Ευλογιά των πιθήκων: Η Ευρώπη δεν είναι έτοιμη

Τελικά, η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν μοιάζει να είναι έτοιμη για οτιδήποτε. Ούτε για την πανδημία που ξέσπασε το 2020, ούτε για τον πόλεμο που πυροδότησε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ούτε για την ενεργειακή κρίση και την έκρηξη του πληθωρισμού που προκλήθηκαν στη συνέχεια, ούτε βεβαίως για τον πολύ δύσκολο χειμώνα και την ύφεση που σχεδόν οι πάντες προβλέπουν ότι έρχονται.

Κάτι ανάλογο μοιάζει να συμβαίνει και στην περίπτωση της ευλογιάς των πιθήκων, τα κρούσματα της οποίας πολλαπλασιάζονται διεθνώς, με αποτέλεσμα τόσο ο Παγκόσμιες Οργανισμός Υγείας όσο και οι Ηνωμένες Πολιτείες να έχουν κηρύξει εκ νέου κατάσταση έκτακτης υγειονομικής ανάγκης. Παράλληλα, στις ΗΠΑ, στη Βρετανία και στον Καναδά δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν ήδη εμβολιαστεί κατά του νέου ιού – όχι όμως και στην ΕΕ, όπου οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι γιατροί και τα συστήματα υγείας δεν διαθέτουν τις απαιτούμενες δόσεις για να ικανοποιήσουν τα αιτήματα προς εμβολιασμό.

Διαβάστε επίσης: Ευλογιά των πιθήκων: Πόσο πρέπει να ανησυχούμε;

«Οταν πρόκειται για τα εμβόλια, φαίνεται πως η ΕΕ επαναλαμβάνει την – πολύ πρόσφατη – ιστορία της» σημειώνει χαρακτηριστικά σε ρεπορτάζ του το Politico.

Συνεχίζει δε υπενθυμίζοντας ότι «την άνοιξη του 2021 η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και η επίτροπος για ζητήματα υγείας Στέλλα Κυριακίδου ισχυρίζονταν ότι η αποτυχία της ΕΕ να διασφαλίζει εμβόλια κατά της COVID με την ίδια ταχύτητα όπως οι ΗΠΑ, το Ισραήλ και η Βρετανία οφειλόταν σε κάποιες δυσλειτουργίες της πρώτης φοράς. Και αυτό διότι, όπως έλεγαν, ήταν η πρώτη φορά που η ΕΕ προσπαθούσε να παραγάγει και να διακινήσει εμβόλια ενιαία, ενώ στη συνέχεια έμαθε το μάθημά της».

ΗΠΑ και Βρετανία

Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους: Οι Βρυξέλλες έχουν παραγγείλει, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, 163.620 δόσεις εμβολίων κατά της ευλογιάς των πιθήκων και για τα 27 κράτη-μέλη.

Την ίδια στιγμή, οι ΗΠΑ έχουν παραγγείλει περίπου 7 εκατομμύρια, δηλαδή 43 φορές περισσότερες δόσεις, ενώ από αυτές οι 320.000 έχουν ήδη χορηγηθεί και σύντομα αναμένεται σε αυτές να προστεθούν άλλες 800.000. Η δε κυβέρνηση του Λονδίνου, αν και σε κρίση, έχει ήδη παραγγείλει σχεδόν τον ίδιο αριθμό δόσεων με ολόκληρη την ΕΕ.

Για μία ακόμα φορά λοιπόν, με βάση το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του Politico, ο συντονισμός δεν λειτουργεί καλά ανάμεσα στους εταίρους. Είτε διότι η γραφειοκρατία είναι μεγάλη σε κεντρικό επίπεδο είτε διότι αρκετοί επιλέγουν να δρουν μόνοι τους, θεωρώντας πως έτσι θα έχουν το κεφάλι τους ήσυχο. Το Βερολίνο, για του λόγου το αληθές, δείχνει ότι δεν έχει αλλάξει γνώμη και στάση και, για τον λόγο αυτόν, εφαρμόζει την ίδια τακτική που είχε υιοθετήσει στις αρχές της πανδημίας της COVID-19, προκαλώντας έντονη δυσαρέσκεια και σφοδρές επικρίσεις.

