλογή είναι να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους.
Όμως και αυτό αποδεικνύεται πιο εύκολο στα λόγια, παρά στην πράξη. Ακόμη και για αυτούς που το έχουν καταφέρει…
Ο 22χρονος Αχμέντ από τη Χεράτ για παράδειγμα έχει διαφύγει στο Ιράν, καθώς ο σεξουαλικός προσανατολισμός του και το γεγονός ότι μιλούσε για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ τον είχαν βάλει εδώ και καιρό στο «στόχαστρο» των Ταλιμπάν.
Όμως ούτε εκεί μπορεί να ζήσει ελεύθερος υπό το θεοκρατικό καθεστώτος της Τεχεράνης.
Στην ίδια κατάσταση βρίσκονται αλλού, εκτός Αφγανιστάν, πολλοί ομοεθνείς του…
Ξεχασμένοι σε μια νέα «κόλαση»
Ο «Μπινιαμίν» (πρόκειται για ψευδώνυμο) είναι 19 ετών, ομοφυλόφιλος και ζει σε καταυλισμό προσφύγων από τον περασμένο Οκτώβριο. Φοβάται όμως να βγει από τον χώρο όπου φιλοξενείται.
Περιμένει μήνα με τον μήνα να πάρει το «πράσινο φως» για μετεγκατάσταση σε κάποια χώρα της Δύσης. Προς το παρόν, όπως και άλλοι ΛΟΑΤΚΙ+ Αφγανοί, υπόκειται σε λεκτική, σωματική και σεξουαλική βία.
«Προσπάθησαν να με βιάσουν», λέει στη βρετανική εφημερίδα i που επικοινώνησε μαζί του με τη μεσολάβηση μιας ΜΚΟ, μέσω διερμηνέα και κλήσης στο WhatsApp.
Λόγω του άμεσου κινδύνου που αντιμετωπίζει, δεν ήθελε να δημοσιοποιηθεί η χώρα όπου βρίσκεται. Όμως και εκεί, επεσήμανε, η ομοφυλοφιλία είναι παράνομη.
Στον ένα χρόνο που έχει μεσολαβήσει από τότε που κατέλαβαν την εξουσία οι Ταλιμπάν, είναι ένα από τα λίγα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα που ξένες ΜΚΟ κατάφεραν να φυγαδεύσουν από το Αφγανιστάν. Μέχρι στιγμής όμως το ταξίδι της σωτηρίας έχει μείνει στη μέση.
Οι βασικοί λόγοι είναι επισήμως γραφειοκρατικοί και επί της ουσίας η παρελκυστική στάση χωρών της Δύσης, που έπειτα από έναν 20ετή ατελέσφορο πόλεμο στα αφγανικά εδάφη απέσυραν πέρυσι σαν κυνηγημένες όλες τις στρατιωτικές δυνάμεις.
Τώρα υποδέχονται άτομα όπως ο «Μπινιαμίν» με το «σταγονόμετρο». Στη χώρα που τώρα φιλοξενείται «δεν μας θεωρούν ανθρώπους», υπογραμμίζει ο νεαρός Αφγανός. «Μας έχουν ως σκλάβους ή σεξουαλικά αντικείμενα».
«Μας απειλούν, μας εκφοβίζουν κάθε μέρα», διαμαρτύρεται. «Κι έτσι μένουμε όλοι στα δωμάτιά μας». Όμως ούτε και έτσι είναι ασφαλείς. Οι πόρτες δεν έχουν κλειδαριές.
Για ένα διάστημα μετά την απόπειρα βιασμού του ο «Μπινιαμίν» έσερνε κάθε βράδυ ένα βαρύ αντικείμενο πίσω από την πόρτα πριν πέσει να κοιμηθεί. Τώρα, ξαπλώνει στο κρεβάτι και αναρωτιέται πότε θα δεχτεί την επόμενη επίθεση.
Η κατάθλιψη, λέει, έχει γίνει άλλη μια απειλή. Μερικά από τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα στον καταυλισμό βρίσκονται ήδη σε επιτήρηση για τάσεις αυτοκτονίας.
