Λιάκουρας: Βέβαιη η κλιμάκωση στις σχέσεις Ρωσίας-Δύσης μετά την κίνηση του Πούτιν

«Η κίνηση του Πούτιν θα κλιμακώσει βεβαιότατα της σχέσεις Ρωσίας-Δύσης. Η Δύση πολλά μπορεί να δεχθεί, αλλαγή συνόρων δεν θα δεχθεί ποτέ, ειδικά τα σύνορα τα οποία δημιουργήθηκαν μετά και την τελευταία πράξη αναδιαμόρφωσή τους που έγιναν μετά την κατάρρευση του υπαρκτού κομμουνισμού, το 1991» υποστήριξε ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, Πέτρος Λιάκουρας σε σχέση με την ανακοίνωση των δημοψηφισμάτων στις 4 περιοχές της Ουκρανίας που τελούν υπό ρωσικό έλεγχο.

Στο ερώτημα εάν υπάρχουν θεσμικά εργαλεία που να επιβάλλουν τη διεθνή έννομη τάξη, ο κ. Λιάκουρας δήλωσε ότι η Ρωσία εξ αρχής γνώριζε ότι εάν προβεί σε μια τέτοια ενέργεια δεν υπάρχει δυνατότητα το Συμβούλιο Ασφαλείας να την καταδικάσει και να ακυρώσει την απόσχιση, ούτε επίσης μπορεί να της επιβληθούν κυρώσεις. Η Ρωσία από την αρχή γνώριζε το πλαίσιο αυτό, όπως γνώριζε ότι εάν της επιβληθούν κυρώσεις θα επιβάλει η ίδια αντικυρώσεις, κάτι που έχει ήδη κάνει, και τις συνέπειες υφιστάμεθα και εμείς.

• Διαβάστε επίσης: Ρωσία: Ποιοι θα εξαιρεθούν από τη μερική επιστράτευση

«Ξέρει πολύ καλά ότι δεν θα περάσει δια της χρήσης βίας, θα περάσει μέσα από ένα άλλο εργαλείο, το οποίο λέγεται απόσχιση και το οποίο έχει ξανακάνει με χλιαρή αντίδραση απέναντι στην Ρωσία το 2014. Μια τέτοια πράξη απόσχισης, σημαίνει πλήρης κατακερματισμός ενός κράτους, το οποίο διαμορφώθηκε μετά την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης που σημαίνει ότι τα σύνορα που υπήρχαν την στιγμή της διάλυσης παραμένουν αμετάβλητα δια βίου» ανέφερε ακόμα, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα.

Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο κ. Λιάκουρας, το δημοψήφισμα είναι η τελική πράξη της Ρωσικής προσπάθειας απόσχισης, που προσπαθούσε με κάθε τρόπο να καταφέρει, να προσαρτήσει δηλαδή όλες τις περιοχές που είναι τμήμα της Μαύρης Θάλασσας.

Το δίλημμα της Ρωσίας

«Το δίλημμα της Ρωσίας ήταν εάν έπρεπε να κάνει εισβολή σε αυτές τις περιοχές ή να επιλέξει την προσάρτηση. Επέλεξε το δεύτερο γιατί δι’ αυτού του τρόπου υπήρχε περίπτωση να νομιμοποιήσει το αποτέλεσμα. Και αυτό θα μπορούσε να συμβεί μόνον στην περίπτωση που οι Ουκρανοί είχαν πιέσει τους ρωσόφωνους πληθυσμούς σε τέτοιο βαθμό που δεν θα είχαν άλλη λύση πέραν της απόσχισης. Όμως τέτοια περίπτωση δεν υπήρχε, γιατί η στάση των Ουκρανών απέναντι στους ρωσόφωνους είναι κάτι που συνηθίζεται στις κοινωνίες που είναι αντίπαλες σε θέματα εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής. Επειδή δεν υπήρχε ούτε η γενοκτονία προσπάθησε να τις ωθήσει να ανακηρυχθούν ως ανεξάρτητες» εξήγησε ο κ. Λιάκουρας.

