Πυρηνική ενέργεια; Ναι, ευχαριστώ, είμαστε σε κρίση

Ο πυρηνικός σταθμός του Μπαταάν στις Φιλιππίνες δεν έχει παραγάγει ούτε μια κιλοβατώρα ηλεκτρικής ενέργειας από την ολοκλήρωσή του το 1984, παρά το κόστος των 2,3 δισ. δολαρίων και την υπόσχεση της ενεργειακής ασφάλειας μετά την πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του 1970.

Το εργοστάσιο είναι κληρονομιά του πρώην δικτάτορα Φερντινάντ Μάρκος. Τώρα, ο γιος του και νυν πρόεδρος Φερντινάντ Μάρκος ο νεότερος εξετάζει προτάσεις για επαναλειτουργία της εγκατάστασης, εν μέσω μιας νέας ενεργειακής κρίσης που εκτοξεύει τις τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.

Η πιθανή επαναλειτουργία του Μπαταάν είναι ένδειξη του ανανεωμένου ενδιαφέροντος για την πυρηνική ενέργεια, αναφέρει το Reuters.

Διαβάστε επίσης:

• «Εκτός ελέγχου» ο πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια στην Ουκρανία
• Γαλλία: Οι κλειστοί αντιδραστήρες επιδεινώνουν την ενεργειακή κρίση
• Γερμανία: Από το ρωσικό «μαρτύριο της σταγόνας», στη χαλάρωση του «ταμπού» της πυρηνικής ενέργειας

Κυβερνήσεις στην Ευρώπη και την Ασία επεκτείνουν τη διάρκεια ζωής γερασμένων πυρηνικών σταθμών, θέτουν εκ νέου σε λειτουργία αντιδραστήρες και επανεξετάζουν σχέδια που ματαιώθηκαν μετά το πυρηνικό ατύχημα της Φουκουσίμα το 2011.

Στην Ευρώπη, νέες επενδύσεις στην πυρηνική ενέργεια αναμένονται μετά την απόφαση της ΕΕ να εντάξει στη λίστα των «πράσινων επενδύσεων» τις πυρηνικές μονάδες και ορισμένους σταθμούς φυσικού αερίου.

Τόσο η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (ΙΕΑ) όσο και η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν στις ΗΠΑ δηλώνουν ότι η πυρηνική ενέργεια παίζει κρίσιμο ρόλο προκειμένου να μειωθούν οι εκπομπές άνθρακα και να επιτευχθεί ενεργειακή ασφάλεια, την ώρα που η Ρωσία μειώνει τις παραδόσεις φυσικού αερίου στην Ευρώπη.

Ως αποτέλεσμα, η πυρηνική ενέργεια ίσως βρίσκεται στα πρόθυρα αναβίωσης της χρυσής εποχής που ακολούθησε την πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του 1970, αν και μένει να αντιμετωπιστούν οι διαφωνίες πολιτικών και οργανώσεων και να επιλυθούν τα ζητήματα χρηματοδότησης και ασφάλειας.

Το βλέμμα στην Ασία

«Αν οι τιμές των ορυκτών καυσίμων παραμείνουν υψηλές για μια περίοδο 3-4 ετών, πιστεύω πως αυτό θα είναι αρκετό για να ξεκινήσει μια χρυσή εποχή πυρηνικής ανάπτυξης, ειδικά στην Ασία όπου υπάρχει μεγαλύτερη ευαισθησία στις τιμές αλλά και μεγαλύτερες ανάγκες» δήλωσε ο Άλεξ Ουίτγουορθ της συμβουλευτικής εταιρείας Wood Mackenzie.

H Γαλλία, η ευρωπαϊκή χώρα με τους περισσότερους αντιδραστήρες, σχεδιάζει νέες μονάδες (Reuters)

«Περίπου το 80% της αύξησης στη ζήτηση ενέργειας τα επόμενα χρόνια θα αφορά την Ασία, δεδομένης της οικονομικής επιδείνωσης στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ.

Με την κοινή γνώμη να παρακάμπτει τις επιφυλάξεις λόγω του αυξημένου κόστους της ενέργειας, νεοεκλεγέντες ηγέτες στις Φιλιππίνες, την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα σχεδιάζουν να βάλουν ξανά στην πρίζα παλιούς αντιδραστήρες και να κατασκευάσουν νέους. Στο Βιετνάμ, επίσης, δεν αποκλείεται να αναβιώσουν σχέδια για δύο πυρηνικούς αντιδραστήρες που ματαιώθηκαν το 2016 λόγω ζητημάτων ασφάλειας και χρηματοδότησης.

Στην Ευρώπη, η Βρετανία έδωσε τον Ιούλιο το πράσινο φως για το δεύτερο νέο πυρηνικό εργοστάσιο των τελεθταίων δύο δεκαετιών. Η τελική απόφαση για τη μονάδα Sizewall C αναμένεται το 2023.

