Έρμαιο των παιχνιδιών του Ερντογάν ο Τραμπ: Πώς η Τουρκία χειραγωγούσε την κυβέρνηση των ΗΠΑ

Ο Geoffrey Steven Berman, ο οποίος υπηρέτησε ως εισαγγελέας των Ηνωμένων Πολιτειών για τη Νότια Περιφέρεια της Νέας Υόρκης από το 2018 έως το 2020 αποκαλύπτει στο βιβλίο του «Holding the Line» ότι η Τουρκία χειραγωγούσε την κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ για να προστατεύσει τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τα μέλη της οικογένειάς του.

Η Sarah K. Burris δημοσίευσε μια αναφορά σχετικά με τους ισχυρισμούς στο βιβλίο την Τετάρτη για τον ιστότοπο ειδήσεων Raw Story.

• Διαβάστε επίσης: Ο πρώην προσωπάρχης του Τραμπ θα καταθέσει για τα τις ταραχές στο Καπιτώλιο το 2021

Σύμφωνα με σχετική έκθεση, η χειραγώγηση είχε να κάνει με την προστασία της τουρκικής τράπεζας Halkbank η οποία παραβίαζε τις κυρώσεις κατά του Ιράν, ενώ όταν άρχισε η έρευνα της δικαιοσύνης για τις ευθύνες της τουρκικής τράπεζας, ο Τραμπ έσπευσε και τη σταμάτησε.

Ο πρώην Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα υπέγραψε τον νόμο περί κυρώσεων, λογοδοσίας και εκποίησης για το Ιράν του 2010. Τροποποίησε τον προηγούμενο νόμο για να δώσει στον πρόεδρο περισσότερη εξουσία. Έξι χρόνια αργότερα ο νόμος αυτός παρατάθηκε μέχρι το 2026.

Υπό την κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, ωστόσο, οι κυρώσεις δεν εφαρμόζονταν πάντα ομοιόμορφα. Σε ένα σκάνδαλο, η τουρκική τράπεζα, η Halkbank, εκτέθηκε για παραβίαση των κυρώσεων κατά του Ιράν. Λίγο πριν από τις εκλογές του 2020, οι New York Times αποκάλυψαν ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «είχε στα χέρια του» τον Τραμπ, ο οποίος έδωσε εντολή στο υπουργείο Δικαιοσύνης να ακυρωθεί η έρευνα.

Ο Τζέφρι Μπέρμαν έγραψε στο βιβλίο του «Holding the Line» ότι ο πρώην γενικός εισαγγελέας Μπιλ Μπαρ και ο πρώην εν ενεργεία Γενικός Εισαγγελέας Μάθιου Γουίτακερ ήταν και οι δύο συνένοχοι στον τερματισμό της έρευνας για τις παραβιάσεις των κυρώσεων. Ενώ ο Μπέρμαν αναφέρθηκε στο περιστατικό τον Οκτώβριο του 2020, το βιβλίο του περιγράφει τον συγκλονιστικό τρόπο με τον οποίο η Τουρκία χειραγωγούσε την κυβέρνηση των ΗΠΑ για να προστατεύσει τον Ερντογάν και τα μέλη της οικογένειάς του.

Οι συναλλαγές που αφορούσαν την αγορά και την πώληση χρυσού (μεγάλο μέρος του μέσω του Ντουμπάι) ουσιαστικά δημιούργησαν ένα «slush fund» (σ.σ. λογαριασμός που που χρησιμοποιείται για παράνομους σκοπούς) για το Ιράν, εξήγησε ο Μπέρμαν.

Τα «πλαστά» νούμερα της οικονομίας

«Στους συν-συνωμότες του ήταν ο Zafer Çağlayan, ο οποίος εκείνη την εποχή ήταν υπουργός Οικονομικών της Τουρκίας, και ο Süleyman Aslan, ο διευθύνων σύμβουλος της Halkbank», έγραψε ο Berman. «Δωροδοκούσε και τους δύο – συμπεριλαμβανομένων τακτικών παραδόσεων μετρητών που έρχονταν στο σπίτι του Ασλάν γεμισμένα σε κουτιά παπουτσιών. Το έθνος της Τουρκίας επωφελήθηκε από τη συνωμοσία. Οι μεταφορές χρυσού έξω από τη χώρα ήταν τόσο μεγάλες – περίπου 20 δισεκατομμύρια δολάρια – που τεχνητά διόγκωσε τα στατιστικά στοιχεία των εξαγωγών της Τουρκίας και έκανε την οικονομία της να φαίνεται πιο δυνατή από ό,τι ήταν στην πραγματικότητα».

