11η Σεπτεμβρίου: 21 χρόνια θεωρίες συνωμοσίας

«Ενα όμορφο σεπτεμβριάτικο πρωινό, πριν από 21 χρόνια, πήρα το μετρό με προορισμό την άκρη του Κάτω Μανχάταν και αναδύθηκα μέσα στην πυρά της ιστορίας» γράφει σε κείμενο της η Σάρα Μπάξτερ, υποδιευθύντρια των Sunday Times, και κάθε άλλο παρά υπερβάλλει.

Το καλοκαίρι του 2001 η βρετανίδα δημοσιογράφος είχε ήδη μετακομίσει από το Λονδίνο στη Νέα Υόρκη, από όπου επρόκειτο να εργάζεται ως ανεξάρτητη δημοσιογράφος έως το 2005, χρονιά κατά την οποία ανέλαβε χρέη ανταποκρίτριας της λονδρέζικης εφημερίδας στην Ουάσιγκτον.

Διαβάστε επίσης: 11η Σεπτεμβρίου – Η φωτογραφία που δίχασε την κοινή γνώμη

Εκείνο το «όμορφο σεπτεμβριάτικο πρωινό» ήταν το πρωινό της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001 και η Σάρα Μπάξτερ βρέθηκε σε απόσταση αναπνοής από τους Δίδυμους Πύργους του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου, λίγα λεπτά μετά τη συντριβή του πρώτου αεροσκάφους στον βόρειο πύργο.

«Ακούστηκε ένας κρότος, υπέθεσα πως επρόκειτο για βόμβα, αλλά ήταν ο ήχος της συντριβής του δεύτερου αεροσκάφους στον νότιο πύργο του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου. Καθώς έτρεχα προς τον θόρυβο και έστριψα στη γωνία, είδα τα ρήγματα στους δύο πύργους και τον καπνό να αναδύεται. “Δε θέλετε να πάτε εκεί, κυρία”, φώναξε κάποιος τρέχοντας προς αντίθεση κατεύθυνση» θυμάται η δημοσιογράφος των Sunday Times.

Ωστόσο το κείμενό της δεν εστιάζει στον τρόμο και την φρίκη που κατέκλυσαν το πρωί της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001 τη Νέα Υόρκη, αλλά στις θεωρίες συνωμοσίας όσον αφορά αυτό το κοσμοϊστορικό γεγονός. Θεωρίες οι οποίες άρχισαν να κυκλοφορούν σχεδόν ταυτόχρονα με τη συντριβή του πρώτου αεροσκάφους.

«Εκείνη τη στιγμή, οι σπόροι μίας θεωρίας συνωμοσίας όσον αφορά το βαθύ κράτος είχαν ήδη φυτευτεί. Δεν το γνώριζα, αλλά έπαιξα ένα ρόλο κομπάρσου στους θεμελιακούς μύθους του κινήματος των συνωμοσιολόγων της 11ης Σεπτεμβρίου» αναφέρει η Μπάξτερ, σε άρθρο που δημοσιεύτηκε πέρυσι τέτοια μέρα.

Ρεπόρτερ του BBC επί τόπου;

Το πρωί της 11ης Σεπτεμβρίου η βρετανίδα δημοσιογράφος επρόκειτο να συμμετάσχει σε ραδιοφωνική εκπομπή του BBC Radio 4, μιλώντας για το Ελις Αϊλαντ και την αμερικανίδα γιαγιά της. Η παραγωγός της εκπομπής ονόματι Τζέιν Mπέρεσφορντ την περίμενε στον τερματικό σταθμό των πορθμείων στο Κάτω Μανχάταν, όταν είδε το πρώτο αεροσκάφος να περνάει ορμητικά από πάνω της και άκουσε μία έκρηξη.

Αμέσως τηλεφώνησε στο BBC και άρχισε να εξιστορεί ό,τι μόλις είχε δει και ακούσει. «Συνωμοσία νούμερο ένα: γιατί το BBC είχε ήδη έναν δημοσιογράφο στο σημείο; Πρέπει να ήταν στημένο. Η Τζέιν ανέφερε τα εξής: “Ακουσα μία ισχυρή έκρηξη γύρω στις 8:30 πίσω μου. Σκέφτηκα κάποιο κτίριο κατεδαφιζόταν”. Συνωμοσία νούμερο δύο: πρέπει να ήταν μία “ελεγχόμενη έκρηξη”» εξηγεί η Μπάξτερ.

