«Σύνδρομο ανατάραξης μωρού»: Νταντά δολοφόνος ή θύμα της δικαιοσύνης;

γράφει η Βασιλίνα Ριστάνη*

Η δίκη της νταντάς Λουίζ Γούντγουορντ, ήταν μία από τις πιο διχαστικές δικαστικές μάχες όλων των εποχών. Η νεαρή Βρετανίδα κατηγορήθηκε για τη δολοφονία του οκτώ μηνών Μάθιου Έαπεν. Ιατρικοί εμπειρογνώμονες αντιπαρατέθηκαν και έθεσαν υπό αμφισβήτηση την εξαιρετικά αμφιλεγόμενη κατάσταση που είναι γνωστή ως «σύνδρομο ανατάραξης μωρού».

Σήμερα, 25 χρόνια μετά, η συζήτηση σχετικά με την έκβαση της υπόθεσης και τον αντίκτυπό της στην ιατρική συνεχίζεται.

• Διαβάστε επίσης: Λοβοτομή: Η σκοτεινή πλευρά της επιστήμης και το πιο αμφιλεγόμενο Νόμπελ Ιατρικής

Το χρονικό της τραγωδίας

Η ιστορία ξεκινά τον Φεβρουάριο του 1997, με τη σπαρακτική είδηση του θανάτου ενός μωρού.

Η 18χρονη τότε Λουίζ Γούντγουορντ, τηλεφώνησε πανικόβλητη στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης. Το μωρό που ήταν υπεύθυνη να φροντίζει βρισκόταν αναίσθητο στην κούνια του και δεν ανταποκρινόταν με το περιβάλλον. Παρά το γεγονός ότι ο Μάθιου Έαπεν έλαβε άμεση ιατρική φροντίδα, τελικά έφυγε από τη ζωή λίγες μέρες αργότερα.

Οι γιατροί διαπίστωσαν ότι ο μικρός Μάθιου είχε υποστεί καταστροφικές εσωτερικές κακώσεις, που προκλήθηκαν από βίαιο κούνημα. Με βάση τις συμβουλές των γιατρών, η αστυνομία ήταν πεπεισμένη ότι επρόκειτο για μια ξεκάθαρη περίπτωση «συνδρόμου ανατάραξης μωρού» και ότι η νταντά ήταν υπαίτια.

Συνελήφθη και κρατήθηκε στη φυλακή για οκτώ μήνες εν αναμονή της δίκης με διάφορες κατηγορίες, μεταξύ των οποίων και η δολοφονία. Μέχρι τον Οκτώβριο του 1997, η δικαστική υπόθεση προσέλκυσε τεράστια προσοχή, ιδίως στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Βρετανία, όπου μεταδόθηκε ζωντανά από την τηλεόραση.

Τι είναι το σύνδρομο ανατάραξης μωρού;

Το σύνδρομο της ανατάραξης του μωρού είναι μια σοβαρή μορφή κακοποίησης που προκαλείται σε ένα βρέφος. Συνήθως συμβαίνει όταν ένας γονέας ή κάποιος που φροντίζει το μωρό το κουνάει από θυμό ή απογοήτευση, συχνά επειδή δεν σταματά να κλαίει.

Τα μωρά έχουν πολύ αδύναμους μύες του λαιμού που δεν μπορούν να υποστηρίξουν πλήρως το αναλογικά μεγάλο κεφάλι τους. Το έντονο κούνημα αναγκάζει το κεφάλι του μωρού να κινείται βίαια μπρος-πίσω, με αποτέλεσμα σοβαρές και μερικές φορές θανατηφόρες εγκεφαλικές βλάβες. Οι βλάβες θα είναι σαφώς μεγαλύτερες αν το κεφάλι του μωρού κατά την ανατάραξη προσκρούσει βίαια σε κάποια επιφάνεια.

Η άδικη δίκη

Η αγωγή ξεκίνησε με ισχυρά ιατρικά στοιχεία εμπειρογνωμόνων που έδειχναν ότι ο Μάθιου είχε κλονιστεί μέχρι θανάτου. Όμως ο ορισμός του συνδρόμου ανατάραξης μωρού επρόκειτο να αποδειχθεί προβληματικός. Ο ιατροδικαστής που διενήργησε τη νεκροψία του Μάθιου διαφωνούσε με αυτόν.

«Δεν θα το έλεγα τίναγμα και αρνήθηκα να το πω γιατί ήξερα ότι ήταν λάθος», δήλωσε ο Δρ Gerald Feigin. «Kάτι χτύπησε στο κεφάλι του ή το κεφάλι του χτυπήθηκε σε κάτι αρκετά βίαια ώστε να προκαλέσει το θάνατο».

Αλλά η νομική ομάδα της νεαρής νταντάς εκμεταλλεύτηκε αυτή την αντικρουόμενη μαρτυρία με τον δικό της εμπειρογνώμονα, τον νευροχειρουργό Δρ Ron Uscinski, να υποστηρίζει ότι ήταν κλινικά αδύνατο να είχε προκαλέσει εκείνη το θανάσιμο τραύμα.

«Μου ήταν ξεκάθαρο ότι δεν επρόκειτο για νέο τραυματισμό, αλλά για παλιό», επεσήμανε. Έχοντας αναλύσει τις τομογραφίες του μωρού, ο Δρ Uscinski υποστήριξε ότι ο τραυματισμός στο κεφάλι είχε συμβεί εβδομάδες πριν. Ο Μάθιου είχε απλώς υποστεί καθυστερημένη αντίδραση σε αυτόν. Το μωρό δεν είχε άλλες εξωτερικές κακώσεις. Αυτό είναι λίγο ασυνήθιστο αν πρόκειται για παιδική κακοποίηση.

Ακόμη και πριν εκδοθεί η ετυμηγορία, η υπόθεση είχε γίνει τόσο διάσημη που πολλοί στο κοινό είχαν πάρει την απόφασή τους. Φάνηκε ότι οι άνθρωποι στη Βρετανία υποστήριζαν την ιστορία της Γούντγουορντ, ενώ οι Αμερικανοί πίστευαν ότι ήταν ένοχη.

Στις 30 Οκτωβρίου 1997, οι ένορκοι έκριναν τη νταντά ένοχη για φόνο δευτέρου βαθμού και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη.

Το σήμερα

Αμέσως μετά την ετυμηγορία, οι δικηγόροι της νταντάς άσκησαν έφεση κατά της απόφασης και 10 ημέρες αργότερα ο δικαστής υποβάθμισε την καταδίκη της σε ανθρωποκτονία εξ αμελείας. Ο δικαστής Hiller Zobel άφησε ελεύθερη τη Γούντγουορντ, λέγοντας ότι ο χρόνος που είχε ήδη περάσει στη φυλακή ήταν αρκετή τιμωρία.

Μετά από 25 χρόνια, η Λουίζ, που κάποτε ονομάστηκε «νταντά δολοφόνος», εθεάθη να περπατάει προς το αυτοκίνητό της μετά τα ψώνια φορώντας ένα παλτό και ένα κοντό κολάν. Τώρα, σε ηλικία 43 ετών, διδάσκει μαθήματα χορού και συναναστρέφεται με άλλες μαμάδες στο σχολείο, αναφέρει η Mirror.

Ένα γειτονικό της πρόσωπο μάλιστα ανέφερε: «Μένει εδώ για χρόνια. Όλοι γνωρίζουν το παρελθόν της, αλλά για εμάς είναι απλώς μια ακόμη μαμά».

*Η Βασιλίνα Ριστάνη σπουδάζει στη New Media Studies*