Το κίνημα της «αγνότητας»: Η γενιά των Disney σταρ που πάλεψε για την απενοχοποίηση του σεξ

Γράφει η Βασιλίνα Ριστάνη*

Υπάρχει κάτι αποκρουστικό στην ιστορία του Πίτερ Παν, ένα αγόρι παγωμένο στο χρόνο και την παιδικότητα του. Για πολλά πρώην παιδιά-αστέρες, αυτό δεν απέχει τόσο πολύ από την πραγματικότητα. Από επιθετικά στερεότυπα μέχρι αδιάκριτες ερωτήσεις σχετικά με την κατάσταση της «αγνότητάς» τους, μερικά από τα πιο διάσημα πρόσωπα και σταρ της Disney, μπήκαν στο στόχαστρο των μέσων ενημέρωσης από αδιανόητα νεαρή ηλικία.

• Διαβάστε επίσης: Η σκοτεινή πλευρά του αμερικανικού ονείρου της Abercrombie & Fitch

Το σημείο αφετηρίας

Τα τελευταία χρόνια έχει ανοίξει μια συζήτηση για τον απολογισμό της ζωής ορισμένων διασημοτήτων. Αρκετοί, από την Britney Spears μέχρι την Demi Lovato, αφηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες.

Άλλοι αναστοχάζονται το γεγονός ότι εκφοβίστηκαν και δέχτηκαν επιθέσεις από τους ίδιους ανθρώπους που τους βοήθησαν να γίνουν διάσημοι εξαρχής. Οι ζωές τους εκτυλίχθηκαν κάτω από το φως της δημοσιότητας και τον έλεγχο του κοινού.

Πως συνδέονται μεταξύ τους; Όλοι έκαναν τη μεγάλη τους επιτυχία στο κανάλι Disney Channel.

Aυτή ήταν η αφετηρία όχι μόνο για τις Spears και Lovato, αλλά και για τους Justin Timberlake και Christina Aguilera. Οι Vanessa Hudgens, Ryan Gosling, Selena Gomez, Zac Efron, Jonas Brothers, Miley Cyrus και πολλοί άλλοι σταρ των παιδικών μας χρόνων, έχουν προχωρήσει σε πολύ διαφορετικές καριέρες.

Ένας υποψήφιος για Όσκαρ ηθοποιός ή μια βραβευμένη με Grammy ποπ σταρ, έχουν ένα σημείο τομής. Αυτό που τους συνδέει είναι ότι η παιδική τους ηλικία άνοιξε το δρόμο για θέματα όπως η κατάχρηση ουσιών.

Ιδίως οι γυναίκες, μεγαλώνοντας μπροστά σε τόσο κόσμο, ήρθαν αντιμέτωπες με τον εθισμό, αγώνες για την ψυχική υγεία και εκμετάλλευση. Με τόσα τραύματα του παρελθόντος, το κανάλι Disney και η κουλτούρα γύρω από αυτό αρχίζουν να εξετάζονται υπό ένα πολύ διαφορετικό πρίσμα.

Τι είναι το κίνημα της «αγνότητας»;

«Δεσμεύομαι απέναντι στον εαυτό μου, την οικογένειά μου και τον Δημιουργό μου ότι θα απέχω από κάθε είδους σεξουαλική δραστηριότητα πριν από τον γάμο. Θα διατηρήσω το σώμα μου και τις σκέψεις μου αγνές, καθώς εμπιστεύομαι το τέλειο σχέδιο του Θεού για τη ζωή μου», ορίζει η Α’ Επιστολή προς Θεσσαλονικείς.

Η αφοσίωση σε αυτή την ιδέα ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ’90, όταν ο φόβος του AIDS και άλλων σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων ενίσχυσε το κήρυγμα του ευαγγελικού κινήματος για την αποχή των εφήβων. Ήταν μια άποψη που προβαλλόταν ως εντολή του Θεού και είχε την υποστήριξη ομοϊδεατών πολιτικών ηγετών, από τον Ρόναλντ Ρέιγκαν μέχρι αυτόν του κ. Τραμπ.

Οι γυναίκες έχουν πληγεί -είτε σκόπιμα είτε όχι- απίστευτα από την κουλτούρα της «αγνότητας». Σύμφωνα με αυτή, το γυναικείο σώμα ήταν η πρωταρχική πηγή λαγνείας και πειρασμού.

Όμως, αυτό δεν ήταν αρκετό για να ελέγξει τις εφηβικές ορμόνες. Στην πραγματικότητα, το κίνημα δεν εμπόδισε του ανθρώπους από το να συνάπτουν προγαμιαίες σχέσεις. Πιο πολύ μάλλον δημιούργησε έναν φόβο, που διαιώνιζε τον κύκλο της ντροπής και της ενοχής γύρω από το σεξ.

