Οι νέοι κανόνες των ρούχων εργασίας – Τι απέγινε το «κυριλέ»;

Ο επαγγελματικός, ενδυματολογικός κώδικας εξελίσσεται. Έχετε επανεξετάσει την «επαγγελματική σας ενδυμασία» καθώς επιστρέφετε στο γραφείο, αλλά ανησυχείτε για το τι θα σκεφτούν οι άλλοι; Μα και οι άλλοι έχουν επανεξετάσει τη δική τους «επαγγελματική στολή».

«Θυμάμαι την πρώτη μου κεντρική ομιλία για ένα μεγάλο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα του Fortune 50» λέει η Άλισον Σαπίρα του Harvard Business Review. «Ήθελα να κάνω μια ισχυρή πρώτη εντύπωση, οπότε πήγα στο Nordstrom και ξόδεψα το 10% της αμοιβής μου για την ομιλία μου σε παπούτσια Jimmy Choo που θα «αποδείκνυαν την επιχειρηματική μου επιτυχία». Από τότε έχω φορέσει αυτές τις μαύρες γόβες στιλέτο σε ομιλίες σε όλο τον κόσμο. Και ενώ πράγματι με κάνουν να νιώθω δυνατή και ισχυρός, πονάνε επίσης τα πόδια μου» συνεχίζει.

Όποιος έχει εργαστεί σε εταιρικό περιβάλλον έχει μάθει τους προφορικούς και ανομολόγητους κανόνες της ενδυμασίας στον εργασιακό χώρο. Από τα ακριβά κοστούμια και τα τακούνια μέχρι τα συγκρατημένα χρώματα και στυλ, πολλοί από εμάς εκπληρώσαμε υπάκουα αυτές τις προσδοκίες προκειμένου να ανεβούμε στην καριέρα μας – μια πραγματικότητα που ισχύει ιδιαίτερα για τις γυναίκες. Η παραδοσιακή επαγγελματική ενδυμασία είναι ασφαλής και οι κανόνες εθιμοτυπίας συχνά επιβάλλονται επιλεκτικά και άδικα ανάλογα με τη φήμη, τις σχέσεις ή την ιεραρχία.

• Διαβάστε επίσης: Οι συνδυασμοί ρούχων που θεωρούνται «πασέ» σήμερα

«Μπορεί να νιώθετε πιο εύκολα να φορέσετε απλώς ένα κοστούμι και να επικεντρωθείτε στη δουλειά. Αλλά μετά από δύο χρόνια που ρίξαμε βιαστικά ένα επαγγελματικό σακάκι πάνω από ένα μπλουζάκι και μια φόρμα, ενώ δεν αφήναμε ανθρώπους να μπουν στα σπίτια μας κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid-19, η ανοχή μας στη συμμόρφωση – και στη δυσφορία – έχει αλλάξει» γράφει η Άλισον.

Ο επαγγελματικός ενδυματολογικός κώδικας εξελίσσεται. Ένα πρόσφατο άρθρο της Wall Street Journal αναγνώρισε την «Άγρια Δύση στο χώρο εργασίας» και ο ιδιοκτήτης καταστήματος ανδρικών ενδυμάτων στο Μανχάταν, Κεν Κίντον, συζήτησε την αβεβαιότητα στο NPR: «Οι άνθρωποι πραγματικά είναι σε σύγχυση».

Με τα γραφεία να ανοίγουν και πάλι ο Κίντον έχει παρατηρήσει ότι οι άνθρωποι είναι λιγότερο σίγουροι για το τι να φορέσουν. «Φοράτε παντελόνια στη δουλειά; Φοράτε χακί; Μπορείτε να φορέσετε τζιν;» είπε. «Κανείς δεν έχει χαράξει τα όρια και κανείς δεν ξέρει ποια είναι η σωστή απάντηση».

Έχετε ξανασκεφτεί την επαγγελματική σας ενδυμασία καθώς επιστρέφετε στο γραφείο, αλλά ανησυχείτε για το τι θα σκεφτούν οι άλλοι; Ακολουθούν μερικά βήματα που μπορείτε να δοκιμάσετε αν σκέφτεστε να αλλάξετε τα πράγματα.

