Η πίστη ως πρόσχημα

Με μια περιήγηση επί τροχάδην στους εκκλησιαστικούς και παραεκκλησιαστικούς ιστότοπους, που καθημερινά ξεφυτρώνουν στο Διαδίκτυο σαν μανιτάρια, διαπιστώνουμε αρκετά ευτράπελα, όχι πάντοτε  διασκεδαστικά, ανώδυνα ή ανέξοδα. Σίγουρα εκείνη που εξαρχής βγάζει μάτι είναι η έφεση των περισσοτέρων να λοιδορούν ως «αιρετικούς» όσους διαφωνούν μαζί τους, έστω και για μια δογματική μικρολεπτομέρεια, και κατ’ επέκτασιν να αμφισβητούν τα θαύματα των «αιρετικών» ως ψευδοθαύματα, σε αντίθεση προς τα δικά τους θαύματα που διαθέτουν αδιαμφισβήτητο πιστοποιητικό αυθεντικότητας, χορηγημένο προφανώς από τους ίδιους. Κατά τα λοιπά, δεν υπερβάλλουμε εάν ισχυριστούμε ότι η βιομηχανία παραγωγής θαυμάτων είναι η μόνη αληθινά «βαριά» βιομηχανία στη χώρα μας.

Αναλογιστείτε απλώς ότι, σύμφωνα με το χριστιανικό εορτολόγιο, σε κάθε μέρα του χρόνου αντιστοιχούν πλείονες του ενός Αγιοι – έως και πενήντα καμιά φορά, καθώς ενίοτε καταγράφονται μπουλουκηδόν -, σε κάθε Αγιο αποδίδονται δεκάδες, εκατοντάδες ή και χιλιάδες θαύματα, με τη λίστα των θαυμάτων να παραμένει ανοιχτή και να εμπλουτίζεται διαρκώς με καινούργια. Δύο απλές στατιστικές αναγωγές – ο τζίρος γύρω από κάθε θαύμα και η πληθώρα των θαυμάτων – θα άνοιγαν την όρεξη κάθε εισαγγελέα με άγρυπνη συνείδηση ή τουλάχιστον κάθε φιλότιμου εφοριακού, εξουσιοδοτημένου να κυνηγάει την ασύδοτη φοροδιαφυγή (λέμε και κάνα αστείο, να περάσει η ώρα).

Επειδή όμως, το ξέρουμε πια καλά, εδώ είναι Βαλκάνια, δεν είναι παίξε-γέλασε, θα περιοριστούμε στο σκανδαλώδες λογικό παράδοξο, εμφανές σε κάθε νοήμονα οργανισμό που δεν χρησιμοποιεί το μυαλό του μονάχα για να βιδώνει πετούγιες: πώς γίνεται τόσο πολλές, τόσο συχνές και τόσο θαυμαστές παραβιάσεις κάθε συμπαντικής σταθεράς να περνούν πάντοτε κάτω από το επιστημονικό ραντάρ; Γιατί κανένα συμπόσιο και καμία ημερίδα πανεπιστημιακών ανά την υφήλιο δεν ασχολείται με την έμπρακτη (καθημερινή, επαναλαμβάνω) απόρριψη όλων όσων μαθαίνουμε από τα βιβλία της γεωλογίας, της βιολογίας και της φυσικής; Γιατί ο τάδε παπάς και ο δείνα μοναχός δεν βομβαρδίζονται από ανοιχτές προσκλήσεις να παράσχουν τα φώτα τους στο Ινστιτούτο Προκεχωρημένων Σπουδών του Πανεπιστημίου του Πρίνστον, εκεί όπου ελάσσονες θαυματοποιοί, όπως ο Αϊνστάιν και ο Γκέντελ, αμείβονταν μονάχα για να σκέφτονται; Τόσος σνομπισμός πια ή τόσος φθόνος;

Η συνήθης απάντηση των θαυματοποιών είναι η επίκληση της πίστης. Δεν μπορείς να δεις ένα θαύμα εάν δεν πιστεύεις ότι θα το δεις. Είναι μια πολύ βολική κουτοπονηριά προκειμένου να κρατάει μακριά κάθε περίεργο τύπο που ζητάει αποδείξεις – αλλά προς στιγμήν, χάριν της κουβέντας, ας δεχτούμε ότι ισχύει. Ας αποδεχτούμε ότι, εμείς οι άπιστοι, είμαστε γενετικά προγραμματισμένοι ως ανίκανοι να αντικρίσουμε την εικόνα ενός Αγίου που δακρύζει ή/και ανοιγοκλείνει τα μάτια του. Οπα, ένα λεπτό. Τα θαύματα δεν περιορίζονται σε αυτά τα οπτικά εφέ.

Εδώ μιλάμε για παραπληγικούς που σηκώνονται από τις αναπηρικές τους καρέκλες, τυφλούς που βρίσκουν το φως τους, καρκινοπαθείς στο τελευταίο στάδιο που βλέπουν εν μία νυκτί τον όγκο τους να εξαφανίζεται… Μιλάμε για βαθιά πονεμένους ανθρώπους που μπορεί να πιστεύουν ότι θα θεραπευθούν αν φιλήσουν έναν σταυρό ή προσκυνήσουν ένα σκήνωμα, αλλά το θαύμα τους, πέρα από υποκειμενικά, παράγει και αντικειμενικά αποτελέσματα, ορατά από τους πάντες. Ακόμη κι εγώ, ο άπιστος Θωμάς, που δεν έχαψα ποτέ ότι θα κάνω καριέρα στο NBA, θα πίστευα πάραυτα έτσι και συναπαντούσα τον χθεσινό τυφλό της γειτονιάς μου, ύστερα από μια δεκάλεπτη επίσκεψη στον θαυματοποιό του, να έχει αποκτήσει την όρασή του. Μήπως λοιπόν η πίστη δεν είναι παρά ένα πρόσχημα για να κρατάει μακριά, όχι μονάχα τους σκεπτικιστές, αλλά και τον ίδιον τον εισαγγελέα;