Το επόμενο βήμα, συμπλήρωσε, είναι η απόσχιση που γίνεται με ένοπλη βία. «Ακόμα και όταν έχουμε απόσχιση, γιατί αποσχίζεται η περιοχή και όχι ο λαός, υπάρχει και το ενδεχόμενο να ζητείται το δημοψήφισμα. Όμως εν προκειμένω, η απόσχιση θα ήταν παράνομη γιατί δεν αποκαθιστούσε κάποιο δικαίωμα που εθίγη και κατά συνέπεια δεν ήταν η απόσχιση η έσχατη λύση, δεν θα ήταν δηλαδή επανορθωτική, άρα δεν συνέτρεχε κανένας τέτοιος λόγος. Το τρίτο στάδιο είναι αυτό που θα έχουμε τώρα και είναι το εξής. Προκειμένου να κάνουμε την προσάρτηση ας ρωτήσουμε τον πληθυσμό τι θέλει. Θέλει πράγματι την προσάρτηση ή όχι; Τα δημοψηφίσματα δηλαδή, υπηρετούν τον στόχο της προσάρτησης. Βέβαια γεννάται το ερώτημα εάν μπορεί να υπάρχει ελεύθερη βούληση που θα εκφραστεί στο δημοψήφισμα υπό την ρωσική στρατιωτική κατοχή. Η Ρωσία κατέχει και τις τέσσερις περιοχές που θα διεξαχθούν τα δημοψηφίσματα, οι οποίες κλείνουν την δυνατότητα της Ουκρανίας να έχει πρόσβαση στη Μαύρη Θάλασσα. Κατά συνέπεια η Ρωσία επιτυγχάνει τον στόχο που από την αρχή είχε» είπε ο κ. Λιάκουρας.

Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος

Υπάρχουν, σύμφωνα με τον ίδιο, επιστήμονες, καθηγητές, κυρίως Γάλλοι, που δηλώνουν ότι το δημοψήφισμα μπορεί να παράγει νόμιμο αποτέλεσμα. Αυτό, είναι πολύ επικίνδυνο, πρόεσθεσε, για περιοχές που οι πληθυσμοί θέλουν να ανεξαρτητοποιηθούν και τι θα σημαίνει αυτό για την διαίρεση των κρατών αυτών και τη διεθνή σταθερότητα. «Για τον λόγο αυτό, το θέμα της ανεξαρτητοποίησης ενδεχομένως να είναι το τελευταίο για το οποίο πρέπει να ερωτηθεί ο λαός. Μόνο εάν υπάρχουν οι προϋποθέσεις. Σε περίπτωση διάλυσης, όπως στην Γιουγκοσλαβία, θα μπορούσε να συμβεί το δημοψήφισμα. Τώρα όμως δεν υπάρχει συντεταγμένη διάλυση ενός συντεταγμένου κράτους, γίνεται διάλυση και προσάρτηση βεβαίως, με την χρήση της ένοπλης βίας, άρα το αποτέλεσμα είναι απολύτως παράνομο» είπε ακόμα ο κ. Λιάκουρας.

Ο ίδιος εκτίμησε ότι αν δεν εμποδιστούν τέτοιες αποσχιστικές προσπάθειες, τότε θα περιέλθουν σε δύσκολη θέση εκείνα τα κράτη τα οποία επηρεάζονται και αποκρούουν παρόμοιες απαιτήσεις πληθυσμών που αντιστρατεύονται άρδην την αρχή της εδαφικής ακεραιότητας. «Η τυχόν αδράνεια, δηλαδή η έλλειψη αντίδρασης θα επιτρέψει αλυσιδωτές απαιτήσεις με επίπτωση στη διεθνή σταθερότητα. Μια τέτοια πράξη η οποία θα μπορούσε να γίνει δεκτή δια των δημοψηφισμάτων, στην Αφρική θα σήμαινε την πλήρη διάλυσή και τον κατακερματισμό της και εκεί που σήμερα έχουμε 50-60 κράτη, αν συμβεί κάτι τέτοιο θα έχουμε 2000-3000 σε μια ήπειρο» ανέφερε χαρακτηριστικά.