Παρατηρήστε τους άλλους

Εάν αισθάνεστε ότι είναι επικίνδυνο να κάνετε μια ανεξάρτητη αλλαγή στην ενδυματολογική σας γκαρνταρόμπα, κοιτάξτε τους άλλους στο γραφείο σας και παρατηρήστε πώς ντύνονται. «Άρχισα να ρωτώ τους πελάτες μου για να μάθω τι παρατηρούσαν στα γραφεία τους» εξηγεί η Άλισον. «Πρόσφατα, σε μια σειρά από ομαδικές συνεδρίες coaching, ρώτησα (άνδρες) επαγγελματίες του χρηματοπιστωτικού τομέα αν οι ενδυματολογικοί κώδικες άλλαζαν καθώς επέστρεφαν στο γραφείο: Οι περισσότεροι από αυτούς κούνησαν το κεφάλι τους. Οι απαντήσεις τους περιλάμβαναν τα εξής: “Έχω αφήσει τη γραβάτα. Είναι αναζωογονητικό!» έως «Η τελευταία φορά που φόρεσα γραβάτα (εκτός από όταν ήρθε να μας επισκεφθεί ο διευθύνων σύμβουλός μας) ήταν όταν επισκέφθηκα έναν πελάτη σε οίκο ευγηρίας». Σχολίασαν ότι οι πελάτες ντύνονταν επίσης πιο χαλαρά, με αποτέλεσμα ο ενδυματολογικός κώδικας να μετατραπεί από την επίσημη επαγγελματική ενδυμασία σε αυτό που ένα στέλεχος αποκάλεσε “κάζουαλ της εξοχής”». Δεν χρειάζεται να ακολουθήσετε αυτό που κάνουν οι άλλοι, αλλά βλέποντας άλλους να κάνουν αυτά τα πρώτα βήματα μπορεί να σας ενθαρρύνει να κάνετε αλλαγές και εσείς.

Photo: Jade Aucamp / Unsplash

Πειραματιστείτε και αξιολογήστε

Τι γίνεται αν οι συνάδελφοί σας δεν αλλάζουν αισθητά το ντύσιμό τους, αλλά εσείς αισθάνεστε έντονα ότι θα έπρεπε να το κάνετε; Πάρτε το προβάδισμα: Δοκιμάστε μια συγκεκριμένη αλλαγή και αξιολογήστε την ανταπόκριση σε αυτήν. «Ίσως αφήσετε τη γραβάτα όπως περιέγραψαν οι πελάτες μου παραπάνω, ή ίσως εγκαταλείψετε τα ψηλά τακούνια για άνετα φλατ. Παρατηρήστε πώς (ή αν) αντιδρούν οι άνθρωποι και ποια είναι η ανταπόκριση» εξηγεί η Άλισον και συνεχίζει.

«Ως επαγγελματίας ομιλητής, έχω περισσότερα περιθώρια από ό,τι αν ήμουν μέλος μιας μεγάλης εταιρείας. Παρόλα αυτά, οι πελάτες μου είναι μεγάλες εταιρείες, οπότε το ένστικτό μου ήταν πάντα να παίζω εκ του ασφαλούς. Αλλά αποφάσισα να πειραματιστώ. Νωρίτερα φέτος, ετοιμαζόμουν για την πρώτη μου εμφάνιση σε μεγάλη ομιλία μετά από δύο χρόνια, για την Ένωση Αμερικανών Τραπεζιτών. Ενώ πακετάριζα για την εκδήλωση, δοκίμασα τα μαύρα στιλέτα μου, αλλά απλώς δεν μπορούσα να τα φορέσω. Ένιωθα κάπως «εκτός». Έτσι δοκίμασα κάτι καινούργιο: Αντί να φορέσω τα παραδοσιακά μου power shoes, επέλεξα εντυπωσιακά αθλητικά για να τα συνδυάσω με το επαγγελματικό μου φόρεμα.

»Φορούσα αυτά τα αθλητικά παπούτσια για δύο συνεχόμενες ημέρες στο συνέδριο και συνέβησαν δύο εκπληκτικά πράγματα. Πρώτον, ένιωσα ακόμα πιο ισχυρή στη σκηνή από ό,τι είχα νιώσει ποτέ με τακούνια- αντί να ανησυχώ για τα τακούνια που φράκαραν ανάμεσα στις ρωγμές του βάθρου, μπορούσα να επικεντρωθώ στην ομιλία μου και στο ακροατήριό μου. Δεύτερον, με σταματούσαν συνεχώς άνθρωποι που μου έκαναν κομπλιμέντα για τα παπούτσια. Κομψά ντυμένοι τραπεζίτες με πλησίαζαν για να με ρωτήσουν με ελπίδα: «Μπορούμε να τα φορέσουμε αυτά τώρα;».

»Μοιράστηκα μια φωτογραφία των αθλητικών παπουτσιών στο LinkedIn και συγκλονίστηκα από την ανταπόκριση. Η ανάρτηση έλαβε πάνω από 130.000 προβολές και 1.000 σχόλια, κυρίως από το δίκτυό μου που αποτελείται από επαγγελματίες των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, και όλοι υποστήριξαν 100% την αλλαγή. Τα σχόλια κυμαίνονταν από το «Νόμιζα ότι μόνο εγώ ένιωθα έτσι» έως το «η άνεση ενισχύει την αυτοπεποίθηση», ενώ αρκετοί επαγγελματίες μοιράστηκαν τα νέα τους υποδήματα στο γραφείο.

Photo: Irene Kredenets / Unsplash

Αναζητήστε τα πλεονεκτήματα

Για να μη φοβάστε ότι το ντύσιμο μπορεί να σας κάνει να φαίνεστε λιγότερο επιτυχημένοι στους συναδέλφους ή τους πελάτες σας, μια συναρπαστική έρευνα που διεξήχθη από τις Silvia Bellezza, Francesca Gino και Anat Keinan δείχνει προς την αντίθετη κατεύθυνση. Στην έρευνα “Το φαινόμενο των κόκκινων αθλητικών παπουτσιών” διαπίστωσαν ότι: «Οι μη συμμορφούμενες συμπεριφορές, ως δαπανηρά και ορατά σήματα, μπορούν να λειτουργήσουν ως μια ιδιαίτερη μορφή επιδεικτικής κατανάλωσης και να οδηγήσουν σε θετικά συμπεράσματα για την κατάσταση και την επάρκεια στα μάτια των άλλων».