“I felt like I’d been reborn.” – Bella’s words on starting a new life in the U.K. She faced death in Afghanistan as she’s transgender and fears for many other LGBT people still there Hear how some of the evacuated group are starting over #FiveMinutesOnhttps://t.co/XLfw4j2mg8
Πολλά από τα προγράμματα μετεγκατάστασης δυτικών χωρών απαιτούν από τα ΛΟΑΚΤΙ+ άτομα να παρουσιάσουν αποδείξεις ότι βρίσκονται σε κίνδυνο. Δεν αρκεί να είσαι απλώς μέλος της κοινότητας.
Η διαδικασία συνήθως περνά μέσα από υπηρεσίες του ΟΗΕ και είναι εξαιρετικά χρονοβόρα. Ο Καναδάς έχει επιτρέψει σε κάποιους να μετεγκατασταθούν στα εδάφη της. Η Βρετανία έχει μέχρι στιγμής δεχθεί λιγότερους από 50 Αφγανούς με βάση τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή την ταυτότητα φύλου.
Οι 30 φυγαδεύτηκαν στο πλαίσιο μια άκρως μυστικής αποστολής λίγο μετά την ανάκτηση της εξουσίας από τους Ταλιμπάν, όπως αποκαλύπτει τώρα το BBC. Οργανώθηκε, αναφέρει, από τη βρετανική κυβέρνηση και φιλανθρωπικές οργανώσεις.
Μεταξύ αυτών που απομακρύνθηκαν είναι και η Μπέλα, μια Αφγανή δασκάλα που κρατούσε επτασφράγιστο μυστικό στη χώρα της το γεγονός ότι ήταν τρανς.
Αρχικά μεταφέρθηκαν όλοι μαζί σε τρίτη χώρα, μέχρι να ολοκληρωθεί η γραφειοκρατική διαδικασία. Όταν έφτασαν στη Βρετανία εγκαταστάθηκαν σε ξενοδοχεία καραντίνας, όπως προβλεπόταν λόγω της COVID-19.
Συμμετείχαν σε σεμινάρια και εργαστήρια, μαθαίνοντας για τη ζωή στη νέα τους πατρίδα, έλαβαν ψυχολογική υποστήριξη και εκπαίδευση σε θέματα σεξουαλικής υγείας.
Χρειάστηκαν περισσότεροι από επτά μήνες για να συγκεντρώσουν όλα τα έγγραφα που απαιτούνταν για να μπορέσουν να αναζητήσουν μια θέση εργασίας και να κάνουν μια νέα αρχή, σε μια άγνωστη χώρα.
Αφού έζησε μήνες σε ένα ξενοδοχείο, η Μπέλα έχει εγκατασταθεί πια σε μια γκαρσονιέρα στο Μπράιτον. Εκτός από στέγη, της παρέχεται ένα επίδομα περίπου 80 λιρών την εβδομάδα για να ζήσει.
Η κατάσταση δεν ρόδινη, σίγουρα όμως είναι καλύτερη από εκείνη στο Αφγανιστάν. Είναι πια ελεύθερη, χωρίς να κρύβεται.
Οι Παλαιστίνιοι κατηγορούν το Ισραήλ ότι επιδίδεται σε ενέργειες «εθνοκάθαρσης» με στόχο να απομακρύνει τους κατοίκους των περιοχών αυτών και να δημιουργήσει εκεί ουδέτερη ζώνη
Η Τουρκία φαίνεται να υπολογίζει πως οι νέοι ηγέτες της Συρίας πρόκειται να λάβουν μέτρα για να εκδιώξουν τις μαχητικές δυνάμεις των Κούρδων από τα εδάφη
Ζούμε σε μια εποχή με γρήγορους και έντονους ρυθμούς, που πολλά πράγματα μπορούν να φέρουν την καθημερινότητά μας άνω κάτω. Για αυτό ο αυτοέλεγχος είναι σημαντικός.
