Οι εθελοντές που γεννήθηκαν από τη στάχτη

Το περσινό καλοκαίρι τούς βρήκε στη Βαρυμπόμπη, το 2020 στην Καρδίτσα, ενώ φέτος έζησαν ξανά τον εφιάλτη στην Παλλήνη και στον Γέρακα, όταν οι φλόγες έγλειφαν τον αστικό ιστό. Καθαρίζουν σπίτια από στάχτες και αποκαΐδια, πλημμυρισμένα υπόγεια από λάσπες, βοηθούν κόσμο που νιώθει πως όλα τελείωσαν.

Και είναι εκεί, γεμάτοι ανθρωπιά, από την πρώτη στιγμή, νύχτα και μέρα, καλοκαίρι και χειμώνα – κι ας είναι νέα παιδιά με δικές τους ζωές και όνειρα. Μια ομάδα 30 ανθρώπων από το Μάτι, που γνωρίζει καλά πώς είναι να χάνεις τα πάντα μέσα σε λίγα λεπτά, απλώνει χέρι αλληλεγγύης με στόχο να μη νιώσει κανείς ποτέ ξανά αβοήθητος στον προσωπικό του εφιάλτη.

«Τις πρώτες εβδομάδες μετά τη φωτιά στο Μάτι, όταν ακόμη δεν είχαμε ούτε ρεύμα ούτε σπίτια για να μείνουμε, υπήρξε μια τεράστια προσέλευση εθελοντών. Ηταν κάτι το απίστευτο και αποφασίσαμε ότι κατά κάποιον τρόπο πρέπει να ξεπληρώσουμε το χρέος μας σε αυτούς που βοήθησαν εμάς», λέει στα «ΝΕΑ» εμφανώς συγκινημένη η Αφροδίτη Χατζηαναστασιάδη, φοιτήτρια, που κατοικεί μόνιμα στο Μάτι και είναι μέλος της ομάδας Act 4 Natural Disasters.

«Μια τέτοια εμπειρία σού αλλάζει τη ζωή, τον τρόπο που βλέπεις τα πράγματα. Αντιλαμβάνεσαι ότι δεν είσαι ασφαλής πουθενά και ότι στα δύσκολα είσαι μόνος. Ετσι, οργανώνοντας το εθελοντικό κομμάτι στο Μάτι, μάθαμε καλά τι πρέπει να γίνεται μετά από μια φυσική καταστροφή».

«Κάνουμε αυτό που γνωρίζουμε»

Αυτή την πικρή εμπειρία τη μετέτρεψαν σε… τεχνογνωσία και την έθεσαν στην υπηρεσία του κοινού καλού, προσελκύοντας εθελοντές και από άλλες περιοχές.

«Η πρώτη φορά που λειτουργήσαμε εκτός Ματιού ήταν οι πλημμύρες στο Μπούρτζι της Εύβοιας τον Αύγουστο του 2020. Μια φίλη με ενημέρωσε ότι εκεί οι άνθρωποι είναι εξίσου μόνοι με εμάς και με ρώτησε αν μπορούμε να κάνουμε κάτι. Αρχίσαμε να διερευνούμε το κατά πόσο υπάρχει κόσμος διαθέσιμος να βοηθήσει και ήρθαμε σε επικοινωνία και με τον Κωνσταντίνο από τον Αλλο Ανθρωπο, ο οποίος μας στήριξε πάρα πολύ στο Μάτι. Τελικά, επανδρώσαμε τρία λεωφορεία με περισσότερα από 100 άτομα και πήγαμε στην Εύβοια. Οι άνθρωποι εκεί ήταν πραγματικά μόνοι, δεν ήξεραν τι να κάνουν. Τους βοηθήσαμε στο πώς θα στηθεί το hotspot, πώς θα γίνονται οι διανομές φαγητού στους ηλικιωμένους κατοίκους, μετρήσαμε τα σπίτια που είχαν άμεση ανάγκη, χωριστήκαμε σε ομάδες και αρχίσαμε τον καθαρισμό. Εναν μήνα μετά, τον Σεπτέμβριο του 2020, γεμίσαμε άλλα τρία λεωφορεία και πήγαμε στην πλημμυρισμένη Καρδίτσα. Εκεί βρήκαμε διπλάσιους εθελοντές, που όμως δεν ήξεραν τι να κάνουν. Δεν υπήρχε κανένας συντονισμός. Και κάναμε αυτό που γνωρίζαμε. Με τον καιρό «εξειδικευτήκαμε» στον καθαρισμό σπιτιών, ειδικά ύστερα από φωτιές. Εχουμε εστιάσει σε αυτό γιατί το κόστος για να απομακρυνθούν τα μπάζα από τα «πράσινα» και «κίτρινα» σπίτια είναι τεράστιο για τους πληγέντες – υπολογίστε περίπου 8.000-10.000 ευρώ για ένα σπίτι 60 τ.μ. – και δεν συμπεριλαμβάνεται στις αποζημιώσεις».

