Φάκελος bullying: Μοιάζει με Άγρια Δύση ο κόσμος των εφήβων

«Μόλις προχθές τον χτύπησαν. Γύρισε μελανιασμένος στο σπίτι. Και τον απείλησαν πως αν πει κάτι στη διευθύντρια, θα του κάνουν κακό. «Θα σε μαχαιρώσουμε», «θα σε σκοτώσουμε»…». Στα τέλη του περασμένου Μαρτίου ένας νεαρός στον Γέρακα μιλούσε στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης για μια υπόθεση που σόκαρε το Πανελλήνιο: Ο 13χρονος αδελφός του είχε πάει στο σχολείο με αεροβόλο όπλο και πλαστικές σφαίρες, προσπαθώντας να αμυνθεί στο ανελέητο bullying που δεχόταν από ομάδα συμμαθητών του.

Δύο μήνες αργότερα, ένας άλλος μαθητής, 14 ετών, από τον Κολωνό, έδινε τέλος στη ζωή του αφόρητα πιεσμένος από την παρενόχληση που δεχόταν. Τα περιστατικά εκφοβισμού σε νεαρές ηλικίες έχουν λάβει τέτοιες διαστάσεις που κάνουν τον κόσμο των εφήβων να μοιάζει με Αγρια Δύση. Ξυλοδαρμοί μεταξύ παιδιών, απειλές, λεκτική και ψυχολογική βία, δημόσιος εξευτελισμός μέσω των social media είναι περιστατικά που βλέπουν όλο και συχνότερα τη δημοσιότητα.

Οι αριθμοί

Σύμφωνα με πληροφορίες των «ΝΕΩΝ», τα α’ εξάμηνο του 2022 σημειώθηκε αύξηση κατά 149% στα περιστατικά bullying που κλήθηκε να διαχειριστεί το «Χαμόγελο του Παιδιού» σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021.

Την ίδια χρονική περίοδο, από τον Ιανουάριο μέχρι τον Ιούνιο του 2022, ο οργανισμός επισκέφθηκε, έπειτα από πρόσκληση των υπευθύνων, 164 σχολικές μονάδες για ενημερωτικές παρεμβάσεις σε μαθητές σχετικά με το θέμα. Το ενδιαφέρον ήταν τεράστιο: 364% περισσότεροι μαθητές παρακολούθησαν τα συγκεκριμένα προγράμματα σε σχέση με το α’ εξάμηνο του 2021.

Οπως εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο Στέφανος Αλεβίζος, ψυχολόγος του «Χαμόγελου του Παιδιού», τα στοιχεία ενδεχομένως και να «υποτιμούν» την έκταση του φαινομένου, καθώς πολλά περιστατικά δεν καταγγέλλονται. «Είναι γεγονός, παρ’ όλα αυτά, ότι τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί ο αριθμός των περιστατικών που γίνονται γνωστά. Ισως σε αυτό συμβάλλει και το γεγονός ότι είναι πιο «ορατοί» οι φορείς στους οποίους μπορούν να ζητήσουν βοήθεια οι εκπαιδευτικοί, οι γονείς αλλά και τα παιδιά με τα οποία επικοινωνούμε πολύ μέσω chat ή τηλεφωνικής γραμμής.

Ενδεικτικά, το α’ εξάμηνο του 2022 καθημερινά ένα παιδί ζητούσε στήριξη μέσω της τηλεφωνικής μας γραμμής 116111» σημειώνει ο ίδιος. Εκτός της τηλεφωνικής γραμμής, «το α’ εξάμηνο του 2022 διαχειριστήκαμε στο «Χαμόγελο του Παιδιού» 254 συγκεκριμένα περιστατικά, ενώ το 2021 μάς ζητήθηκε βοήθεια για 102 περιπτώσεις. Επίσης, από τα στοιχεία μας προκύπτει ότι το 2022 υπήρξε μια αύξηση της ανάγκης υλοποίησης προγραμμάτων πρόληψης στα παιδιά. Κληθήκαμε σε 164 σχολεία για ενημέρωση μαθητών, σε 150 για ενημέρωση εκπαιδευτικών και σε 53 για ενημέρωση γονέων και κηδεμόνων. Το α’ εξάμηνο του 2021 είχαμε κληθεί σε 118 σχολεία για μαθητές, σε μόλις οκτώ για εκπαιδευτικούς και σε 13 για γονείς και κηδεμόνες» συμπληρώνει ο ειδικός με την πολυετή εμπειρία στην αντιμετώπιση του φαινομένου.

«Από τη δική μας καταγραφή προκύπτει ότι το φαινόμενο εμφανίζεται στο Δημοτικό, κορυφώνεται στο Γυμνάσιο και με κάποιον τρόπο επιλύεται στο Λύκειο ως εκφοβισμός αλλά εκεί μπορεί να μετατραπεί σε παραβατικότητα. Και πάλι με βάση τα στοιχεία του «Χαμόγελου του Παιδιού», συνήθως τα αγόρια εκφοβίζονται με σωματικό τρόπο και τα κορίτσια με λεκτικό και ψυχολογικό τρόπο, χωρίς όμως το ένα να αποκλείει το άλλο» προσθέτει ο Στέφανος Αλεβίζος.

Τα στοιχεία

Τη ζοφερή πραγματικότητα  σε σχέση με τη βία ανηλίκων αναδεικνύουν και τα στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας. Το 2021, σχεδόν ένας ανήλικος κάθε μέρα έπεφτε θύμα ξυλοδαρμού, ενώ τις περισσότερες φορές η παρενόχληση λάμβανε χώρα μέσα στον χώρο του σχολείου ή ξεκινούσε από εκεί και μεταφερόταν στο περιβάλλον της γειτονιάς.

Στις καταγγελίες που έφτασαν στην ΕΛ.ΑΣ. πέρυσι, αναφέρθηκαν συνολικά 327 θύματα, τα 190 από τα οποία ήταν ηλικίας 15 έως 18 ετών, με τις περισσότερες σωματικές βλάβες εις βάρος ανηλίκων να σημειώνονται σε χώρους Επαγγελματικών Λυκείων.

Κοινή συνισταμένη στις διηγήσεις των ανήλικων θυμάτων ή άλλων που υπήρξαν μάρτυρες σε περιστατικά βίας κατά συμμαθητών τους ήταν συχνά η εξής φράση: «Οι καθηγητές το ήξεραν, η διευθύντρια είχε ενημερωθεί, αλλά δεν έκαναν τίποτα», γεγονός που προβληματίζει ως προς το πόσο μακριά είμαστε από την αντιμετώπιση του φαινομένου…

Έντυπη έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»