Ετσι, τον Μάιο παρήγγειλε 240.000 δόσεις μόνο για τη Γερμανία, αδιαφορώντας στην πράξη για τις διαδικασίες στο πλαίσιο της HERA – της νέας υγειονομικής αρχής που συγκροτήθηκε στον απόηχο της COVID και προοριζόταν για να λαμβάνει τις σχετικές αποφάσεις και να συντονίζει τις ενέργειες σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης για όλα τα κράτη-μέλη.

Ο καθένας, μάλιστα, δίνει τη δική του εξήγηση για αυτό. Η ίδια η HERA, για παράδειγμα, ισχυρίζεται ότι έχει ζητήσει από τις Αρχές των «27» να την ενημερώσουν εάν κρίνουν αναγκαία την προμήθεια περισσότερων δόσεων, έτσι ώστε αυτή να προχωρήσει στις αναγκαίες ενέργειες. Η δε Κομισιόν αδυνατεί να δώσει απάντηση όταν ερωτάται γιατί δεν έγινε μεγαλύτερη παραγγελία εξαρχής. Οσο για τα περισσότερα κράτη-μέλη, πρακτικά… σφυρίζουν αδιάφορα, σχολιάζοντας με ένα «ναι μεν, αλλά…».

Ζήσε, Μάη μου…

«Η Κομισιόν βρίσκεται σήμερα σε στάδιο αξιολόγησης του μηχανισμού που αφορά τις κοινές προμήθειες, προκειμένου να διαπιστώσει και να αναλύσει τις πιθανές δυνατότητες που υπάρχουν για να βελτιωθεί. Τα αποτελέσματα θα είναι έτοιμα μέχρι το τέλος του έτους» είπε χαρακτηριστικά ένας κοινοτικός αξιωματούχος στη ρεπόρτερ του Politico Ελεν Κόλις όταν αυτή ζήτησε να πληροφορηθεί πού οφείλεται η μεγάλη καθυστέρηση. Με άλλα λόγια, «ζήσε, Μάη μου, να φας τριφύλλι», όπως θα έλεγε και ο σοφός λαός.

Η αλήθεια λοιπόν μοιάζει να είναι πικρή και απογοητευτική για την ΕΕ: κάθε φορά που βρίσκεται αντιμέτωπη με μια μεγάλη πρόκληση η οποία απαιτεί σοβαρές αποφάσεις και συντονισμό, παθαίνει κάτι σαν… αλλεργία. Κάτι που ισχύει ειδικά για τις μεγαλύτερες και πιο ισχυρές χώρες, οι οποίες μάλλον δυσφορούν που υπάρχουν και αυτοί οι ενοχλητικοί «μικροί» που ζητούν ισότιμη αντιμετώπιση και εγγυήσεις για τις αναγκαίες προμήθειες (όπως σε εμβόλια ή φυσικό αέριο) τις οποίες από μόνοι τους θα είναι πολύ πιο δύσκολο να διασφαλίσουν στις διεθνείς αγορές.

Αυτή φαίνεται πως είναι και η πραγματική αιτία που κρύβεται πίσω από τις δυσλειτουργίες της HERA, την οποία πολλοί δεν είδαν με καλό μάτι από την πρώτη κιόλας στιγμή. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι αυτές δεν εμφανίζονται πρώτη φορά με την υπόθεση της ευλογιάς των πιθήκων: Παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις, σε πανηγυρικούς τόνους ορισμένες φορές, η υπηρεσία δεν έχει καταφέρει να συνάψει ακόμη συμβόλαια για τις παραγγελίες δύο φαρμάκων τα οποία έχουν εγκριθεί και κυκλοφορούν κατά της COVID, του Paxlovid και της μαλνουπιραβίρης.

Τι άλλες αποδείξεις να ζητήσει κανείς;

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΑ ΝΕΑ