Δεν αφορούσε μόνο τη διαφθορά για λογαριασμό του προέδρου, ήταν ένα έγκλημα που θα μπορούσε να επηρεάσει σημαντικά την οικονομία της Τουρκίας.

Ο Zarrab συνελήφθη όταν έμπαινε στις ΗΠΑ σε ένα ταξίδι του στη Disney. Ο Atilla, αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Halkbank, ήρθε στη συνέχεια στις Ηνωμένες Πολιτείες για τραπεζικές εργασίες και συνελήφθη.

«Ο Ζαράμπ κατέθεσε κατά τη διάρκεια έξι ημερών στη δίκη του Ατίλλα. Είπε ότι το σχέδιο έφτασε στα ανώτατα επίπεδα της κυβέρνησης της Τουρκίας και ότι ο ίδιος ο Ερντογάν το είχε δώσει την έγκρισή του», αναφέρει το βιβλίο. Έφερε το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο σε δύσκολη θέση γιατί έπρεπε να βρουν τι να κάνουν με την τράπεζα.

«Αυτό που συνήθως συμβαίνει σε τέτοιου είδους κυρώσεις ή υποθέσεις ξεπλύματος βρώμικου χρήματος είναι ότι μια ομάδα ανώτατων στελεχών ξεκινά διαπραγματεύσεις μεταξύ της τράπεζας και του Υπουργείου Δικαιοσύνης για τον τρόπο επίλυσης της ποινικής ευθύνης του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος», εξήγησε ο Μπέρμαν. Η Halkbank δεν πήρε στα σοβαρά το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο και έπεσε στο στόχαστρο όταν επρόκειτο για κάθε είδους παραδοχή ενοχής και πληρωμή προστίμων.

«Ενήργησε σαν να είχε έναν άσο στο μανίκι ή μάλλον… δύο άσους: έναν φίλο στον Λευκό Οίκο και μια κρυφή επικοινωνία με τη δικαιοσύνη», είπε ο Μπέρμαν. Ένας Τούρκος αστυνομικός ντετέκτιβ έφτασε στις Ηνωμένες Πολιτείες με ένα πλήθος «αποδεικτικών στοιχείων—υποκλοπές, έρευνες, ηλεκτρονική παρακολούθηση. Είχε φωτογραφίες από τα μετρητά σε κουτιά παπουτσιών και άλλα πράγματα που έδειχναν απευθείας υψηλόβαθμους ανθρώπους στην τράπεζα και στα τουρκικά κυβέρνηση.

Οι πιέσεις

Η Τουρκία ασκούσε λόμπι στον Τραμπ και ο Τραμπ έδινε εντολές στον Μπαρ. «Σύντομα έγινε σαφές ότι η Halkbank και ο σύμβουλός της μιλούσαν απευθείας με την κύρια δικαιοσύνη. Φαινόταν επίσης ότι όποια πίεση είχε νιώσει ο Γουίτακερ από τον Τραμπ να πάει χαλαρά στην Τουρκία ασκούνταν τώρα στον Μπαρ».

Ο Μπαρ είχε τα δικά του ζητήματα που έλεγε ότι θα παραβίαζαν την τουρκική νομοθεσία, αλλά ο Μπέρμαν εξήγησε ότι ήταν αρκετά βήματα μπροστά, δεν είχαν καν ζητήσει από την τράπεζα να παραδεχτεί ότι έκαναν κάτι λάθος. Μικρές συναντήσεις έγιναν για την τράπεζα στον Λευκό Οίκο τους μήνες που ακολούθησαν και το Δικαστήριο δεν συμπεριλήφθηκε. Στη συνέχεια, ο Μπαρ είπε ξαφνικά ότι ήταν το νέο «σημείο» για την ποινική υπόθεση που εκτελούνταν έξω από τη Νέα Υόρκη. Ήταν μια οδηγία του Λευκού Οίκου. Ο Μπαρ άρχισε να συναντά τους δικηγόρους της τράπεζας χωρίς κανέναν από τους εισαγγελείς για την υπόθεση.