Η Ασία όμως είναι η ήπειρος που θα πρωτοστατήσει στην κατασκευή νέων μονάδων, καθώς η βιομηχανία αναζητά επιπλέον ισχύ για να συμπληρώσει την παραγωγή των ΑΠΕ και να υποκαταστήσει τα ορυκτά καύσιμα.

Η εγκατεστημένη ισχύς των πυρηνικών μονάδων σε όλο τον κόσμο θα πρέπει να διπλασιαστεί έως το 2050 προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι για κλιματική ουδετερότητα, ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα η IEA. H ισχύς των αντιδραστήρων θα κινεί τα ηλεκτρικά οχήματα και θα παράγει νέα καύσιμα, όπως το υδρογόνο και η αμμωνία, για να μειωθεί η κατανάλωση ορυκτών καυσίμων.

Χαμηλό κόστος;

Νέες τεχνολογίες, όπως οι μικροί αρθρωτοί αντιδραστήρες (SMR), οι οποίοι κοστίζουν λιγότερο και κατασκευάζονται ταχύτερα, εξετάζονται στις Φιλιππίνες, τη Σιγκαπούρη και την Ιαπωνία, δήλωσε ο Πολ Στάιν, πρόεδρος της Rolls-Royce SMR, θυγατρική της Rolls-Royce που αναπτύσσει μικρούς αντιδραστήρες.

«Οι εκβιομηχανισμένες οικονομίες της Άπω Ανατολής χρειάζονται εξίσου, αν όχι περισσότερο, μια μεγάλη ώθηση στην πυρηνική ενέργεια» είπε.

Το μέσο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας από συμβατικούς αντιδραστήρες στη διάρκεια ζωής του είναι λιγότερο από το μισό σε σχέση με τους ηλεκτροπαραγωγικούς σταθμούς που καίνε φυσικό αέριο και συγκρίσιμο με το κόστος των μονάδων γαιάνθρακα, επισήμανε ο Ουίτουορθ της Wood Mackenzie.

Σήμερα, τα πυρηνικά εργοστάσια αντιστοιχούν στο 5% της ηλεκτροπαραγωγής στην περιοχή της Ασίας Ειρηνικού, ποσοστό που αναμένεται να αυξηθεί στο 8% βάσει σχεδίων που έχουν ήδη ανακοινωθεί, πρόσθεσε.

Οι αντιδραστήρες κινεζικού και ρωσικού σχεδιασμού κυριαρχούν στις μονάδες που κατασκευάζονται από το 2017, ωστόσο οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία λόγω της εισβολής στην Ουκρανία εγείρουν ερωτήματα για τους αντιδραστήρες ρωσικής τεχνολογίας.

Πρόσφατα, η Φινλανδία ακύρωσε σχέδιο για κατασκευή μονάδας από τη ρωσική Rosatom.

Σε πολλές περιπτώσεις, επίσης, τα σχέδια συναντούν καθυστερήσεις και υπερβάσεις κόστους λόγω των επιπλέον ελέγχων ασφάλειας που πραγματοποιούνται μετά το ατύχημα της Φουκουσίμα.

Για παράδειγμα, το κόστος της μονάδας Hinkley Point C που κατασκευάζει στη Βρετανία η γαλλική EDF έχει εκτοξευτεί και το εργοστάσιο θα συνδεθεί στο δίκτυο ηλεκτροδότησης με καθυστέρηση μιας ολόκληρης δεκαετίας.

Στις ΗΠΑ, δύο αντιδραστήρες προγραμματίζεται να τεθούν σε λειτουργεία στο Πλαντ Βόγκτελ της Τζόρτζια το 2023 έπειτα από καθυστέρηση έξι ετών και διπλασιασμό του κόστος στα 30 δισ. δολάρια.

Κι όμως, με τις υφιστάμενες μονάδες να πλησιάζουν στο τέλος της ζωής τους, η κυβέρνηση Μπάιντεν υλοποιεί πρόγραμμα στήριξης ύψους 6 δισ. δολαρίων, ενώ νομοσχέδιο που παρουσιάστηκε τον Ιούλιο στη Γερουσία θα επέτρεπε την κατασκευή προηγμένων νέων αντιδραστήρων και θα παρέτεινε τη ζωή παλαιότερων σταθμών, εφόσον εγκριθεί από το Κογκρέσο.

Στην Ευρώπη, τις μεγαλύτερες επενδύσεις σχεδιάζει η Γαλλία, μια χώρα όπου η πυρηνική ενέργεια δεν συναντά μεγάλες αντιδράσεις, με σχέδια για έως και 14 νέους αντιδραστήρες έως το 2050.=