Τα «συμβόλαιο της αθωότητας» με τη Disney

Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η συνήθεια της Disney να προσπαθεί να διατηρήσει την αθωότητα των σταρ της πολύ μετά την ενηλικίωσή τους. Ίσως επειδή τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και το κοινό δυσανασχετούν με το να βλέπουν αυτούς τους ηθοποιούς και τους επί της οθόνης εκπροσώπους της παιδικής τους ηλικίας να μεγαλώνουν.

Από την άλλη, τα μέσα τείνουν επίσης να σεξουαλικοποιούν τα νεαρά κορίτσια, ενώ καταδικάζουν όσους εκφράζουν τη σεξουαλικότητά τους με τους δικούς τους όρους. Το 1999, ξέσπασε ηθικός πανικός για το βίντεο της Britney Spears, της πρώην σταρ του Mickey Mouse Club. Το «…Baby One More Time», έδειχνε τη 16χρονη με μαθητική φούστα και πουκάμισο δεμένο γύρω από τη μέση της. Δύο χρόνια αργότερα, πόζαρε για το Rolling Stone με τα εσώρουχα κρατώντας ένα Teletubby.

Τέτοιες στιγμές της ποπ κουλτούρας μπορούν να θεωρηθούν ως πράξεις εξέγερσης από σταρ που βαρέθηκαν να προσαρμόζονται στα στενά όρια της Disney. Σε συνέντευξή της στους Irish Times το 2019, η Chirstina Aguilera μίλησε για το βίντεο κλιπ του «Dirrty». Στην προσπάθειά της να σκίσει την αθώα εικόνα που της είχε μείνει μετά τη Disney, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Δεν είμαι πια αυτό το κορίτσι. Είμαι μια γυναίκα που είναι περήφανη για τη σεξουαλικότητά της».

Το 2011, η πρωταγωνίστρια του High School Musical Ashley Tisdale πόζαρε γυμνή στο περιοδικό Allure, σε ηλικία 25 ετών. Ο Τύπος περιέγραψε αυτήν την κίνηση ως αποτίναξη της εικόνας της Disney. Η Miley Cyrus βγήκε από το Disney καβούκι της το 2008 σε ένα εν μέρει γυμνό εξώφυλλο του Vanity Fair. Τον επόμενο χρόνο και σε ηλικία 16 ετών χόρεψε πάνω σε έναν στύλο επί σκηνής στα βραβεία Teen Choice. Τα υπόλοιπα είναι απλώς ιστορία.

Φαίνεται σημαντικό να αναρωτηθούμε γιατί αυτές οι γυναίκες ένιωσαν ότι αυτός ήταν ο μόνος τρόπος για να τις πάρουν στα σοβαρά ως ενήλικες; Ένας λόγος μπορεί να είναι ότι έχουν μάθει να σκέφτονται σε ακραίες καταστάσεις. Η Disney είναι χτισμένη πάνω σε αρχέτυπα – ο ήρωας, ο κακός, η δεσποινίδα, ο νταής – και τα μέσα ενημέρωσης, ευδοκιμούν με το συνεχίζουν τα περιοριστικά τροπάρια της γυναικείας φύσης.

Οι Jonas Brothers και τα δαχτυλίδια της «αγνότητας»

Στο The Late Late Show With James Corden, τα αδέρφια Jonas, μίλησαν και για τις μέρες τους στη Disney. Οι Joe, Nick και Kevin δήλωσαν ανοιχτά ότι η κάθε τους κίνηση ήταν ενορχηστρωμένη από την οικογενειακή εταιρεία που τους έκανε διάσημους.

Ως μέρος της καθαρής, ζαχαρένιας εικόνας τους, φορούσαν δαχτυλίδια «αγνότητας», τα οποία υποδηλώνουν ότι ο κάτοχός του απέχει από το σεξ μέχρι το γάμο. «Ήμουν περήφανος γι’ αυτό, μέχρι που μετά από χρόνια είδα αυτές τις συνεντεύξεις και σκέφτηκα ότι ακούγομαι σαν ρομπότ», παραδέχτηκε ο Nick.

Ο Joe με τη σειρά του εξήγησε πως του φάνηκε φυσιολογική μια τέτοια δέσμευση στα 12 του. Άλλωστε τα 3 αδέρφια είχαν μεγαλώσει στην εκκλησία με πατέρα πάστορα. Βέβαια, «όταν είσαι περίπου 15-16 ετών και αρχίζεις να βγαίνεις ραντεβού, λες για ένα λεπτό… Τι είπα ότι θα κάνω;», αστειεύτηκε.

Οι Jonas Brothers δεν ήταν οι μόνοι διάσημοι που περνούσαν αυτή τη φάση πριν από μια δεκαετία. Οι Miley Cyrus, Jordin Sparks, Selena Gomez και Demi Lovato συμμετείχαν στην τάση και φορούσαν δαχτυλίδια της «αγνότητας».

*Η Βασιλίνα Ριστάνη σπουδάζει στη New Media Studies