«Η κυβέρνηση Τραμπ σκότωσε την πυρηνική συμφωνία του Ιράν και ενίσχυσε τις κυρώσεις», εξήγησε ο Μπέρμαν. «Φαινομενικά, η διακοπή του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν ήταν ένα θέμα πολύτιμο για τον πρόεδρο. Οι κυρώσεις ήταν ο νόμος της χώρας, τον οποίο ορκίστηκα να επιβάλω. Η Halkbank είχε σχεδιάσει να διοχετεύσει παράνομα δισεκατομμύρια δολάρια στο Ιράν σε μια εποχή που η Οι Ηνωμένες Πολιτείες ήθελαν να ασκήσουν τη μέγιστη οικονομική πίεση. Λοιπόν, σε ποια βάση επρόκειτο να δώσουμε στην τράπεζα μια καλή συμφωνία και να χορηγήσουμε ασυλία σε όλους τους τραπεζικούς και κυβερνητικούς αξιωματούχους που εμπλέκονται στο σχέδιο;».

Ο Μπαρ κάλεσε Μπέρμαν στο Υπουργείο Δικαιοσύνης για ντύσιμο, λέγοντάς του ότι η υπόθεση «ενέχει εξωτερική πολιτική» και ότι είχε συζητηθεί «από τους ηγέτες της διοίκησης».

Τα νταηλίκια

«Ποιος νομίζεις ότι είσαι για να παρεμβαίνεις σε αυτό το ψήφισμα;» ρώτησε ο Μπαρ, σύμφωνα με τον Μπέρμαν.

«Ποιος νομίζεις ότι είσαι; Όταν το άκουσα αυτό, σκέφτηκα, ποιος στο διάολο νομίζει ότι είναι; Έχω ξαναδεί νταήδες. Στην πραγματικότητα, είχε χρησιμοποιήσει τις ίδιες λέξεις μαζί μου λίγο περισσότερο από ένα χρόνο πριν, όταν θύμωσε επειδή πίστευε ότι είχα ανακοινώσει τον διορισμό της Audrey Strauss ως αναπληρωτή χωρίς να έχω πρώτα την έγκρισή του. Είναι εντελώς αναποτελεσματικό, ή έστω με μένα. Θα περιέγραφα τη στάση του Μπαρ εκείνο το πρωί ως τραμπούκου».

Η χειραγώγηση

Αργότερα αποκάλυψε ότι υπήρξε μια συνάντηση μεταξύ Τραμπ και Ερντογάν στο πλαίσιο της G-20 στα τέλη του 2018, όπου στον Τραμπ δόθηκε ένα σημείωμα από τον πρόεδρο γραμμένο από τους δικηγόρους της Halkbank με το επιχείρημα ότι η δίωξη ήταν άστοχη επειδή αφορούσε συναλλαγές χρυσού και όχι αμερικανικές τράπεζες. Αλλά βεβαίως αυτό ήταν ψέμα.

Στο βιβλίο του πρώην συμβούλου εθνικής ασφάλειας Τζον Μπόλτον περιέγραψε το περιστατικό, λέγοντας ότι ο Τραμπ ξεφύλλισε τις σελίδες προσποιούμενος ότι το διάβασε.

«Λοιπόν, μου φαίνεται πειστικό», είπε ο Τραμπ σύμφωνα με τον Μπόλτον.

«Σε συνέντευξή του στην Τουρκία, ο Ερντογάν εξιστόρησε την κλήση του με τον Τραμπ και είπε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος είχε υποσχεθεί να «δώσει αμέσως εντολή στους αρμόδιους υπουργούς» για το πώς να κλείσουν το θέμα της Halkbank».