Artemis: Αναβάλλεται η πρόβα επιστροφής στη Σελήνη

Τεχνικά προβλήματα που εμφανίστηκαν στη διάρκεια της αντίστροφης μέτρησης οδήγησαν τελικά στην αναβολή της εκτόξευσης της αποστολής Artemis I, την πρόβα τζενεράλε για την επιστροφή των Αμερικανών στη Σελήνη.

Ο πύραυλος SLS, o οποίος έχει ύψους 98 μέτρων και είναι ο ισχυρότερος που έχει κατασκευαστεί ποτέ, επρόκειτο να εκτοξευτεί στις 15.33 ώρα Ελλάδας, ωστόσο η NASA ανακοίνωσε λίγα λεπτά νωρίτερα ότι τερματίζει την επιχείρηση.

Νέες ευκαιρίες εκτόξευσης προβλέπονται στις 2 και στις 5 Σεπτεμβρίου, παραμένει όμως αμφίβολο αν οι μηχανικοί της αποστολής θα προλάβουν να διορθώσουν το πρόβλημα στους κινητήρες και τη διαρροή στο σύστημα που τροφοδοτεί τον πύραυλο με υδρογόνο.

O πύραυλος SLS που περιμένει στην εξέδρα εκτόξευσης μέχρι να αποφασιστεί αν θα επιστρέψει στο κτήριο συναρμολόγησης για επισκευές (Reuters)

Από το Apollo στο Artemis

Στην παρθενική αποστολή του προγράμματος Artemis, ο SLS θα στείλει την κάψουλα Orion σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη, μια πρόβα τζενεράλε πριν από την επιβίβαση αστροναυτών.

Τρία ανδρείκελα βρίσκονται στη θέση του πληρώματος στην κάψουλα Orion που περιμένει τοποθετημένη στην κορυφή του SLS στο Ακρωτήριο Κανάβεραλ της Φλόριντας.

Το πρόγραμμα Artemis διαδέχεται το σεληνιακό πρόγραμμα Apollo που έστειλε τους πρώτους ανθρώπους στο φεγγάρι τις δεκαετίες του 1960 και 1970 (στην ελληνική μυθολογία η Άρτεμη ήταν αδελφή του Απόλλωνα).

Αυτή τη φορά, το πρόγραμμα θα συνεχιστεί επ’ αόριστον με στόχο τη μόνιμη παρουσία του ανθρώπου στη Σελήνη σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα.

Πίσω στο συνεργείο;

Την περασμένη εβδομάδα, αναφέρει το Reuters, αξιωματούχοι της NASA είχαν προειδοποιήσει ότι μια διαρροή υδρογόνου θα μπορούσε δυνητικά να οδηγήσει σε πολυήμερη αναβολή.

Η διαρροή της Δευτέρας εμφανίστηκε στο σύστημα που διοχετεύει υγρό υδρογόνο στο κεντρικό τμήμα του πυραύλου, σύστημα που είχε επιδιορθωθεί έπειτα από διαρροές που εμφανίστηκαν στη διάρκεια των δοκιμών πλήρωσης με καύσιμα τον Απρίλιο και τον Ιούνιο.

To Orion σε παλαιότερη δοκιμή προσθαλλάσωσης. Η κάψουλα σχεδιάστηκε να πέφτει με αλεξίπτωτο στον ωκεανό (NASA)

Οι διαρροές είναι δυνητικά επικίνδυνες, δεδομένου ότι το υδρογόνο είναι άκρως εύφλεκτο. Τέτοιες διαρροές είναι δύσκολο να ανιχνευθούν καθώς τείνουν να εμφανίζονται μόνο όταν το σύστημα τροφοδοσίας πέσει στη θερμοκρασία του υγρού υδρογόνου στους -217 βαθμούς Κελσίου.

Σε περίπτωση που η διαρροή δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί σύντομα, ο SLS θα πρέπει να επιστρέψει στο Κτήριο Συναρμολόγησης Οχήματος, κάτι που σχεδόν σίγουρα θα οδηγούσε σε αναβολή της εκτόξευσης μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου ή τον Οκτώβριο.

Επιστροφή στη Σελήνη

Στην παρθενική αποστολή του, ο SLS θα απελευθερώσει το Orion περίπου 90 λεπτά μετά την εκτόξευση, οπότε η κάψουλα με τα τρία ανδρείκελα θα αναχωρήσει για μια πτήση σχεδόν μιας εβδομάδας μέχρι τη Σελήνη.

Αρχικά θα περάσει σε απόσταση μόλις 100 χιλιομέτρων από την επιφάνεια για να τεθεί σε συνέχεια σε τροχιά γύρω από το φεγγάρι για περίπου δύο εβδομάδες, πριν πάρει το δρόμο της επιστροφής για να πέσει με αλεξίπτωτο στον Ειρηνικό στις 10 Οκτωβρίου.

Στην επόμενη δοκιμαστική πτήση, η οποία αναμένεται το 2024, τέσσερις αστροναύτες θα επαναλάβουν τη διαδρομή της πρώτης δοκιμής.

Το σκάφος που θα κατεβάσει τους μελλοντικούς αστροναύτες στη Σελήνη δεν θα είναι το Orion αλλά το Starship της SpaceX (SpaceX)

Περίπου ένα χρόνο αργότερα,  ο SLS θα εκτοξεύσει ακόμα τέσσερις αστροναύτες, από τους οποίους οι δύο, στους οποίους θα περιλαμβάνεται τουλάχιστον μία γυναίκα, θα κατέβουν μέχρι την επιφάνεια της Σελήνης.

Το ίδιο το Orion δεν έχει τη δυνατότητα προσσελήνωσης, γι’ αυτό και η NASA συνεργάζεται με την SpaceX του Έλον Μασκ. Ενώ κινείται σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη, το Orion θα συνδεθεί με το σκάφος Starship της εταιρείας, στο οποίο θα μετεπιβιβαστούν οι δύο αστροναύτες. Το φουτουριστικό σκάφος του Μασκ θα τους μεταφέρει στην επιφάνεια και μετά πίσω στο Orion για την επιστροφή στη Γη.

Μέχρι στιγμής, πάντως, το Starship παραμένει στο στάδιο ανάπτυξης και έχει πετάξει μόνο μέχρι το ύψος των 10 χιλιομέτρων.

Στην πρώτη δοκιμαστική εκτόξευση που σχεδιάζει η εταιρεία, πιθανώς στα τέλη του 2022 ή το 2023, το Starship θα πετάξει απλώς τον γύρω της Γης, πριν αποπειραθεί μια απόπειρα προσσελήνωσης χωρίς πλήρωμα.

Και μια ακόμα τεχνική δυσκολία: μετά την εκτόξευσή του το Starship θα πρέπει να ανεφοδιαστεί με καύσιμα πριν αναχωρήσει για το φεγγάρι.