Τα γεράκια

Το πακέτο των μέτρων που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός το βράδυ του Σαββάτου στη ΔΕΘ είναι μεγάλο. Ο ίδιος το αξιολόγησε ως προσεκτικά κοστολογημένο και ρεαλιστικό. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, βασίζεται σε μια συνθήκη, που δεν είναι μετά βεβαιότητας το βασικό σενάριο για όσα θα ακολουθήσουν: Οτι η Ευρώπη θα συμφωνήσει σε μια λύση που θα οδηγήσει σε χαμηλότερες τιμές του φυσικού αερίου. Σε αυτή την παραδοχή βασίζεται ως προς τη δημοσιονομική του επίπτωση. Ως προς τη χρηματοδότηση, «ρευστοποιήθηκε» η καλύτερη πορεία του τουρισμού – ακόμα και από τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις – και η αναμενόμενη καλή πορεία φόρων κατανάλωσης λόγω του υψηλού πληθωρισμού. Αυτό που δεν έγινε. Ή, πιο σωστά, δεν επιλέχθηκε να γίνει είναι η αφαίρεση του επιπλέον κόστους για τον προϋπολογισμό από την πρόσφατη αύξηση των διεθνών τιμών του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος.

Με αυτή την τεχνική ο δημοσιονομικός χώρος μεγάλωσε. Η κυβέρνηση βασίστηκε στην υπόθεση ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση θα βρει αυτή τη φορά τη λύση με τις τιμές και η πιθανή αντίδραση Πούτιν δεν θα προκαλέσει επιπλέον προβλήματα. Μπορεί να της βγει, μπορεί και να μην της βγει. Η μέχρι σήμερα εμπειρία έχει δείξει το αντίθετο. Οι ευρωπαϊκές αποφάσεις για την ενέργεια είναι συνήθως κατώτερες των περιστάσεων και η αντίδραση Πούτιν που τις συνοδεύει όχι απλά ακυρώνει το αποτέλεσμά τους, αλλά επιδεινώνει περαιτέρω την κατάσταση. Σε γενικές γραμμές ωστόσο κανείς δεν μπορεί να αξιολογήσει ως παράλογη τη στάση της κυβέρνησης. Οχι μόνο γιατί έρχονται εκλογές, αλλά γιατί περίπου το ίδιο μείγμα μέτρων αποφάσισε η Γερμανία και αναμένεται το ίδιο να κάνουν και άλλες χώρες.

Η στόχευση του πακέτου περιλαμβάνει τη συνήθη «πονηριά» των οικονομικών επιτελείων, τα οποία βλέποντας τις πιθανότητες καθίζησης της ανάπτυξης στο τελευταίο τρίμηνο του έτους μετέφερε το μεγαλύτερο μέρος των 5,5 δισ. ευρώ να δοθεί προς κατανάλωση σε αυτό το ακριβώς το διάστημα. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι αποφασισμένη να πάει σε εκλογές αφού προηγουμένως η χώρα έχει πετύχει «διαστημικούς» ρυθμούς ανάπτυξης για 7-8 συνεχή τρίμηνα. Αυτό πιθανότατα θα της βγει. Οχι για κανένα λόγο, αλλά γιατί επιπλέον στόχευσε με «πολιτική μανία» από την αρχή της θητείας της στην επίτευξη αυτού του στόχου. Ηθελε να καταδείξει ότι από τη μια είναι οι κυβερνήσεις της λιτότητας, της στασιμότητας και των φόρων και από την άλλη η κυβέρνηση Μητσοτάκη, που μειώνει φόρους, προσελκύει επενδύσεις και σημειώνει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Του συγκεκριμένου μείγματος πολιτικής υπεραμύνθηκε μάλιστα σε κάποιο σημείο της ομιλίας του, στρεφόμενος για πρώτη φορά όχι κατά του ΣΥΡΙΖΑ αλλά κατά ανθρώπων από τη δική του «δεξαμενή» ψήφων (φιλελεύθερος χώρος) που τον επικρίνουν για τη συνεχή επιδοματική πολιτική που ακολουθεί. Τους αποκάλεσε μάλιστα «γεράκια» της δημοσιονομικής πειθαρχίας, επικαλούμενος σε περίπτωση μη παρέμβασης ότι το σκηνικό στις επιχειρήσεις θα ήταν σκηνικό βομβαρδισμένου τοπίου. Τώρα, βέβαια, τι είδους βομβαρδισμένο τοπίο είναι αυτό που οδηγεί σε αύξηση των καταθέσεων των επιχειρήσεων κατά 18 δισ. ευρώ την τελευταία διετία είναι ένα θέμα. Αλλά είπαμε, είμαστε σε προεκλογική περίοδο…