Artemis: Ο νέος πύραυλος της NASA είναι «γιγάντια σπατάλη»

Μισό αιώνα χρόνια το ιστορικό πρόγραμμα Apollo που έστειλε τους πρώτους ανθρώπους στη Σελήνη, η NASA ετοιμάζει την επιστροφή της με τη δοκιμή του νέου πυραύλου SLS που προγραμματίζεται για το απόγευμα της Δευτέρας.

Ο SLS (Space Launch System) είναι το βασικό εργαλείο νέου προγράμματος Artemis, προκειμένου να αποκτήσουν οι ΗΠΑ μόνιμη παρουσία στο φεγγάρι και να ταξιδέψουν τελικά στον. Ουσιαστικά, ο SLS αποτελεί διάδοχο του θρυλικού πυραύλου Saturn V που κατέστησε εφικτές τις αποστολές Apollo.

Αποτελεί, όμως, και μια τεράστια σπατάλη χρημάτων, σύμφωνα με τον Economist. Η σύλληψη και η εκτέλεση του συγκεκριμένου προγράμματος είναι ένα τέλειο παράδειγμα του «λαβυρίνθου» της μικροπολιτικής.

Διαβάστε επίσης: Artemis – Τι πρέπει να γνωρίζετε για την επιστροφή της NASA στη Σελήνη

Όπως σημειώνει το βρετανικό περιοδικό, οι πύραυλοι που κατασκευάζουν οι ιδιωτικές εταιρείες θα ξεπεράσουν πολύ γρήγορα τον SLS. Και γι’ αυτό δεν φταίνε οι επιστήμονες και οι μηχανικοί της NASA, αλλά το αμερικανικό Κογκρέσο.

NASA vs SpaceX

Ας κάνουμε μια αναδρομή. Το πρόγραμμα των διαστημικών λεωφορείων ακυρώθηκε από τον Τζορτζ Μπους τον Νεότερο το 2004. Την επόμενη χρονιά, η NASA ανακοίνωσε τον διάδοχό του: το πρόγραμμα Constellation. Στόχος του ήταν η ολοκλήρωση του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού και η επιστροφή του ανθρώπου στο φεγγάρι έως το 2020, καθώς και το πολυπόθητο πρώτο βήμα στον Άρη.

Το 2010, τα έξοδα για το συγκεκριμένο πρόγραμμα ήταν τόσο μεγάλα που ο Μπαράκ Ομπάμα το ακύρωσε. Ωστόσο, τα συμβόλαια είχαν ήδη υπογραφεί με τις διάφορες διαστημικές εταιρείες, καθώς και με τα ινστιτούτα της NASA. Έτσι, το πρόγραμμα για τον SLS δημιουργήθηκε την ίδια χρονιά, καθώς τα συμβόλαια από το ακυρωμένο Constellation εξακολουθούσαν να ισχύουν κανονικά.

O SLS περιένει στο Ακτρωτήριο Κανάβεραλ για την παρθενική του εκτόξευση (Reuters)

Το SLS έχει κοστίσει στους Αμερικανούς φορολογούμενους περίπου 23 δισεκατομμύρια δολάρια την τελευταία δεκαετία. Στην ίδια περίοδο όμως οι αποστολές της SpaceX έδειξαν ότι είναι δυνατόν να αξιοποιηθούν επαναχρησιμοποιούμενοι πύραυλοι με το κόστος να φτάνει τα 50 εκατ. δολάρια ανά εκτόξευση. Στον αντίποδα, το αντίστοιχο κόστος για μια βόλτα με έναν πύραυλο SLS υπολογίζεται στα 2 δισ. δολάρια (ή και περισσότερο).

Μέσα στους επόμενους έξι μήνες, η SpaceX θα στείλει το Starship στο διάστημα. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο πύραυλο της εταιρείας του Μασκ που θα μπορεί να μεταφέρει παρόμοια φορτία με τον SLS, με κάθε εκτόξευση να κοστίζει μερικά εκατομμύρια.

«Οι ιδιώτες το κάνουν καλύτερα»

Με τον ανταγωνισμό στον ιδιωτικό τομέα να αυξάνεται – στο παιχνίδι μπαίνει και η Blue Origin του Τζεφ Μπέζος – είναι δύσκολο να βρεθεί μια θέση για τον πύραυλο SLS.

To δημοσίευμα του Economist σημειώνει ότι θα ήταν καλύτερο να ακυρωθεί το πρόγραμμα για τον νέο πύραυλο της NASA, η οποία θα έπρεπε να αγοράσει πυραύλους από ιδιώτες και να επικεντρωθεί περισσότερο στην αποστολή τoυ προγράμματος Artemis. Την ιδέα αυτή είχε εκφράσει, εξάλλου, από το 2019 και ο τότε επικεφαλής της NASA, Τζιμ Μπράιντενσταϊν.

Ο αρθρογράφος προτείνει, επίσης, στην κυβέρνηση Μπάιντεν να επικεντρωθεί σε αυτά που η NASA μπορεί να προσφέρει και που δεν υπάρχουν ακόμη στην αγορά: υψηλού ρίσκου επιστημονική έρευνα, τεχνολογία για διαστημικές αποστολές που θα φέρουν νέα ευρήματα ή και τρόποι για την καλύτερη κατανόηση και καταγραφή παγκόσμιων απειλών, όπως η κλιματική αλλαγή.

«Μόνο μερικά από τα 32 δισ. δολάρια που ξοδεύτηκαν για τον SLS θα μπορούσαν να κάνουν τη διαφορά», σημειώνει χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι η NASA θα μπορούσε να «ξεγλιστρήσει» από τις προτεραιότητες του Κογκρέσου, αν είχε μεγαλύτερη ανεξαρτησία και δεν έπεφτε θύμα της «έλλειψης διορατικότητας» των πολιτικών.

«Αν όμως οι βουλευτές δεν ενδιαφέρονται να προσεγγίσουν με λογική το διάστημα, ας έχει. Δεν υπάρχει κάποιος λόγος η NASA να είναι τόσο μεγάλη», καταλήγει με νόημα ο Economist.