Ο λόγος για τον οποίο πρέπει κανείς να γυρίζει και να κοιτά πίσω σε κάποιες οριακές στιγμές δεν είναι για να δείξει με το δάχτυλο όσους, με απροσμέτρητη αυταρέσκεια, με αλαζονεία, με υποτιθέμενη αυθεντία και επιστρατεύοντας τον τρόμο, υποστήριζαν απόψεις ως δήθεν απόλυτα θέσφατα. Απόψεις που η ζωή τις έκανε να καταρρεύσουν. Αλλά για να μη γίνονται ξανά τα ίδια.

Αυτό συνέβη στην Κύπρο και στην Ελλάδα με το διαβόητο σχέδιο Ανάν. Την εποχή της υποβολής του σε δημοψήφισμα είχε εξελιχθεί μία εκστρατεία τρομοκράτησης και ακραίας συκοφάντησης όσων διαφωνούσαν με αυτό. Ομως, ευτυχώς, τελικά δεν πέρασε. Γιατί αν είχε περάσει, η κατάσταση για την Κύπρο, για την Ελλάδα αλλά ίσως ακόμα ως έναν βαθμό και για την ίδια την Ευρωπαϊκή Ενωση, θα ήταν πολύ πιο δυσοίωνη.

Αν το σχέδιο Ανάν είχε περάσει, αυτή τη στιγμή ο Ερντογάν, μέσω του όποιου αχυρανθρώπου θα ήταν επικεφαλής των Τουρκοκυπρίων, θα είχε πλέον την απόλυτη και, κυρίως, νόμιμη δύναμη να ανατρέψει, να ελέγξει, να αναβάλει ή να επιβάλει κάθε απόφαση που εκείνος θα ήθελε, μετά την ανακάλυψη του νέου κοιτάσματος «Κρόνος» στο οικόπεδο 6 της Κύπρου. Από το οποίο πλέον αναμένονται τόσο πολλά μετά τη βίαιη και με βαριές συνέπιες κατάρρευση της αμιγώς ρωσογερμανικής ενεργειακής στρατηγικής που επέβαλε το Βερολίνο διά σιδηράς χειρός στην Ευρώπη επί δύο δεκαετίες.

Και αυτή τη δύναμη θα του την είχαν εκχωρήσει μόνα τους τα ίδια τα θύματά της. Και αν ο Ερντογάν είναι ήδη σε θέση να εκβιάζει ως έναν βαθμό το ΝΑΤΟ και να λειτουργεί ως σύμμαχος της Ρωσίας εντός του, με το σχέδιο Ανάν θα ήταν πλέον σε θέση να εκβιάζει στο εκατονταπλάσιο την ΕΕ, που ασφαλώς είναι μακράν πιο ανεπαρκής πολιτικά, καθώς δεν έχει καν στους κόλπους της μία δύναμη σαν τις Ηνωμένες Πολιτείες, ούτε και πραγματικά ενιαία πολιτική των κεντρικών χωρών της.

Οταν ο Τάσσος Παπαδόπουλος είπε «παρέλαβα κράτος, δεν θα παραδώσω κοινότητα», λοιδορήθηκε και χτυπήθηκε όσο ουδείς άλλος πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας πριν ή μετά από αυτόν. Οχι μόνον από εκφραστές θέσεων, μα και από κόμματα και ανθρώπους σχετιζόμενους ευθέως με το ελληνικό κράτος. Και όσοι φωνάζαμε τότε ότι αυτό το σχέδιο ήταν απόλυτη καταστροφή, γίναμε μέσα σε ένα βράδυ «λαϊκιστές», «δημαγωγοί», «επικίνδυνοι», «αντιευρωπαίοι», «ακροδεξιοί» και πολλά άλλα, για τα οποία φυσικά ουδείς έκτοτε είχε την αξιοπρέπειά να ζητήσει ποτέ και από κανέναν συγγνώμη.

Πριν από το δημοψήφισμα, η τρομοκράτηση ήταν πρωτοφανής: η εικόνα ήταν ότι αν τολμούσαν να ψηφίσουν «όχι», όπως και έκαναν με πολύ μεγάλη πλειοψηφία, την επομένη θα ερχόταν το βίαιο τέλος. Οχι μόνον από την ίδια την Τουρκία, που περίπου θα κατακτούσε το νησί ολόκληρο σε χρόνο μηδέν, αλλά εξίσου και από τη Δύση, που θα εκδικούνταν για την άρνηση των Κυπρίων στην εκχώρηση του κράτους τους, που τόσο εμφατικά και επίμονα τους ζητούσαν παρασκηνιακά κάποιες κυβερνήσεις, αλλά, μεταξύ άλλων, ακόμα και ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου και ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης. Η Ευρώπη θα τιμωρούσε, υποτίθεται, σκληρά την Κύπρο, όπως και οι Ηνωμένες Πολιτείες, και εν χορώ θα την έβαζαν σε λίστα εκδίκησης. Θα το πλήρωνε πολύ ακριβά.

Φυσικά όλα αυτά ουδέποτε συνέβησαν. Αντιθέτως, στα επόμενα χρόνια οι σχέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας με τις ΗΠΑ και με τις σημαντικές τουλάχιστον χώρες της ΕΕ βελτιώθηκαν όσο ποτέ – και φυσικά η υπόθεση με τα δημοσιονομικά ουδεμία σχέση με όλα αυτά έχει. Και τώρα, στην πιο κρίσιμη ώρα, η Κύπρος έχει τη δύναμη που το σχέδιο Ανάν και οι υποστηρικτές του ήθελαν με κάθε τρόπο να της στερήσουν. Ευτυχώς δεν τα κατάφεραν. Αν τα είχαν καταφέρει, σήμερα ο Κρόνος θα ήταν Αδης.

Headlines