Οδυνηρές μνήμες

Η σταθερή παρουσία τους σε τόπους καταστροφών ξυπνά οδυνηρές προσωπικές μνήμες. «Φυσικά και επηρεάζεσαι συναισθηματικά. Κάθε φορά που πάμε σε έναν πυρόπληκτο, είναι δεδομένο ότι το βράδυ θα έχω εφιάλτες. Οχι μόνο εγώ – και τα άλλα παιδιά το ίδιο. Εκτίθεσαι σε κάτι που αναβιώνει το τραύμα σου. Και αν κάποιο παιδί δεν μπορεί να το αντέξει, δεν σημαίνει ότι υστερεί σε θάρρος ή σε εσωτερική δύναμη, έχει να κάνει με το πώς έχει διαμορφωθεί το τραύμα του καθενός», λέει η Αφροδίτη.

«Οταν συνέβη αυτό στο Μάτι, δεν είχαμε συναναστραφεί άλλους ανθρώπους με κοινό βίωμα. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια το ποσοστό όσων έχουν περάσει κάτι παρόμοιο έχει αυξηθεί σημαντικά. Εχουμε αστικές φωτιές στον Αγιο Στέφανο, στην Παλλήνη, στη Βαρυμπόμπη, στην Πεντέλη – μέσα στην Αττική είχαμε τρία καλοκαίρια που έχουν στιγματίσει τόσους ανθρώπους. Αυτό είναι πρόβλημα…».

Το μεγαλείο της ανθρωπιάς δεν μπορεί να υποκαταστήσει τις ευθύνες του κράτους που οφείλει να προστατεύει και να συντρέχει τους πολίτες του. Αυτό επισημαίνει η Αφροδίτη, η οποία πέρυσι πήγε μόνη της μέχρι τις Ροβιές προσπαθώντας να βρει δίοδο επικοινωνίας με τους πυρόπληκτους και να οργανώσει αποστολή βοήθειας.

«Παρ’ όλα αυτά, είμαι της άποψης ότι δεν πρέπει να βασιζόμαστε στον εθελοντισμό, υπάρχουν αρμόδιοι που πρέπει να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους. Χίλιες φορές να μη χρειαζόταν η βοήθειά μας και να ήταν μόνο συναισθηματικού χαρακτήρα. Γιατί δεν έχει σημασία πόσο όγκο από μπάζα θα μεταφέρουμε· η ενέργεια που φέρνουν οι εθελοντές όταν πηγαίνουν σε ένα πυρόπληκτο μέρος, το χαμόγελο, η αγκαλιά είναι πολύ σημαντικά. Στις δράσεις μας έρχονται ακόμη και ανήλικοι μαζί με τους γονείς τους αλλά και άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας που δεν μπορούν να κουβαλήσουν, μπορούν όμως, για παράδειγμα, να δώσουν σε κάποιον λίγο νερό. Υπάρχει χώρος για όλους».

«Είμαστε τελείως αυτόνομοι»

Η ομάδα έχει σελίδες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όμως δεν έχει νομική υπόσταση. «Είμαστε τελείως αυτόνομοι, δεν θέλουμε το συμφέρον σε αυτό που κάνουμε, θέλουμε να είναι κάτι τελείως καθαρό», συνεχίζει η Αφροδίτη και καταλήγει: «Δεν δεχόμαστε δωρεές, έχουμε φτιάξει μόνο μία αποθήκη με βασικά εργαλεία – όπως φτυάρια – που μας τα χάρισαν άνθρωποι που ήρθαν να βοηθήσουν και δεν τα ήθελαν πίσω. Επίσης, δεν μεσολαβούμε για προσφορά βοήθειας, όμως μπορούμε να φέρουμε σε επαφή όποιον επιθυμεί να βοηθήσει με όποιον έχει ανάγκη. Στην Παλλήνη, για παράδειγμα, αυτή τη στιγμή υπάρχουν τρεις πυρόπληκτες οικογένειες που έχουν πάρα πολύ μεγάλη ανάγκη ακόμη και για τα βασικά. Για τη μία έχει ξεκινήσει και fundraising. Οποιος θέλει να προσφέρει, μπορεί να έρθει σε επαφή με εμάς».

Έντυπη έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»