Η εργατική τάξη πάει στον Παράδεισο

Τον Απρίλιο του 2022 οι οικονομικές σελίδες των ιταλικών εφημερίδων διαλαλούσαν με ικανοποίηση: «Σταθερή η ανεργία στη χώρα. Ιστορική μείωση στους νέους, με ποσοστό 23,8%, το χαμηλότερο μετά το 2009…». Ο απόηχος της είδησης, που έκανε πανηγυρικά τον γύρο της Ευρώπης, δεν είχε προλάβει να κοπάσει, όταν πριν από λίγες ημέρες, μέσα σε ελάχιστο χρόνο, κατέρρευσε με κρότο.

Χρειάστηκε απλώς ένα κορίτσι της διπλανής πόρτας που δεν δίστασε να μιλήσει για να αποκαλυφθεί η σκοτεινή πραγματικότητα κάτω από τη βιτρίνα των αριθμών: Η 22χρονη Φραντζέσκα Σεμπαστιάνι από τη Νάπολι, μέσα από ένα βίντεο διάρκειας σχεδόν δυόμισι λεπτών που δημοσίευσε στην εφαρμογή ΤikΤok, αποκάλυψε τον γραπτό διάλογο που είχε στα social media με την ιδιοκτήτρια ενός εμπορικού καταστήματος που αναζητούσε υπαλλήλους για πλήρη απασχόληση.

Η εργοδότρια της πρότεινε πενθήμερη, 10ωρη εργασία, με συνεχές ωράριο το Σάββατο και μισθό 280 ευρώ – ή αλλιώς… 1,40 ευρώ την ώρα. Οταν η 22χρονη Ιταλίδα αρνήθηκε τη θέση, η ιδιοκτήτρια του καταστήματος σχολίασε: «Τελικά εσείς οι νέοι δεν θέλετε να δουλέψετε…».

Αν και μεγαλωμένη σε μια γενιά που έμαθε να θεωρεί την εκμετάλλευση νομοτέλεια, η Φραντζέσκα δεν σώπασε ενοχικά αλλά της απάντησε ευθαρσώς: «Δεν είναι έτσι. Εσείς θέλετε να δουλεύουμε με μόλις 70 ευρώ την εβδομάδα. Δεν νομίζω ότι εσείς θα το κάνατε, ούτε ότι θα στέλνατε τα παιδιά σας σε μια τέτοια δουλειά. Γιατί με αυτό το ποσό δεν καλύπτεις ούτε τα βασικά σου έξοδα»…

Την ώρα που το βίντεο της Φραντζέσκα γινόταν viral, χιλιάδες χρήστες έβλεπαν στα μάτια της 22χρονης Ναπολιτάνας την προσωπική τους ιστορία επιβεβαιώνοντας ότι η περίπτωσή της δεν είναι η εξαίρεση αλλά ο κανόνας.

Τουλάχιστον 20 εκατομμύρια εργαζόμενοι Ευρωπαίοι ανήκαν το 2017, σύμφωνα με τη Eurostat, στην κατηγορία των φτωχών, δηλαδή το γεγονός ότι εργάζονταν δεν τους εξασφάλιζε τα στοιχειώδη για τα προς το ζην. Πολλοί σχολίαζαν από κάτω: «Φτάσαμε στο σημείο όπου με την επαιτεία κερδίζεις περισσότερα και εξευτελίζεσαι λιγότερο».

Την ίδια ώρα, 500 άνθρωποι στον πλανήτη κατείχαν, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, περισσότερα χρήματα από το ΑΕΠ ολόκληρης της Αφρικής. Και ταυτόχρονα, μερικά χιλιόμετρα μακριά, η καρδιά της Ευρώπης ζούσε μερικές από τις μεγαλύτερες απεργίες των τελευταίων ετών.

Στις αρχές Ιουλίου μαζικές κινητοποιήσεις στους Γαλλικούς Σιδηρόδρομους παρέλυσαν τη χώρα. Οι εργαζόμενοι ζητούσαν από την κερδοφόρο εταιρεία αυξήσεις που να ανταποκρίνονται στο ανεβασμένο κόστος ζωής, αρνούμενοι να λάβουν ένα ποσοστό 2,2 με 3,7%, την ώρα που ο πληθωρισμός ως το τέλος του έτους εκτιμάται ότι θα φτάσει στο 8%…

Στη Βρετανία, στη Δανία, στην Ισπανία, στην ίδια την Ιταλία αλλά και αλλού, στα αεροδρόμια, στα τρένα, στον χώρο της ενέργειας, ένα καυτό απεργιακό καλοκαίρι σαρώνει την Ευρώπη – κόντρα στη θερινή ραστώνη άλλων εποχών.

Οι απεργοί βρίσκονται αντιμέτωποι με την καταστολή, όπως στη Νορβηγία όπου η κυβέρνηση επέβαλε τον τερματισμό της απεργίας στον τομέα του αερίου υιοθετώντας τις κατηγορίες περί «επιβλαβούς δράσης» και «πρόκλησης χάους»· αλλά και με τις «καλοπροαίρετες» κατηγορίες περί αναχρονιστικών μεθόδων διεκδίκησης.

Η ιστορία της Φραντζέσκα, που κάνει τον 21ο αιώνα να φαίνεται λιγότερο σύγχρονος από όσο καυχιόμαστε ότι είναι, δίνει πληρωμένη απάντηση σε όσους επικαλούνται τον όρο «αναχρονισμός» για τους πρόσφατους αγώνες των εργαζομένων. Αν είναι αυτοί ξεπερασμένοι, πόσο πιο ξεπερασμένος μπορεί να είναι ένας κόσμος στον οποίο το γεγονός ότι δουλεύεις δεν συνεπάγεται το να μπορείς να επιβιώσεις;

Σε έναν κόσμο όπου τα πάντα έχουν ιδιοκτήτη και η επιβίωση εκατομμυρίων ανθρώπων στηρίζεται σε φιλανθρωπίες, απέναντι σε κείνους που φαντασιώνονται αυτήν την πραγματικότητα ως σύγχρονη και μοντέρνα ή έστω ως αναγκαίο κακό, υπάρχουν και οι «Φραντζέσκες» που ευτυχώς επιμένουν «παλαιομοδίτικα».