Αυτά τα αθλητικά παπούτσια μπορεί να σας κάνουν να φαίνεστε ακόμη πιο επιτυχημένοι από ό,τι αν απλά φορούσατε ό,τι φορούν συνήθως οι άλλοι.

Αφήστε το φως σας να λάμψει

Τώρα, ήρθε η ώρα να ορίσετε τον δικό σας ενδυματολογικό κώδικα. Λίγους μήνες μετά την ανάρτησή μου στο LinkedIn, έπεσα πάνω σε μια ανάρτηση της Ναίμα Τζατζ, διευθύνουσας συμβούλου και στελέχους επενδύσεων στην αγορά της Bank of America Private Bank, την οποία είχα συναντήσει στο παρελθόν. Δημοσίευσε μια φωτογραφία της που την έδειχνε να περπατάει με αυτοπεποίθηση φορώντας ένα λευκό παντελόνι και ένα όμορφο, φωτεινό κίτρινο πουκάμισο με αφρικανικό σχέδιο. Τα λόγια της ήταν τα εξής: «Η σημερινή επαγγελματική ενδυμασία”.

Επικοινώνησα μαζί της για να μάθω περισσότερα για την αλλαγή. Μου εξήγησε ότι, μετά την πανδημία, αποφάσισε να αποφύγει τα παραδοσιακά μαύρα και καφέ κοστούμια του κλάδου των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών για πιο φωτεινά χρώματα, άνετα αθλητικά παπούτσια και στυλ που της φαίνονταν πιο αυθεντικά.

Στην αρχή, επρόκειτο για την άνεση, είπε. Σύντομα, όμως, έγινε κάτι πολύ βαθύτερο: μια αλλαγή νοοτροπίας σχετικά με το να φέρνει τον αυθεντικό εαυτό της στο γραφείο. Ήθελε να αντιπροσωπεύει τον εαυτό της με τα ρούχα που φορούσε. Είπε ότι, ως μαύρη γυναίκα σε έναν πολύ συντηρητικό κλάδο και κατέχοντας έναν ρόλο που δεν έχουν πολλές μαύρες γυναίκες, ήθελε συνειδητά να αποτελεί πρότυπο για τους άλλους. Είπε ότι γίνεται όλο και πιο ευρέως αποδεκτό να επιτρέπεις στο ντύσιμό σου να είναι μια έκφραση αυτού που είσαι, σε αντίθεση με ένα επίσημο περιβάλλον στο οποίο πρέπει να διαμορφώσεις τον εαυτό σου.

Τη ρώτησα: «Τι όφελος πιστεύετε ότι έχει αυτό για εσάς προσωπικά;». Η απάντησή της ήταν διαφωτιστική: «Χρειάζεται ενέργεια για να μην είσαι ο αυθεντικός σου εαυτός. Αν μπορώ να είμαι πιο αυθεντική, μπορώ στη συνέχεια να χρησιμοποιήσω την ενέργειά μου για να επικεντρωθώ στους πελάτες μου και να αναβαθμίσω τους ανθρώπους που αναφέρονται σε μένα».

Η αυθεντικότητα στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα, και αυτό που βλέπουμε μετά την πανδημία είναι ότι το ίδιο κάνει και η άνεση. Τα στελέχη επιχειρήσεων μπορούν να δώσουν το πράσινο φως, όπως έκανε η Τζατζ, δείχνοντας στους άλλους πώς αλλάζει ο ενδυματολογικός κώδικας του γραφείου. Μπορούν επίσης να συζητήσουν τα όρια, ώστε να μην βρεθεί κανείς στη μέση, όπως ακριβώς φοβόμουν ότι θα συνέβαινε με τα τακούνια στιλέτο μου ενώ περπατούσα στη σκηνή.

Αυτή τη στιγμή, καθώς συνεχίζουμε την επιστροφή μας στο γραφείο, έχουμε μια μοναδική ευκαιρία να ξαναγράψουμε τους κανόνες της εθιμοτυπίας του γραφείου. Ποιες συμπεριφορές θα διατηρήσουμε; Ποιες ξεπερασμένες πρακτικές δεν μας εξυπηρετούν πλέον; Ας δημιουργήσουμε εμείς οι ίδιοι αυτούς τους κανόνες και, με αυτόν τον τρόπο, ας δημιουργήσουμε χώρο για τους άλλους να φέρουν τον αυθεντικό εαυτό τους στο γραφείο. Ως αποτέλεσμα θα νιώσουμε πιο γεμάτοι και πιο σίγουροι και τα πόδια μας θα μας ευχαριστούν.

*Με στοιχεία από hbr.org