Την απειλή της… πράξη -και μάλιστα νωρίτερα από το αναμενόμενο- έκανε η Αγκυρα που έβγαλε για έρευνες το «Abdulhamid Han», το τέταρτο γεωτρύπανό της.

Το τουρκικό ερευνητικό σκάφος εξήλθε αιφνιδίως από το λιμάνι Τασουκού της Τουρκίας και κατευθύνεται νοτιοδυτικά σύμφωνα με την ιστοσελίδα Marine Traffic. Το «Abdulhamid Han» συνοδεύεται από το ανεφοδιαστικό «Ιλχάν», ενώ κοντά του πλέει, ακόμα, ένα ρυμουλκό καθώς και ένα πολεμικό πλοίο του τουρκικού στόλου.

H έξοδος του τουρκικού σκάφους στο Αιγαίο επιβεβαιώνεται και από το ΓΕΝ, με τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις να παρακολουθούν στενά τις κινήσεις του τουρκικού σκάφους και να ήδη βρίσκονται σε επιφυλακή.

Δείτε χάρτη με την τοποθεσία που βρίσκεται

Είχαν προαναγγείλει την έξοδο στις 9 Αυγούστου

Οι Τούρκοι είχαν προαναγγείλει την έξοδο του ερευνητικού για τις 9 Αυγούστου. Ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας, Φατίχ Ντονμέζ, είχε δηλώσει ότι το γεωτρύπανο θα κάνει έρευνες «εντός των τουρκικών θαλασσίων περιοχών ευθύνης».

Όπως είχε μεταδώσει το Γαλλικό Πρακτορείο «το τουρκικό γεωτρύπανο Adbulhamid Han θα ξεκινήσει μια αποστολή στη Μεσόγειο στις 9 Αυγούστου αναχωρώντας από το λιμάνι της Μερσίνας» στα νότια της χώρας.

Στα τέλη Ιουνίου τα τουρκικά ΜΜΕ ανέφεραν ότι η πρώτη περιοχή ερευνών του νέου τουρκικού γεωτρύπανου θα είναι η Ανατολική Μεσόγειος. «Το τεράστιο πλοίο μήκους 238 μέτρων και πλάτους 42 μέτρων θα προχωρήσει τις εργασίες του στην ‘Γαλάζια Πατρίδα’ και ήδη προκαλεί το ενδιαφέρον των πολιτών» μετέδιδε το τουρκικό κανάλι A Haber.

Πριν από τρεις ημέρες, στις 27 Ιουλίου, ο κατοχικός ηγέτης, Ερσίν Τατάρ, στη διάρκεια επίσκεψης στην Τουρκία, φωτογραφήθηκε μπροστά από το τουρκικό γεωτρύπανο.

Μάλιστα ανέβασε στο Twitter την φωτογραφία μαζί με ανάρτηση. «Στο Taşucu (επαρχία Μερσίνας), όπου ήρθα από την Κερύνεια με το θαλάσσιο λεωφορείο, συνεχίζονται οι προετοιμασίες για το πλοίο γεώτρησης Abdülhamid Han. Οι προσπάθειες και οι σεισμικές έρευνες που γίνονται για τα δικαιώματα και τα συμφέροντά μας στην Τουρκική Δημοκρατία και στη Γαλάζια Πατρίδα συνεχίζονται με αποφασιστικότητα».

Πού θα κατευθυνθεί

«Αποφασίσαμε να συνεχίσουμε τις έρευνες και γεωτρήσεις, που προηγουμένως πραγματοποιούσαμε μισθώνοντας γεωτρύπανα, με δικά μας μέσα» σημείωνε τις προηγούμενες ημέρες ο τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, για να προσθέσει ότι η Τουρκία κάνει αισθητή την παρουσία της «και στην Ανατολική Μεσόγειο».

Με το βλέμμα σε Ελλάδα και Κύπρο, ο τούρκος πρόεδρος είχε αφήσει και τότε – όπως συνήθως, άλλωστε – αιχμές εναντίον της Ελλάδας και της Κύπρου, λέγοντας πως «εμείς ούτε σφετεριζόμαστε τα δικαιώματα κανενός, ούτε παραχωρούμε τα δικά μας δικαιώματα σε κλέφτες».

«Ποτέ δεν επιτρέψαμε να καπηλευτούν κάτι που είναι δικό μας με βία ή απειλές. Βλέπουμε την ενέργεια, όχι ως στοιχείο έντασης και σύγκρουση, αλλά ως το κλειδί της περιφερειακής συνεργασίας. Γι’ αυτό προσπαθούμε να συνεργαστούμε με τους παίκτες της περιοχής. Τα αποτελέσματα των επαφών μας, θα τα δούμε το επόμενο διάστημα» έλεγε ο Ερντογάν – και ήταν σαν να μιλούσε ο μεγαλύτερος προστάτης της ειρήνης και εχθρός της «έντασης»…

Παράλληλα, οι ανακοινώσεις του αντιπροέδρου, Φατίχ Οκτάι, από τα Κατεχόμενα ενίσχυαν την αίσθηση ότι το γεωτρύπανο θα κατευθυνθεί προς την ΑΟΖ της Κύπρου, ως το πλέον «ασφαλές» πεδίο προκλήσεων της Άγκυρας.