Παραδέχεται, επίσης, πως καμία από τις μαρτυρίες της για την ανείπωτη καταστροφή δεν έπεισε πότε κανέναν από τους συνωμοσιολόγους ότι κάνουν λάθος.  «“Ναι, ναι”, γνέφουν, και μου λένε πως τα καύσιμα αεριωθούμενων που φλέγονται δεν μπορούν να προκαλέσουν την κατάρρευση ουρανοξυστών. Για αυτούς είναι αδιανόητο πως μία δύναμη τόσο μεγάλη όσο η Αμερική θα μπορούσε να ηττηθεί – εκτός και εάν αυτό συνέβαινε εκ των έσω. Δεν θα μπορούσα να φανταστώ πότε ότι τόσοι πολλοί Αμερικανοί θα κατέληγαν να πιστεύουν ό,τι χειρότερο για την ίδια τους τη χώρα» αναφέρει η Μπάξτερ.

Και επικαλείται τον αμερικανό ιστορικό Ρίτσαρντ Χόφσταντερ, ο οποίος το 1964 έγραψε πως «η αμερικανική πολιτική ήταν εδώ και καιρό μία αρένα για θυμωμένα μυαλά».

Το περίφημο δοκίμιο του «The Paranoid Style in American Politics» δημοσιεύτηκε έναν χρόνο μετά τη δολοφονία του JFΚ, εν μέσω του Ψυχρού Πολέμου, όταν η αίσθηση ότι η Αμερική είναι απόρθητη, υπονομευόταν από το ενδεχόμενο ενός πυρηνικού αφανισμού. Κατά παρόμοιο τρόπο «οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου αποτέλεσαν την αρχή δύο δεκαετιών νέων φόβων και αβεβαιοτήτων» στο πλαίσιο των οποίων καταβλήθηκαν πολλές «παρανοϊκές προσπάθειες να εξηγηθεί η άβολη ευπάθεια της Αμερικής».

Θεωρίες συνωμοσίας… στα χακί

Ιδιαίτερα επιρρεπείς στις όποιες θεωρίες συνωμοσίας αποδείχθηκε πως ήταν μέλη των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων που υπηρέτησαν στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν μετά την 11η Σεπτεμβρίου.

Μιλώντας στους Times ο Τζακ Μέρφι, βετεράνος αμφότερων των πολέμων ηλικίας 38 ετών, θεωρεί πως όλοι όσοι πολέμησαν τείνουν να πιστεύουν σε θεωρίες συνωμοσίας «επειδή προσπαθούν να βγάλουν νόημα από έναν κόσμο που ουσιαστικά δεν έχει νόημα».

Την περίοδο που o Τζακ Μέρφι υπηρετούσε στο εξωτερικό, ο διοικητής του λόχου του – «ένας πρασινοσκούφης που κάποτε θαύμαζα» – του δάνεισε μία κόπια του «Endgame», μίας ταινίας για τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου που φέρει την υπογραφή του Αλεξ Τζόουνς, ιδρυτή του ακροδεξιού μιντιακού ομίλου Infowars που φημίζεται για την ανάδειξη και τη διάδοση πλήθους θεωριών συνωμοσίας και τη διασπορά ψευδών ειδήσεων. \

«Παρότι δεν νομίζω πως ούτε εγώ ούτε εκείνος αντιλαμβανόμασταν με αυτόν τον τρόπο την κατάσταση, έτεινε να με πείσει» παραδέχεται σήμερα ο αμερικανός απόμαχος.

Οσον αφορά τον πρώην διοικητή του, τον περασμένο Ιανουάριο δεν παρέλειψε να μεταβεί στην Ουάσιγκτον, για να διαμαρτυρηθεί, φορώντας κράνος και πανοπλία, για την «εκλογική νοθεία» που στέρησε από τον Ντόναλντ Τραμ την επανεκλογή του. «Ηταν ένας φανατικός οπαδός των θεωριών συνωμοσίας για 11η Σεπτεμβρίου που έφτασε στα άκρα. Αυτοί είναι άνθρωποι που υποτίθεται πως είναι σε θέση να διαβάζουν και να κατανοούν άκρως απόρρητες διαταγές», υπενθύμισε ο αμερικανός πρώην στρατιωτικός.

Το βαθύ κράτος και οι Μπους

Αναφορικά με τη γενική εικόνα, η Σάρα Μπάξτερ εξηγεί πως δεν πρέπει κανείς να αποδέχεται όλες τις θεωρίες συνωμοσίας για την 11η Σεπτεμβρίου, ούτως ώστε να αποδέχεται τις όποιες θεωρίες συνωμοσίας για το αποκαλούμενο «deep state», το βαθύ κράτος: «κοινό τους σημείο είναι η ιδέα ότι παγκόσμιες ελίτ χειραγωγούν τον κόσμο προς όφελός τους».

Σύμφωνα με την μεταθεωρία του Αλεξ Tζόουνς, του ιδρυτή του Infowars, την κρίση της 11ης Σεπτεμβρίου την μηχανεύτηκε ο Τζορτζ Μπους, ούτως ώστε «να πείσει τους ανθρώπους να εκχωρήσουν την ελευθερία τους».