Όπως επεσήμανε ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, Πέτρος Λιάκουρας, (Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ), το γεωτρύπανο θα πρέπει να κατευθυνθεί σε περιοχή όπου έχουν προηγηθεί σεισμικές έρευνες, τονίζοντας ότι μία γεώτρηση «δεν μπορεί να γίνει οπουδήποτε, πρέπει να έχει προηγηθεί έρευνα που θα δείξει τις ενδείξεις για την περιοχή που πιθανά υπάρχουν ιζηματογενή πετρώματα, τα οποία με την πάροδο των χρόνων έχουν μετατραπεί σε φυσικό αέριο και πετρέλαιο».

Η μία περιοχή στην κυπριακή ΑΟΖ που θα μπορούσε να κατευθυνθεί το γεωτρύπανο είναι βορειοδυτικά της Κύπρου, ανάμεσα σε Κύπρο και Τουρκία, μετά τον 30ό μεσημβρινό. Ανατολικά του Καστελόριζου. Εκεί όπου πραγματοποίησε τις σχετικές έρευνες το Φατίχ το 2019.

Είναι μία περιοχή όπου η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει ορίσει «οικόπεδα», ωστόσο όπως τόνισε ο Πέτρος Λιάκουρας πρόκειται για μη οριοθετημένη περιοχή, στην οποία η Τουρκία δεν έχει δικαίωμα να προχωρήσει σε έρευνα και γεωτρήσεις.

Το δεύτερο σενάριο είναι το τουρκικό γεωτρύπανο να κινηθεί στον κόλπο της Καρπασίας, όπου η Τουρκία είχε κάνει έρευνες το 2018 και το 2019, όπου επίσης η Άγκυρα δεν έχει δικαιώματα, καθώς πρόκειται για κατεχόμενη περιοχή και παραβιάζει την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως υπογραμμίζει ο καθηγητής.

Το τρίτο σενάριο αφορά στις περιοχές νοτιοδυτικά της Κύπρου, στο τεμάχιο 6.

«Περίπου το μισό του τεμαχίου 6 το διεκδικεί η Τουρκία ως τμήμα της τουρκικής υφαλοκρηπίδας, στο πλαίσιο οριοθέτησης ανάμεσα σε Τουρκία και Αίγυπτο, μη λαμβάνοντας υπόψιν την Κύπρο. Η Τουρκία, αν ξεκινήσει, έχει παραβιάσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας», ανέφερε ο Πέτρος Λιάκουρας.

Πρόκειται για τις τρεις περιοχές, όπου η Τουρκία έχει διεξάγει έρευνες στο παρελθόν.

Δύσκολος στόχος η Ελλάδα

Και οι τρεις, ωστόσο, αφορούν στην Κυπριακή Δημοκρατία και όχι στην Ελλάδα, που θα ήταν ένας πιο δύσκολος και επικίνδυνος στόχος για την Άγκυρα, ιδιαίτερα σε αυτή την συγκυρία, που το ΝΑΤΟ απαιτεί ενότητα και αποδοκιμάζει τις «ρωγμές».

Εάν η Τουρκία επιλέξει να κινηθεί σε περιοχές ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων – το οποίο από διπλωμάτες και αναλυτές χαρακτηρίζεται ως το πλέον δύσκολο σενάριο – αυτή η περιοχή εκτιμάται ότι θα είναι εκείνη όπου κινήθηκε το Ορούτς Ρέις το 2020.

Ωστόσο, το ενδεχόμενο αυτό δείχνει να το απομακρύνει το γεγονός ότι θα μπορούσε να προκαλέσει μία διεθνή αντίδραση, πολύ εντονότερη από ό,τι δύο χρόνια πριν, κάνοντας τις απώλειες, ίσως, μεγαλύτερες για τον Ερντογάν απ’ ό,τι τα κέρδη που θα επιδίωκε.

Το «Abdulhamid Han»

Το νέο γεωτρύπανο έχει μήκος 238 μέτρα και πλάτος 42 μέτρα, είναι 7ης γενιάς και θεωρείται το ισχυρότερο στον στόλο των γεωτρυπάνων που διαθέτει η Τουρκία.

Το γεωτρύπανο αυτό έχει πιο προηγμένη τεχνολογία από τα πλοία 6ης γενιάς, τα οποία διαθέτουν ικανότητα θαλάσσιων γεωτρήσεων υπό πολύ υψηλή πίεση σε βάθος 12.000-12.500 μέτρων. Τα 7ης γενιάς θα μπορούν να κάνουν θαλάσσια γεώτρηση σε μεγαλύτερο βάθος.

Το 2021 η Τουρκία σύναψε συμφωνία με τη νοτιοκορεατική Daewoo για την αγορά τέταρτου πλωτού γεωτρύπανου το οποίο είχε τότε την ονομασία «West Cobalt». Η Αγκυρα διαθέτει άλλα τρία γεωτρύπανα, το «Γιαβούζ», το «Κανουνί» και το «Φατίχ», τα οποία είναι 6ης γενιάς και ήδη πραγματοποιούν έρευνες στη Μαύρη Θάλασσα.

H Τουρκία το 2021 ανακοίνωσε πως έχει ανακαλύψει κοιτάσματα 400 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων στη Μαύρη Θάλασσα. Η τουρκική κυβέρνηση στοχεύει το 2026 να καλύπτει το 25% των αναγκών της σε φυσικό αέριο από τα συγκεκριμένα κοιτάσματα και προγραμματίζει να συνεχίσει τις έρευνές της. Σήμερα, το 44,9% του αερίου της το αγοράζει από τη Ρωσία, το 16,1% από το Ιράν και το 15% από το Αζερμπαϊτζάν.

Headlines