Τον περασμένο Μάιο η βρετανίδα δημοσιογράφος παρευρέθη σε μία συγκέντρωση οπαδών της Μάρτζορι Τέιλορ Γκριν, μίας ακροδεξιάς πολιτικού, βουλευτίνας του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος και γνωστής συνωμοσιολόγου, που αμφισβητεί ότι την 11η Σεπτεμβρίου συνετρίβη ένα αεροσκάφος και στο Πεντάγωνο.

Εκεί η Σάρα Μπάξτερ άκουσε μία προσηνή κυρία να της δηλώνει: «Γνωρίζετε ότι ο Τζορτζ Μπους έβαλε το χεράκι του στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, έτσι δεν είναι;». Οταν τη ρώτησε γιατί πίστευε ότι ο ένας αμερικανός θα αποφάσιζε να προδώσει την πατρίδα του, εκείνη αρκέστηκε να απαντήσει, ανασηκώνοντας τους ώμους της, «εάν είσαι ένοχος, είσαι ένοχος».

Η ίδια κυρία υποστηρίζει ότι ο JFΚ δολοφονήθηκε έπειτα από συνωμοσία που οργάνωσε εναντίον του ο Τζορτζ Μπους ο πρεσβύτερος όταν εργαζόταν μυστικά για τη CIA. Πιστεύει επίσης ότι ο Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι τζούνιορ, ο γιος του JFΚ που σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα, είναι ζωντανός και πως σύντομα θα επιστρέψει για να διεκδικήσει το νόμιμο δικαίωμά του στην προεδρία.

Ο άνθρακας και ο… Θεός

Η Μπάξτερ κάνει λόγο για ένα φαύλο κύκλο εντός του οποίου ανακυκλώνονται διαρκώς οι ίδιες θεωρίες και αναφέρει ενδεικτικά πως συνωμοσιολογικές οργανώσεις όπως η Lawyers’ Committee for 9/11 Inquiry συνδέουν τις επιθέσεις με επιστολές άνθρακα που σημειώθηκαν στις ΗΠΑ μία εβδομάδα μετά την 11η Σεπτεμβρίου με την πανδημία του κοροναϊού.

Ολοκληρώνοντας την ανάλυσή της, επισημαίνει πως η ιδέα ότι οι κρατικοί θεσμοί όχι μόνο είναι αναξιόπιστοι άλλα και λειτουργούν εναντίον των πολιτών, έχει ριζώσει στη συνείδηση σημαντικής μερίδας του εκλογικού σώματος στις ΗΠΑ. Οι διαρκείς επιθέσεις κατά της παγκοσμιοποίησης και των νεοφιλελεύθερων ελίτ συνέβαλαν στη διαμόρφωση της άποψης ότι οι ΗΠΑ δεν κέρδισαν τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας είτε γιατί αυτός υπονομεύτηκε εκ των έσω είτε διότι οι αμερικανικές δυνάμεις δεν επέδειξαν την απαραίτητη σκληρότητα ή δεν προσπάθησαν αρκετά.

Πατώντας πάνω σε αυτήν την άποψη ο γνωστός ακροδεξιός αγκιτάτορας Νικ Φουέντες έφτασε στο σημείο να δηλώσει πως «οι Ταλιμπάν αποτελούν μία συντηρητική, θρησκευόμενη δύναμη, οι ΗΠΑ είναι άθεες και φιλελεύθερες. Η ήττα της κυβέρνησης των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν πρέπει αναμφίβολα να εορταστεί».

Περισσότερο περιπαικτικά ο παρουσιαστής τoυ Fox TV, Τάκερ Κάρλσον, υποστήριξε πως «φαίνεται ότι οι πολίτες του Αφγανιστάν στην πραγματικότητα δεν επιθυμούν ένα συμπόσιο για τις σπουδές φύλου. Δεν μισούν την αρρενωπότητά τους. Δεν πιστεύουν ότι είναι τοξική. Τους αρέσει η πατριαρχία. Αρέσει και σε κάποιες από τις γυναίκες τους. Ενδέχεται να αποτύχαμε στο Αφγανιστάν γιατί ολόκληρο το νεοφιλελεύθερο εγχείρημα είναι αποκρουστικό».

20 χρόνια μετά… με Ταλιμπάν

Πάντως, σε κάθε περίπτωση αποτελεί γεγονός πως οι ΗΠΑ προετοιμάζονται για τις εκδηλώσεις μνήμης που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο της 21ης μαύρης επετείου των τρομοκρατικών επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου με τους Ταλιμπάν να έχουν εδραιώσει τη δύναμή τους και την εξουσία στο Αφγανιστάν. «Τρέμω να σκεφτώ τι νέες θεωρίες συνωμοσίας μπορεί να εκφραστούν» καταλήγει η βρετανίδα δημοσιογράφος.